.png)
Agjencia kulturore e OKB-së ka paralajmëruar se vendet kryesore historike në Ukrainë rrezikohen të dëmtohen dhe madje të shkatërrohen ndërsa Rusia vazhdon ofensivën e saj.
“Qendrat e qyteteve janë dëmtuar rëndë, disa prej të cilave kanë vende dhe monumente që datojnë në shekullin e 11-të”, tha Lazare Eloundou, drejtoresha e Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s, duke folur nga Parisi.
“Sot janë dëmtuar muzetë, disa me koleksione brenda. Ka edhe ambiente kulturore që janë dëmtuar. Është një jetë e tërë kulturore që rrezikon të zhduket”.
Shkatërrimi i qëllimshëm i trashëgimisë së një vendi apo kulture është një krim lufte.
UNESCO thotë se shënjestrimi i vendeve kulturore ka evoluar në një taktikë lufte për të dëmtuar dhe për të shkatërruar shoqëritë për një periudhë të zgjatur.
Dhe në një fjalim në Këshillin e Sigurimit të OKB-së në vitin 2015, ish-drejtoresha e përgjithshme e UNESCO-s, Irina Bokova e përshkroi atë si “spastrim kulturor”.
UNESCO i kërkon Rusisë të përmbahet nga synimi i vendeve kulturore
Ukraina dhe Rusia kanë lidhje të ngushta kulturore dhe fetare, por që kur Rusia pushtoi për herë të parë Ukrainën në vitin 2014, një përçarje e pjesshme është zhvilluar midis kishave ortodokse të të dyja vendeve.
Në vitin 2019, Kishës Ortodokse të Ukrainës iu dha pavarësia nga Patriarku Ekumenik në Stamboll.
Ajo shënoi një ndarje historike nga Rusia, të cilën udhëheqësit ukrainas e panë atëherë dhe e shohin ende sot si jetike për sigurinë e vendit.
Dekreti, i njohur si Tomos, u ka bërë presion klerikëve ukrainas që të zgjedhin midis kishave ukrainase të mbështetura nga Rusia dhe kishës së re.
Kisha ukrainase kishte qenë nën patriarkatën e Moskës për shekuj, por që kur Ukraina u bë e pavarur në 1991, tensionet u grumbulluan dhe më pas u intensifikuan në 2014 me aneksimin rus të Krimesë.
Me këto tensione politike dhe fetare në mendje, drejtori i Trashëgimisë Botërore të UNESCO-s Lazare Eloundou është veçanërisht i shqetësuar, ndërsa luftimet janë afër Kievit.
“Një vend, i cili për ne është shumë shqetësues në qytetin e Kievit, i cili është një sit i Trashëgimisë Botërore. Ky vend ka dy ansamble shumë të rëndësishme: Katedralja e Shën Sofisë dhe gjithashtu kompleksi manastiri Lavra. Këto dy vende janë dëshmi e lindjes së Kishës Ortodokse Ruse”.
Eloundou u ka kërkuar të gjitha vendeve anëtare të UNESCO-s, përfshirë Rusinë, të mos synojnë asnjë vend kulturor.
“Është e rëndësishme që, kur nisin armiqësitë, vendet të shënojnë me këtë shenjë, këtë emblemë, vendet e tyre më të rëndësishme historike, në mënyrë që ato të identifikohen mirë, të duken qartë dhe të mos jenë në shënjestër. Kjo është ajo që ne u kemi rekomanduar autoriteteve ukrainase të bëjnë për sitet e tyre”.
We must safeguard the cultural heritage in #Ukraine, as a testimony of the past but also as a catalyst for peace and cohesion for the future. @UNESCO reinforces protective measures. https://t.co/MvUhkBgkDT
— Audrey Azoulay (@AAzoulay) March 8, 2022
Ndërkohë, zyrtarët e kulturës ruse kanë kërkuar që veprat kryesore të artit që aktualisht janë huazuar në galeritë në Milano të kthehen.
Ato përfshijnë “Gruaja e re me kapelë me pupla” të artistit të Rilindjes, Titian, e cila i përket Muzeut Hermitage në Shën Petersburg.
Ministri i Kulturës i Italisë, Dario Franceschini, tha në fillim të kësaj jave se “duket evidente se kur pronari kërkon që veprat e tyre të kthehen, ato duhet të kthehen”. Ministria tha se aktualisht është duke vëzhguar se cilat vepra arti italiane janë huazuar në muzetë rusë.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
