Nga Gazeta ‘Si’- Çfarë ju vjen në mendje kur imagjinoni një mazokist ?
Shkrimtari amerikan Leigh Coëart sugjeron se mund të një person që punon shumë, që kafshon në mënyrë obsesive kutikulat e thonjve ose që kërcen balet derisa këmbët i mpihen nga mavijosja.
Një mazokist, thotë Cowart, mund të jetë një adhurues i tatuazheve ose salcave të pikante, ose një ultra-maratonist që regjistrohet në një garë pa vijë fundi.
A shihni një ngjashmëri midis të gjithëve? Këta njerëz zgjedhin dhimbjen me qëllim!
Të gjithë, në një mënyrë apo në një tjetër, mund të jenë pak mazokist dhe ta shijojnë atë. Mazokizmi është një spektër, dhe një nga nuancat e tij është ajo që studiuesit e quajnë “mazokizëm beninj”.
Një studim i vitit 2023 i botuar në Journal of Research in Personality e përkufizon atë si “kërkimi i kënaqësisë nga përvojat zakonisht të pakëndshme të interpretuara si neveritëse”.
Këto përvoja, të cilat në shikim të parë janë negative, pasohen shpejt nga një ndjenjë kënaqësie.
Karolina Dyduch-Hazar, një studiuese në Universitetin e Ëürzburgut në Gjermani dhe autore e studimit të Journal of Research in Personality, kujton se e ka hasur këtë term kur po studionte pse disa njerëz kënaqen duke marrë pjesë në aktivitete që zakonisht provokojnë neveri ose trishtim.
“Për shembull, pse disa individë preferojnë të lexojnë libra të Dostojevskit në vend të Mark Twain, të shikojnë filma si The Shawshank Redemption në vend të Legally Blonde, ose të shikojnë video të puçrrave që shtrydhen në vend të të maceve të lezetshme”.
Me pak fjalë, të kuptuarit pse njerëzit kërkojnë kënaqësi, argëtim dhe madje kënaqësi duke marrë pjesë në aktivitete të pakëndshme por të padëmshme.
Shkencëtari i krahason këto praktika me mazokizmin seksual, i cili gjithashtu ka nuanca, por që në fund kërkon kënaqësinë përmes poshtërimit ose rrahjes.
“Këto aktivitete janë edhe të dhimbshme edhe të dëmshme”, shpjegon autori. Në mazokizmin beninj, nuk ka asnjë dëm të vërtetë.
Mariana Castillo, një psikiatre në HM Hospitales, shpjegon se në mazokizmin beninj, “faktori kryesor është se mjedisi është i kontrolluar dhe nuk ka ndjekje të ndjesive jashtëzakonisht të forta”.
Ajo i dallon mazokistët beninje nga ata që kërkojnë adrenalinë ekstreme, siç janë parashutistët.
“Ndryshe nga mazokistët beninje, këta individë nuk kanë nevojë për një mjedis të sigurt”, shton ajo.
Shpjegimi pas fenomenit
Në fillim të vitit 2023, një ekip studiuesish nga Universiteti i Kembrixhit botoi një punim që argumentoi se mazokizmi beninj “i referohet shijimit të përvojave fillimisht negative që trupi (truri) i interpreton gabimisht si kërcënuese. Ky kuptim se trupi është mashtruar dhe se nuk ka rrezik real, çon në kënaqësi”.
Dyduch-Hazar shtjellon: «Një shpjegim i mundshëm përse ekzistojnë njerëz të tillë është se ata kënaqen me ndryshimin e papritur që vjen kur kuptojnë se mendja është mashtruar nga trupi.»
Ky ndryshim tregon se kërcënimi nuk është real, edhe pse trupi e percepton atë si të tillë. Kur shikoni një film horror ose hipni në një slitë, rrahjet e zemrës rriten dhe adrenalina lirohet. Trupi reagon ndaj këtyre stimujve në të njëjtën mënyrë që do të reagonte nëse gjatë një shëtitjeje në mal, do të takonte papritur një ari.
“Kënaqësia vjen nga të kuptuarit se kërcënimi nuk është real,” thotë Dyduch-Hazar. Castillo shton: “Kjo na lejon të humbasim vigjilencën tonë dhe t’i dorëzohemi ndjesisë trupore.”
Studimet e mëparshme kanë treguar se përvojat e dhimbjes dhe kënaqësisë aktivizojnë zona të ngjashme të trurit, të cilat madje janë të hiper-lidhura.
Santiago García Soriano, një psikolog i lidhur me Kolegjin Zyrtar të Psikologjisë të Madridit, shpjegon se “kanalet e kënaqësisë dhe dhimbjes janë të lidhura në atë mënyrë që kur përjetohet e njëjta ndjesi, trupi mund ta interpretojë atë si të këndshme nëse është e lehtë ose si e dhimbshme nëse është shumë e fortë”.
Dallimi kryesor qëndron në intensitetin e stimulit dhe mënyrën se si truri e interpreton situatën bazuar në kontekstin e saj.
Prandaj është e vështirë të përcaktohet nëse mazokizmi beninj është një tendencë universale tek njerëzit, apo nëse ai formësohet nga historia personale dhe konteksti kulturor i një individi.
“Ndoshta është një kombinim i të dyjave,” sugjeron Dyduch-Hazar.
Hulumtimi i këtij fenomeni ka ende shumë boshllëqe. Dyduch-Hazar beson se nevojiten hetime të mëtejshme për të zbuluar thelbin e këtyre impulseve dhe për t’iu përgjigjur pyetjes miliona dollarëshe: pse mazokistët beninje kërkojnë përvoja të neveritshme?
“Ndoshta ata e bëjnë këtë për të kuptuar më mirë veten ose për të krijuar lidhje me të tjerët. Ata gjithashtu mund ta përdorin atë si një mënyrë për të mësuar se si të përballen me sfidat në një mjedis të sigurt,” sugjeron eksperti.
Burimi: El Pais/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.