.png)
“Ever Given” është një anije “e burgosur” në Kanalin Suez. Një gjigant i imobilizuar jo më shumë nga rëra, por nga zinxhirë të fortë: ligjet egjiptiane. Ajo mund të kthehet e lirë nëse arrihet një marrëveshje për kompensimin e dëmeve dhe me vlerësimin e Egjiptit, shuma shkon në 916 milionë dollarë. Ndërkohë, ajo mbetet e izoluar në zonën e Liqeneve të Bitter-it, një pellg i madh dhe autostradë detare.
Duket sikur ishte dje 23 marsi, kur ndodhi incidenti botëror. Anija, e cila vinte nga Malajzia dhe drejtohej për në Roterdam, në pronësi të një kompanie japoneze, u përplas në rrugën ujore.
Përfundon në anë mes brezave të trashë të rërës. Një katastrofë e shkaktuar nga kushte të pafavorshme të motit – një erë e fortë – së bashku me gabime të mundshme njerëzore.
Askush nuk kalon: mbi 400 anije tregtare, cisterna nafte dhe “anije” lufte mbeten në kolonë, si në një bllokim kolosal trafiku. Produktet nuk arrijnë, klientët presin, rrugët ndryshojnë, me ngarkesat e detyruara të përshkojnë Afrikën. Operacioni i shpëtimit fillon me mjetet në dispozicion, disa rimorkiatorë lokalë, një gërmues dhe një fadromë. Pastaj vijnë mjete më të fuqishme. Për gjashtë ditë është “lajmi” i ditës në botë.
E pazakontë, magjepsëse. Ngjarja ndiqet gjithashtu në rrjetet sociale falë fotove satelitore, faqeve interaktive. Imazhi i “Ciklopit të bllokuar” shkon përtej vetë aksidentit: anije shumë të mëdha, brishtësia e tregtisë, globalizimi. Gjithçka dhe më shumë. Pastaj pika e kthesës, me zhvendosjen e saj në 29 mars.
Egjipti feston suksesin me tone të theksuara, presidenti Al Sisi, i cili për disa ditë mbeti në prapavijë (dhe i zënë ngushtë), del të pretendojë fitoren, autoritetet dokumentojnë me shumë saktësi numrin e njësive detare që kanë rifilluar marshimin e tyre.
Ka një festë në Manshiyet al Rugola, fshati përpara vendit ku u zhvillua shfaqja e padëshiruar, një pikë e vogël në planisferë e shndërruar në qendër të botës. Dhe një festë edhe për Abdallah Abdelgawad, punëtorin që për ditë të tëra manovroi ekskavatorin në breg.
Me një pagë mujore prej 190 dollarësh, ai bëhet një nga protagonistët e aventurës me llogari të dedikuara, video, shaka, klipe, që e bëjnë atë të buzëqeshë dhe të zemërohet, por që përfaqësojnë anën njerëzore në një histori makinerish.
Qeveria egjiptiane po mendon për pasojat, nëse emergjenca përsëritet. Një super-pastrues i ri është gati, 4 rimorkiatorë prej 250-300 tonë në ndërtim, pesë të tjerë të porositur në Kinë.
Pasi të pastrohet, “Ever Given” ngrihet ngadalë në veri dhe zbret në hierarkinë e lajmeve. Por realiteti është ndryshe, problemet e tjera fillojnë.
Autoriteti i Canal (SCA) apelon në Gjykatën e Ismailias, e cila urdhëron sekuestrimin e anijes kontejner. Egjiptianët duan të paguhen për ato që kanë vuajtur, në llogarinë e shpenzimeve ata tregojnë 300 milionë $ bonus për shpëtimin dhe po aq për “humbjen e prestigjit”.
Fillon negocimi, punë e madhe për avokatët. Ndërkohë, kapiteni dhe 22 marinarë me kombësi indiane, mbeten në bord. Vetëm dy zbresin për arsye urgjente, lidhur me çështjet familjare.
Nëse duan – siguron Kajro – të gjithë mund të largohen, me përjashtim të komandantit. Por si mund ta lënë atë? Ndoshta mund të dërgojnë një ekip tjetër për t’i zëvendësuar.
Dikush kujton ngjarjet e ekuipazheve të pengjeve për muaj të tërë, prova të frikshme të forcës në kokat e tyre. Një delegacion sindikal i viziton ata, konfirmon se janë mirë, ata kanë eskortë dhe internet. Por pyetja se si mund të kishte ndodhur e gjitha kjo, nuk shteron asnjëherë.
Kush ka gabuar? Në bord ishin pilotët lokalë dhe ndihmësit e tyre. Vëmendje, argumentojnë ekspertët, roli i tyre është shpesh dhe vetëm i një pranie të thjeshtë dhe fjala e fundit i përket komandantit.
Egjiptianët këmbëngulin në këtë pikë, por pronari i kompanisë përgjigjet, duke fajësuar stuhinë e rërës. Vëzhguesit e pavarur anojnë nga një sërë shkaqesh. Kompanitë e sigurimeve përpiqen të bëjnë pazare, duke ofruar një paketë të përcaktuar bujare.
Në pritje të zhvillimeve, nuk përjashtohet një skenar alternativ: “Ever Given” mbetet atje, por kontejnerët plot me mallra do të shkarkohen: këpucë, pajisje elektronike, mobilje, përbërës për shtëpinë, pjesë mekanike dhe shumë më tepër. Është një zgjidhje e lejuar nga ligji vetëm që operacioni të paraqesë vështirësi logjistike aq të mëdha sa “përbindëshi”.
Dhe pastaj do të priten bisedimet. Faza tjetër e Odisesë është caktuar për 4 maj, kur Gjykata e Ismailias do të duhet të vendosë nëse do të pranojë kërkesën për zhbllokimin e anijes.
Përshtati në shqip: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
