Në një përballje botërore edhe Shqipëria, që nga vera e kaluar po përballet me krizën e mungesës së fuqisë punëtore, nga spiralja e së cilës ende nuk ka gjetur shpëtim.
Me zbehjen e ngadaltë të efekteve të pandemisë, ajo e pa veten në kushtet e mungesës së madhe të punëtorëve. Hoteleritë, baret dhe restorantet u ‘braktisën’ nga stafet në pikun e sezonit turistik duke i lënë ata tërësisht në dorë të familjarëve. Kështu ata u ngarkuan të bënin vetë rolin e shefit të kuzhinës, banakierit e kamerierit.
Situata këtë verë, duket ca më e rënduar. Hotelet dhe baret nuk kanë staf të mjaftueshëm dhe rekrutimi i punëtorëve të huaj nuk duket të jetë një zgjidhje.
Burokracitë në procedura, sipas agjencive rekrutuese, po e vonojnë ardhjen e punëtorëve, kryesisht atyre filipinase.
Operatorët turistikë nga terreni kanë folur herë pas here për Gazetasi.al për këtë shqetësim por nuk duket se po ndërmarrin politika, ashtu siç po bëjnë sëfundmi shtetet e botës për të afruar sa më shumë punonjës.
Vasil Bedini, Kreu i Operatorëve turistikë të jugut thotë për Gazetasi.al se është e vështirë të menaxhohet ky rebelim masiv i punonjësve. Ai shton se tregu i shërbimeve ka nevojë për çdo pozicion
Zëra nga forca punëtore:
Marsid Hoxha është një 21-vjeçar i cili punon tek resort “Aqua” në Durrës dhe thotë për Gazetasi.al se sjelljet e pronarëve janë një ndër arsyet që punëtorët nuk punojnë në sektorin e shërbimeve.
Ai ka punuar dhe verën e shkuar në të njëjtin sektor.
“Pronarët shqiptarë nuk e kanë kuptuar ende rëndësinë e punonjësve. I mbajnë akoma në punë me rroga qesharake duke i ngarkuar edhe me punë të tjera që ata nuk supozohet t’i bëjnë. Nuk u njihen të drejtat dhe as orët shtesë nuk paguhen. Justifikohen duke u thënë që do të nxjerrin diçka më shumë nga bakshishet e turistëve”, thotë ai për Gazetasi.al duke shtuar se tani është rritur më shumë ndërgjegjësimi te të rinjtë.
LEXO EDHE:
- Kriza shqiptare për punëtorë mund të lehtësohet nga ukrainasit që ikin nga lufta
- Punëtorët shqiptarë zot të bizneseve, pronarët shtrëngojnë dhëmbët dhe buzëqeshin
Është më shumë çështje kulture, se sa leku, mendon ai.
“Pronarët këtu hiqen si të jenë Zota ndërkohë që duhet të jetë e kundërta. Prandaj po përballen me mungesa kaq të mëdha duke çuar ‘dëm’ shuma të mëdha investimesh. Le të jetë kjo një lloj ‘karme’ për ta”, shton mandej Marsidi për Gazetasi.al duke thënë se është i lumtur në resortin ku punon.
Greqia, Italia, Spanja dhe vende të përfshira gjithashtu në të njëjtën valë ethesh kanë nisur të ndërmarrin politika të ndryshme për të rekrutuar punonjës.
Spanja ofron 200 euro për këdo që gjen një mik të punojë në turizëm
Vështirësitë me të cilat u përball sektori i turizmit të Ishujve Balearik këtë verë në gjetjen e stafit për të punuar në sezonin e lartë në ishuj, kanë shtyrë disa institucione të zhvillojnë zgjidhje inovative për të tërhequr fuqi të re punëtore.
Hard Rock Ibiza, në pronësi të Palladium Group, ka lëshuar një ofertë të brendshme për punonjësit e saj për të nxitur financiarisht punësimin e miqve dhe familjes që duan të punojnë në ndërmarrje në role të ndryshme.
Hoteli ofron një bonus prej 200 € për person për punonjësit që sjellin miqtë ose familjen në punë gjatë muajve sezonal.
“Ftoni miqtë, familjen ose të njohurit tuaj për të punuar në Hard Rock Hotel Ibiza dhe mund të merrni 200 € për person në fund të sezonit nëse ata punojnë nga 15 maji deri më 15 shtator”, shkruhet.
Ata shpjegojnë se para fillimit të sezonit, janë krijuar paketa të ndryshme përfitimesh për punonjësit dhe punëtorët për të maksimizuar "përvetësimin dhe mbajtjen" e stafit. Synimi i propozimit është të përfitojë punonjësi dhe miku ose anëtari i familjes si një masë e stimulimit të brendshëm midis stafit.
