.png)
Gazeta Si – Donald Trump dhe Vladimir Putin do të takohen së shpejti. Në Arabinë Saudite, me sa duket. Për momentin është e vetmja gjë që dimë, edhe pse shenjat e hapjes dhe optimizmit po shumohen nga Uashingtoni dhe Moska: dialogu midis dy liderëve mund të prodhojë rezultate të rëndësishme, duke filluar, natyrisht, me një marrëveshje për t’i dhënë fund luftës në Ukrainë.
Në realitet, rifillimi i përballjes do të jetë gjithçka tjetër veçse jo i thjeshtë. Shumë po pyesin se çfarë mund të shkojë keq.
Nathalie Tocci, drejtoreshë e Institutit për Çështjet Ndërkombëtare, e cila mori pjesë në disa debate në Konferencën e Sigurisë këtu në Mynih, përgjigjet kështu: “Pak a shumë gjithçka mund të shkojë keq, ose ndoshta asgjë fare, në kuptimin që ne nuk e dimë se për çfarë do të flasin. Putinit nuk i duhet rezultati, por legjitimimi i takimit. Ajo që dëshiron Trump është ende e paqartë”.
Problemi i parë, pra, është të kuptojmë nëse samiti do të shënojë vërtet një pikë kthese në marrëdhëniet midis dy superfuqive bërthamore apo një raund tjetër kot, siç ka ndodhur në raste të tjera.
Hapi kryesor, natyrisht, do të jetë fillimi i negociatave reale për konfliktin ukrainas. Putini këmbëngul për një ndeshje të drejtpërdrejtë me Trump dhe vetëm me atë.
Një takim ballë për ballë për vendosjen e kufijve të rinj në Ukrainë dhe prej andej për të nxjerrë një hartë të zonave përkatëse të ndikimit në Evropë.
Sot, e shtunë 15 shkurt, nga skena në Mynih, Volodymyr Zelenski zbuloi një nga shumë detajet shqetësuese të telefonatës së tij me Trump: “Ai kurrë nuk më përmendi nevojën që evropianët të marrin pjesë në tryezën e bisedimeve”.
Por, ndryshe nga Putini, presidentit amerikan do t’i duhet t’ua shpjegojë këtë zgjedhje, duke supozuar se është vërtet e tillë, aleatëve të tij evropianë. Irritimi po rritet me ritme eksponenciale.
A mund të bëjë vërtet Trump pa palët gjermane, franceze, britanike, italiane, polake e kështu me radhë për të stabilizuar ekuilibrin gjeopolitik me Moskën?
Zelenski gjithashtu përsëriti se ai nuk do të pranojë asnjë marrëveshje të përfunduar “pas shpinës së Ukrainës dhe Evropës”.
Nga ana tjetër, nëse amerikanët nuk duan të vendosin ushtarë në vijën e frontit për të garantuar një armëpushim, si mund ta kërkojnë këtë nga evropianët pa i përfshirë më parë në negociata?
Por nga ana tjetër, Putini mund të vendosë vështirësi të pafundme në kushtet e vendosura nga ukrainasit dhe evropianët. Çfarë do të bënte atëherë Trump? Siç kujton Nathalie Tocci, ne nuk e dimë.
Detajet, si gjithmonë në të gjitha marrëveshjet, do të jenë vendimtare. Vetëm një shembull. Qeveria amerikane po i kërkon Zelenskit “kompensim në natyrë”: furnizime me minerale të rralla me vlerë 500 miliardë dollarë në këmbim të ndihmës ushtarake.
Ukraina ka rezerva të mëdha. Në letër ka 20 mijë depozita mineralesh si titan (themelore për industrinë ushtarake), litium, berilium, mangan, uranium, nikel, zirkon etj.
Por 40% e këtyre depozitave ndodhen në katër rajonet e pushtuara nga Rusia: Donetsk, Luhansk, Zaporizhia, Kherson ose në territoret fqinje.
A mund të imagjinojmë se rusët do t’i lejojnë amerikanët të grumbullojnë këto minerale, në një territor që ata tani e konsiderojnë të fituar?
Do të kishte miniera të tjera, mund të argumentohet. Megjithatë, edhe këtu situata nuk është e qartë. Sot, nga 20 mijë site, vetëm 3 mijë janë aktive. Arsyeja? Procesi i nxjerrjes është i shtrenjtë. Nevojiten investime dhe prani në zonë.
Para luftës, qeveria e Kievit kishte filluar të diskutonte pjesëmarrjen në biznes, jo vetëm me Shtetet e Bashkuara, por edhe me Mbretërinë e Bashkuar, Francën dhe Italinë.
A mundet Trump të përjashtojë të gjithë të tjerët dhe në të njëjtën kohë të kërkojë efektivisht që ushtria e aleatëve të mbrojë investimet amerikane në Ukrainë?
Presidenti amerikan së shpejti do ta gjejë veten duke bërë zgjedhje sfiduese, sepse arritja e të gjithë grupit të objektivave duket e pamundur: minerale të rralla, pa ushtarë amerikanë në terren, një marrëdhënie konstruktive me Putinin. Të gjitha me pëlqimin e dorëhequr të Zelenskit dhe liderëve europianë.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
