Adoleshentët me shokë të klasës që kanë probleme mendore kanë një rrezik dukshëm më të madh për një diagnozë më vonë në jetë, edhe pas kontrollit të historikut të shëndetit mendor të prindërve dhe faktorëve të tjerë.
Një studim i ri tregon prova të reja se adoleshentët mund të “transmetojnë” çrregullime si depresioni dhe ankthi tek njëri-tjetri.
Të kesh një shok klase me një çrregullim mendor lidhej me një rrezik 3% më të lartë për diagnozën e mëvonshme psikiatrike, zbuluan studiuesit. Rreziku ishte më i lartë, 13%, në vitin e parë të ndjekjes dhe ishte më i fortë për humorin, ankthin dhe çrregullimet e të ngrënit.
Studimi është më i madhi deri më tani për këtë temë, duke përfshirë të dhëna për më shumë se 700,000 nxënës të klasës së nëntë në Finlandë, të cilët u ndoqën deri në 18 vjet.
“Lidhjet e vëzhguara në studim nuk janë domosdoshmërisht shkakësore,” thotë Jussi Alho, studiues në Universitetin e Helsinkit, Finlandë.
“Studimi nuk hetoi mekanizmat që shpjegojnë lidhjet.”
Studimet e mëparshme kanë raportuar një grupim të simptomave të humorit, çrregullimeve të të ngrënit dhe sëmundjeve të tjera psikiatrike të përhapura nga rrjetet sociale midis adoleshentëve dhe të rriturve. Por shumica përfshijnë grupe të vetë-përzgjedhura të bashkëmoshatarëve.
“Studimi i transmetimit të çrregullimeve mendore është veçanërisht i rëndësishëm në fëmijëri dhe adoleshencë,” vunë në dukje autorët. “Megjithatë, pavarësisht nga disa studime anketuese që raportojnë se adoleshentët mund të përjetojnë simptoma të shëndetit mendor të shtuar kur ekspozohen ndaj miqve ose bashkëmoshatarëve me probleme të shëndetit mendor, mungojnë studimet në shkallë të gjerë mbi ndikimet e mundshme të çrregullimeve mendore në rini,” shkruajnë autorët.
Studiuesit përdorën një bazë të dhënash me 713,809 nxënës në klasën e nëntë, rreth gjysma djem dhe gjysma vajza. Të gjithë kanë lindur midis 1 janarit 1985 dhe 31 dhjetorit 1997. Rreth 47,000 u përjashtuan pasi kishin një diagnozë të çrregullimit mendor përpara se të fillonte studimi.
Në përgjithësi, një e katërta (167,227) e nxënësve u diagnostikuan me një çrregullim mendor.
Rreziku për t’u diagnostikuar me ndonjë çrregullim mendor ishte 3% më i lartë gjatë gjithë periudhës së ndjekjes. Rreziku ishte më i lartë në vitin e parë të ndjekjes dhe më pas u rrit përsëri në vitet 4 dhe 5, kur rreziku ishte 5% më i lartë me një shok klase të diagnostikuar dhe 10% më i lartë me më shumë se një shok klase të diagnostikuar.
Rreziku u rrit ndjeshëm për humorin, ankthin dhe çrregullimet e të ngrënit në çdo dritare kohore pasuese. Hetuesit vunë re gjithashtu një marrëdhënie dozë-përgjigje: Sa më shumë shokë klase me një sëmundje psikiatrike, aq më i madh është rreziku për sëmundje mendore të mëvonshme.
“Këto gjetje sugjerojnë se çrregullimet mendore mund të transmetohen brenda rrjeteve të adoleshentëve,” shkruajnë autorët.
Rezultatet u publikuan në JAMA Psychiatry.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
