Histori

122 vjet pa Naim Frashërin, figura qendrore e Rilindjes Kombëtare

Nga Gazeta Si - 20 tetori shënon 122-vjetorin e ndarjes nga jeta të Naim Frashërit, një nga figurat më të rëndësishme të Rilindjes Kombëtare.

Poeti kombëtar, Naim Frashëri, u nda nga jeta më 20 tetor 1900.

Naim Frashëri është një nga figurat më të rëndësishme të shekullit të formimit të vetëdijes kombëtare shqiptare. Ai cilësohet si një ndër figurat e rralla që nuk është kontestuar gjatë gjithë historisë së jetës dhe veprës së vet.

Në përkujtim të tij, Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave sjell foto të veprës “Këndonjëtorja” të Naim Frashërit, shtypur në Bukuresht më 1886.

Ndërsa Muzeu Historik Kombëtar, në kujtesën që i bën sot Naim Frashërit, ndalet në një moment kyç të historisë së kombit, siç ishte Lidhja Shqiptare e Prizrenit dhe roli i Naimit në të, veçanërisht në mbledhjen e degëve të Jugut të Lidhjes Shqiptare në Frashër (1878).

Naim Frashëri lindi në Frashër të Dangëllisë së Përmetit më 25 maj 1846.

Mësimet e para i mori në vendlindje, ku nisi të mësonte persishten pranë teqesë bektashiane. Më 1865 familja e tij u shpërngul në Janinë, ku ndoqi gjimnazin “Zosimea”. Mbas kthimit në vendlindje, ai bëri provat e para të vjershërimit shqip nën ndikimin e bejtexhinjve, por edhe persisht, në përmbledhjen “Tehajylat” (Ëndërrime) që e botoi në vitit 1885.

Naim Frashëri mori pjesë në ngjarjet e Lidhjes Shqiptare të Prizrenit, në mbledhjen e degëve të Jugut të Lidhjes Shqiptare në Frashër (1878). Ai iu kushtua punës për zgjimin kombëtar përmes lëvrimit të gjuhës shqipe e të letërsisë kombëtare dhe për ngritjen e shkollës shqipe e pajisjen e saj me tekste mësimore në gjuhën amtare. Më 1882 u vendos përfundimisht në Stamboll. Me përkushtimin dhe veprimtarinë e tij të dendur atdhetare e kulturore Naim Frashëri u bë figura qendrore e Rilindjes Kombëtare dhe u pagëzua për së gjalli si “Apostull i Shqiptarizmës”.

Për më pak se 20 vjet botoi një krijimtari të gjerë në gjuhën shqipe dhe në gjuhë të tjera, poema, përmbledhje lirikash, prozë artistike, si dhe vjersha e tekste për shkollat dhe përkthime.

Veprat e tij më të shquara janë “Bagëti e Bujqësija” (1886), përmbledhja me lirika atdhetare e filozofike “Luletë e verësë” (1890), poema epike “Istori e Skënderbeut” (1898), lirikat në persisht “Ëndërrime” si dhe poemat në gjuhën greke “O alithis pothos ton Skyperaton” (Dëshira e vërtetë e shqiptarëve, 1886), etj..

Vepra e Naim Frashërit është botuar dhe vazhdon të botohet gjerësisht dhe është bërë objekt studimesh shkencore. Naim Frashëri vdiq në Stamboll më 20 tetor 1900. Eshtrat e tij u sollën në atdhe më 1937 dhe prehen në Memorialin e Rilindësve në Tiranë.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë