‘Do ketë përhapje të sëmundjeve’ / OBSH: 50 vende të prekura nga ngrirja e USAID

Programet për të luftuar HIV, poliomielitin, linë e majmunëve dhe gripin e shpendëve janë prekur nga ngrirja e dhjetëra miliarda dollarëve të ndihmës jashtë shtetit nga SHBA, thotë kreu i Organizatës Botërore të Shëndetësisë (OBSH). Presidenti amerikan Donald Trump ka ndërmarrë hapa për të mbyllur Agjencinë e Shteteve të Bashkuara për Zhvillim Ndërkombëtar (USAID), duke argumentuar se shpenzimet e saj janë “krejtësisht të pashpjegueshme”. Megjithatë, shefi i OBSH-së Dr Tedros Adhanom Ghebreyesus i ka kërkuar administratës Trump që të shqyrtojë rifillimin e financimit të ndihmës derisa të gjenden zgjidhje të tjera.

“Trajtimet e HIV-it dhe shërbimet e tjera janë ndërprerë në 50 vende”, tha ai në një konferencë. Duke folur publikisht për herë të parë për ngrirjen e fondeve të ndihmës amerikane, në një konferencë virtuale për shtyp në Gjenevë, Dr Tedros tha: “Ka veprime që qeveria amerikane po ndërmerr… të cilat ne jemi të shqetësuar se kanë një ndikim serioz në shëndetin global”. Në veçanti ai vuri në dukje pezullimin e PEPFAR, Planit Emergjent të Presidentit për Ndihmën e Sidës, për të cilin ai tha se kishte ndaluar trajtimin, testimin dhe shërbimet e parandalimit të HIV në 50 vende.

Ekspertët e shëndetit global kanë paralajmëruar për përhapjen e sëmundjeve, si dhe vonesat në zhvillimin e vaksinave dhe trajtimeve të reja si rezultat i shkurtimeve.

Trump ka argumentuar se USAID është “i paaftë dhe i korruptuar”. Kohët e fundit ai njoftoi shkurtime të mëdha për fuqinë punëtore prej 10,000 personash të agjencisë dhe pezullimin e menjëhershëm të pothuajse të gjitha programeve të saj të ndihmës. Agjencia shpenzon rreth 40 miliardë dollarë, rreth 0.6% e totalit të shpenzimeve vjetore të qeverisë amerikane, për ndihmën humanitare, pjesa më e madhe e së cilës shkon drejt programeve shëndetësore. Shumica dërrmuese e parave të USAID-it shpenzohen në Azi, Afrikën Sub-Sahariane dhe Evropë, ku ato përdoren kryesisht për përpjekjet humanitare në Ukrainë. Elon Musk, miliarderi i teknologjisë ka pohuar më parë se agjencia e ndihmës është “një organizatë kriminale”. As Trump dhe as Musk nuk kanë ofruar prova të qarta për të mbështetur pretendimet e tyre. Përveç ngrirjes së USAID-it, Presidenti Trump ka ndërmarrë hapa për të tërhequr Shtetet e Bashkuara nga OBSH. Nën administratën e Bidenit, SHBA ishte financuesi më i madh i agjencisë shëndetësore të OKB-së dhe në vitin 2023 ajo kontribuoi pothuajse një të pestën e buxhetit të agjencisë. Dr Tedros tha se vendimi i Trump po ndikonte në bashkëpunimin midis vendeve për kërcënimet globale të shëndetit. Ai tha gjithashtu se SHBA-ja kishte reduktuar raportimin e rasteve të gripit të shpendëve te njerëzit.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.