Federata e Hoteleve në Mallorca ka paralajmëruar se mungesa e personelit mund të detyrojë disa institucione të shkurtojnë disa shërbime për shkak të pamundësisë për të plotësuar vendet e lira.
Në Ibiza, menaxhmenti i hotelit propozoi sërish kthimin në ditën e gjashtë të punës, një masë që nuk parashikohet në Marrëveshjen Kolektive të Mikpritjes së Ishujve Balearik, që nënkupton një turn javor të punës pesëditore prej 40 orësh e dy ditësh.
Greqia, si Shqipëria, kërkon refugjatë ukrainas
Hoteli me tre yje i Chryssa Vertakis në Kretë është gati i rezervuar këtë verë, por mysafirët e tij do të duhet të hanë diku tjetër sepse kuzhina e saj nuk ka kuzhinier.
Industria kryesore -- e cila siguron një të katërtën e të ardhurave kombëtare të Greqisë -- mbështetet kryesisht te stafi i huaj për të punuar si kamerierë, pastrues, autobus dhe kuzhinier.
Shumë bullgarë që punonin si pastrues në hotelin Alexia Beach të Vertakis shkuan në shtëpi gjatë bllokimit të vitit të kaluar dhe nuk u kthyen, tha ajo për AFP.
Grekët kanë kërkuar gjithashtu punë në sektorë të tjerë në përgjigje të sezoneve të shkurtuara nga Covid, të cilat përkeqësuan ankesat ekzistuese për orarin e punës dhe pagat e ulëta.
"Punonjësit sezonalë nuk mund të mbajnë familjet e tyre me tre dhe katër muaj punë (në vit)", tha Nikos Kokolakis, kryetar i punonjësve të hoteleve në kryeqytetin e Kretës Iraklio.
Sindikata e punëtorëve të restoranteve greke thotë gjithashtu se nuk është çudi që punëtorët e kualifikuar të largohen nga një industri ku disa operatorë "kërkojnë 10 deri në 12 orë punë pa ditë pushimi, duke ofruar mezi 700 euro (740 dollarë) në muaj".
Në një përpjekje për të rritur më tej numrin e vizitorëve, qeveria në shkurt hoqi testet e detyrueshme të shqyrtimit për udhëtarët që kanë një certifikatë vaksinimi evropian.
Dhe kartat e vaksinave nuk do të kërkohen më në restorante, bare dhe dyqane nga 1 maji, ndërsa maskat e detyrueshme në ambiente të mbyllura do të hiqen nga 1 qershori.
Vertakis tha se lehtësimi i kufizimeve kishte rritur shpresat në industrinë e një kthimi në nivelet e vitit 2019, kur kishin vizituar 33 milionë turistë.
"Por pa staf për të akomoduar kaq shumë njerëz, do të jetë problem," tha ajo.
Ministri i Turizmit Vassilis Kikilias muajin e kaluar sugjeroi se disa nga këto vende vakante mund të plotësoheshin nga mbi 22.000 refugjatët nga Ukraina që kanë ikur në Greqi që nga pushtimi i Rusisë në shkurt.
Seremetis nuk e kundërshton këtë ide, me kusht që refugjatët të flasin anglisht.
Por pak ukrainas kanë udhëtuar deri më tani në Kretë, tha ai.
Italia, shpërblim stafi dhe rikualifikim punëtorësh
Rreth 263.000 vende pune të lidhura me turizmin u ndërprenë në Itali deri në fund të vitit 2021 – duke shkaktuar një mungesë masive të fuqisë punëtore në vend.
“Nëse nuk mund t'i plotësojmë këto vende të lira, kjo mund të kërcënojë mbijetesën e bizneseve të udhëtimit dhe turizmit lart e poshtë Italisë. Kompanitë e varura nga turizmi kanë qenë të varura për të ecur përpara; kjo është vetëm një goditje tjetër që shumë nuk mund t'i mbijetojnë, "tha Julia Simpson, CEO e Këshillit Botëror të Udhëtimit dhe Turizmit (WTTC).
“Mungesa e 350 mijë punëtorve vë në rrezik 6.5 miliardë euro konsum me një humbje prej 3.2 miliardë në investime nga kompanitë turistike”, tha Massimo Garavaglia, ministri i turizmit në Itali.
Për të shpëtuar nga kjo situatë, hotelet sipas sugjerimeve të WTTC kanë nisur të shpërblejnë stafin dhe t’i ndihmojnë me trajtime dhe rikualifikime të herëpashershme.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.