.png)
Gazeta Si – Të martën, Bundestagu, dhoma e ulët e parlamentit gjerman, miratoi një reformë kushtetuese që lejon rritjen e borxhit duke investuar qindra miliarda euro në shpenzime ushtarake dhe infrastrukturë.
Është e rëndësishme mbi të gjitha, sepse na lejon të relaksohet rregulli i njohur si “frenimi i borxhit”, i cili që nga viti 2009 ka detyruar Gjermaninë të mbajë një buxhet të balancuar, duke penguar mundësitë e shpenzimeve dhe investimeve.
Reforma është gjithashtu pjesë e përpjekjeve të Evropës për të riarmatosur veten, tani që Shtetet e Bashkuara të Donald Trump nuk konsiderohen më një aleat i besueshëm.
Për të hyrë në fuqi, reforma duhet gjithashtu të miratohet me dy të tretat e shumicës nga Bundesrat, dhoma e lartë e parlamentit, e cila përfaqëson qeveritë e 16 shteteve federale gjermane. Votimi do të mbahet të premten dhe pritet të kalojë.
Si të gjitha reformat kushtetuese, ajo duhej të miratohej nga të paktën dy të tretat e anëtarëve të Bundestagut, pra 489 nga gjithsej 733: u miratua me 513 vota pro.
Votat kundër ishin 207, nuk pati asnjë abstenim. Ajo u mbështet nga CDU, partia më e rëndësishme e qendrës së djathtë që fitoi zgjedhjet federale më 23 shkurt, nga Social Demokratët (SPD) dhe nga të Gjelbërit. Megjithatë, e djathta ekstreme e AfD dhe e majta e Linke ishin kundër saj.
Reforma lejon që shpenzimet ushtarake që tejkalojnë 1 për qind të Prodhimit të Brendshëm Bruto (PBB) në vit, pra afërsisht 45 miliardë euro, të përjashtohen nga kufizimi i frenimit të borxhit. Kjo do të thotë se, të paktën në teori, Gjermania mund të vazhdojë të marrë hua pa kufi për të financuar shpenzimet ushtarake dhe ndihmën për Ukrainën.
Ai gjithashtu lejon krijimin e një fondi prej 500 miliardë eurosh, i përjashtuar nga kufizimi i “frenimit të borxhit”, për të përmirësuar infrastrukturën gjermane, duke përfshirë rrjetet hekurudhore, spitalet dhe rrugët, të cilat në shumë raste janë të vjetruara dhe keqfunksionuese. Fondi mund të përdoret edhe për masat që nxisin tranzicionin energjetik.
“Frenimi e borxhit” u miratua pas krizës së rëndë financiare të vitit 2008, gjatë një prej qeverive të Angela Merkelit.
Ai përcakton se borxhi publik gjerman nuk duhet të rritet më shumë se 0.35 për qind e PBB-së çdo vit, përveç në situata të jashtëzakonshme (siç është pandemia Covid-19).
Është një kufizim shumë i ngurtë, aq sa është diskutuar prej vitesh mundësia e ndryshimit të tij. Megjithatë, deri më tani, asnjë parti nuk kishte pasur vullnet dhe forcë politike për ta bërë këtë.
Situata komplikohet më tej nga fakti se ekonomia gjermane është në recesion prej dy vitesh: qeveria nuk mund të rriste borxhin për të stimuluar rritjen, pavarësisht se teorikisht kishte hapësirën fiskale për ta bërë këtë.
Reforma u propozua dhe u mbështet fuqishëm nga Friedrich Merz, lideri i CDU-së, i cili me shumë gjasa do të jetë kancelari i ardhshëm (d.m.th. kreu i qeverisë).
Vendosmëria e tij është edhe për shkak të zhvillimeve të fundit në luftën në Ukrainë dhe qëllimit të qartë të Trump për të kufizuar ndihmën për mbrojtjen ukrainase dhe evropiane: vende të ndryshme evropiane po përpiqen të riarmatosen dhe kanë shpallur synimin e tyre për të rritur shpenzimet ushtarake, përfshirë Gjermaninë.
Edhe koha nuk ishte e rastësishme: për Merzin është thelbësore që të jetë në gjendje të miratojë reformën deri më 25 mars, pra përpara instalimit të parlamentit të ri që rezulton nga zgjedhjet e shkurtit, ku AfD do të ketë shumë më tepër peshë.
Siç u përmend, reforma do të duhet të miratohet edhe nga Bundesrat, dhoma e ulët e parlamentit që përfaqëson qeveritë e shteteve: ajo pritet të kalojë, edhe sepse vetë shtetet mund të përfitojnë shumë nga investimet e reja të planifikuara.
Në Bundesrat, vota e favorshme e Votuesve të Lirë, një parti e qendrës së djathtë që qeveris në Bavari së bashku me CSU (dega lokale e CDU), do të jetë thelbësore.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
