Mendim

T’i thuash ‘jo’ Trumpit është thelbësore!

Nga Daniel Serwer*- Plani 28-pikësh i “paqes” është aq i keq sa ngurroj të komentoj për të.

Trump dëshiron t’i japë Moskës gjithçka që mund të shpresonte. Ata që shpresonin se Trump do të kishte ndryshuar drejtimin për Ukrainën gaboheshin.

Është e vështirë të besohet se dikush do të imagjinonte se Presidenti Zelensky do të donte ta pranonte. Propozimi do t’i jepte territorin ukrainas Rusisë, do të kufizonte forcat e armatosura të Ukrainës dhe zgjedhjen e aleatëve, dhe do të ofronte garanci boshe për sigurinë.

Ai gjithashtu do të mandatonte një zgjedhje që Zelensky me siguri do t’i humbiste. Pa përmendur që plani amerikan (rus) shkel shumë ligje dhe norma ndërkombëtare (shih Eerik N. Kross për një analizë të plotë).

Por Zelensky do të duhet të luajë me të njëjtën monedhë.

Trump është konsistent në pak gjëra, por hakmarrja e tij është e garantuar. Një “jo” e prerë do të rrezikojë hakmarrje. Pyetja kritike për Zelenskyn është kjo: cila është alternativa e tij më e mirë ndaj një marrëveshjeje të negociuar? Kjo është ajo që i jep përparësi në një negociatë.

Trump ka ndaluar ndihmën ushtarake dhe ekonomike amerikane për Ukrainën. Europianët po kompensojnë boshllëkun ekonomik, por pjesa ushtarake është më e vështirë. Ata nuk prodhojnë raketa Patriot. Dhe madje edhe për produktet e tyre, europianët kanë kapacitet të kufizuar prodhimi. Mund të duhet shumë kohë për të siguruar furnizime.

Më e rëndësishme dyshoj se është pjesa e inteligjencës. Trump po kërcënon edhe me këtë. SHBA-të kanë ofruar informacione mbi vendndodhjet dhe lëvizjet e trupave ruse, si dhe infrastrukturën brenda Rusisë. Pa këtë, sulmet e Kievit ndaj infrastrukturës së naftës dhe gazit pengohen, nëse nuk gjymtohen. Shpresoj që europianët të mund të përmbushin nevojat e inteligjencës së Ukrainës.

Koha ka rëndësi

Teoria e fitores së Kievit varet shumë nga shkatërrimi i infrastrukturës për të shkaktuar dëm ekonomik, i cili padyshim po rritet. Propozimi rus, sado i keq që është, është një shenjë se Moska po dëmton. Kievi duhet të durojë derisa ekonomia ruse të shkatërrohet.

Zelensky ka provuar se është mjeshtër i zgjidhjes së mosmarrëveshjeve. Ai duket se po pranon një propozim humbës, por e kthen atë në diçka të pranueshme. Kjo është ajo që bëri me propozimin e parë tepër shfrytëzues të Trump për një marrëveshje minerale. Por zgjidhjet e mosmarrëveshjeve kërkojnë kohë. Trump po përpiqet ta privojë Zelensky-n nga opsioni i zgjidhjes së mosmarrëveshjeve duke këmbëngulur për një përgjigje.

Zelensky mund të pranojë të takohet me Presidentin Putin për të diskutuar propozimin. Kjo ka funksionuar vazhdimisht në të kaluarën, sepse Putini është tërhequr gjithmonë. Ai preferon luftën, në të cilën trupat e tij po përparojnë ngadalë. Por propozimi aktual është aq afër objektivave të tij saqë Putini mund të pranojë të takohet dhe t’ia atribuojë çdo dështim Zelensky-t. Nëse Putini ia del mbanë, ai mund të jetë i sigurt se Trump do ta ndëshkojë Ukrainën për çdo dështim të perceptuar.

Ukraina dëshiron të jetë mike e Amerikës, për të ndihmuar në forcimin e demokracisë së saj. Por të qenit mike e Amerikës do të thotë se është më e lehtë për Uashingtonin të të ushtrojë presion për rezultate të këqija.

 Zelensky duhet të bëjë gjithçka që mundet me miqtë e tjerë të Ukrainës në Europë dhe Azi për të përmirësuar BATNA-n (Alternativa më e mirë ndaj një marrëveshjeje të negociuar) e tij.

Thënia “jo” ndaj Trump është jetike për mbijetesën e Ukrainës.

Shënim: Daniel Serwer është diplomat dhe Bashkëpunëtor i Lartë në Institutin e Politikës së Jashtme të Shkollës Johns Hopkins për Studime të Avancuara Ndërkombëtare


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë