Nga Florian Ranft* – Jetojmë në kohë të pasigurta. Goditjet ekonomike, ndryshimet teknologjike, pandemitë, emergjenca klimatike dhe konflikte pas konflikti janë kombinuar për të përhapur një gjendje të lartë pasigurie.
Kjo mund të duket se është sfera e natyrshme e së drejtës politike: një politikë e orientuar rreth mbrojtjes së status quo-së dhe e rrënjosur në tërheqjen e hierarkisë dhe traditës. Vitet e fundit kemi parë se si ajo mund të ushqejë veçanërisht të djathtën populiste, me politikën e saj të shtresimit, detyrimit dhe izolimit. Zgjedhjet e Parlamentit Evropian dhe perspektiva e një kryeministri të ekstremit të djathtë në Francë janë vetëm demonstrimi i fundit i thirrjes së mesazheve të “ndërtimit të murit” në një epokë pasigurie.
Për progresistët, projekti politik i të cilëve bazohet në optimizmin për të ardhmen dhe besimin në fuqinë e përpjekjeve të përbashkëta, krijon një mjedis politik sfidues. Mund të supozojmë se është terren domosdoshmërisht shterp për progresistët. Por a duhet?
Edhe politika tradicionale progresive ka gjithashtu përgjigje ndaj pasigurisë, megjithëse të ndryshme në theks nga ato konservatore. Ajo priret t’i gjejë burimet e brishtësisë më pak në lidhjet midis individëve, klasave dhe kombeve sesa në dështimet (ose dështimet në menaxhimin) e atyre lidhjeve. Politika progresive përqendrohet në shkaqet rrënjësore të pasigurisë dhe jo thjesht në manifestimet e saj më të menjëhershme. Përgjigjet progresive ndaj atyre shkaqeve rrënjësore – bashkëpunim më i madh ndërmjet ndarjeve sektare dhe kombëtare, ekonomi dhe shoqëri më kohezive dhe si rrjedhim më elastike, dhe kapacitet më të madh për përgjigje kolektive – meritojnë të dëgjohen. Siç e ka thënë kancelari gjerman Olaf Scholz – së fundmi në deklaratën e tij në Bundestag më 6 qershor, dhe duke i bërë jehonë Ëilly Brandt – “Ohne Sicherheit ist alles nichts” (Pa siguri, nuk ka asgjë).
Në mbarë botën, politikëbërësit, politikanët dhe mendimtarët po luftojnë me elementë të të njëjtës ndjenjë, duke shtuar diçka më të madhe: diçka që mund ta quajmë “siguri progresive”. Kjo mund të shihet si një përpjekje e dyanshme, duke pohuar se progresistëve mund t’u besohet siguria kombëtare dhe siguria që njerëzit kërkojnë në jetën e tyre të përditshme duke sfiduar status quo-në për të adresuar shkaqet rrënjësore të pasigurisë ekonomike dhe sociale. Kjo përputhet më natyrshëm me traditat e ndryshme – liberale, socialdemokrate dhe të gjelbra – të politikës progresive.
Në një epokë konflikti në rritje, liderët progresivë kanë qenë në ballë të politikës së re të sigurisë gjeopolitike. Dy shtetet që kontribuojnë më shumë në mbrojtjen e Ukrainës kundër pushtimit brutal të Rusisë, SHBA dhe Gjermania, udhëhiqen nga qeveritë e qendrës së majtë. Në një numër vendesh, u takon progresistëve të rindërtojnë kapacitetet ushtarake dhe të inteligjencias informative, të shpërbëra nga qeveritë buxhetore, izoluese dhe konservatore, gjatë viteve. Megjithatë, siç argumenton një dokument i ri i prodhuar për Samitin e Qeverisjes Progresive në Berlin këtë javë, siguria progresive shkon përtej sigurisë në kuptimin ushtarak. Është edhe mbrojtës edhe emancipues, në vend të një muri që mbyll kërcënimet; është gjithashtu një kodër në të cilën aftësitë mund të konvergojnë në interes të reduktimit të këtyre kërcënimeve në afat të gjatë. Në thelb, siguria progresive e imagjinon sigurinë si një funksion të tre gjërave: bashkëpunimit, kohezionit dhe kapacitetit.
Së pari, bashkëpunimi. Natyrisht, qeveritë duhet të fokusohen në interesat e tyre kombëtare. Por në një epokë ku shkaqet e pasigurisë globale variojnë nga flukset financiare destabilizuese dhe paratë e pista deri te kërcënimet e terrorizmit, viruseve, teknologjisë përçarëse dhe krizës klimatike, të cilat të gjitha funksionojnë në një shkallë globale, qeveritë kombëtare duhet gjithashtu të punojnë së bashku për të pajtuar ndërgjegjësimin maksimal nga kërcënimet me vlerat përfshirëse të demokracisë. Kandidati për Sekretar të Jashtëm i Partisë Laburiste britanike, David Lammy, e ka kapur mirë këtë shtyllë të sigurisë progresive me thirrjen e tij për një “realizëm progresiv”.
Së dyti, siguria kërkon kohezion. Një politikë sipas modelit “ata dhe ne” kontribuon në përkeqësimin e polarizimit dhe pabarazive që kontribuojnë në kërcënimet e sigurisë. Hulumtimet e gjera kanë treguar, për shembull, një lidhje të ngushtë midis pabarazisë materiale dhe rritjes së dhunës dhe krimit. Kohezioni gjithashtu kontribuon në ndjenjën subjektive të sigurisë së njerëzve, e cila është e lidhur me ndjenjën e tyre të përkatësisë dhe vetëvlerësimit. Kjo nga ana tjetër varet nga përfshirja sociale. E gjithë kjo është sfera natyrore e progresistëve.
Dhe së fundi, shoqëritë tona nuk mund të ofrojnë siguri nëse zhurisin çdo kapacitet institucional dhe financiar për ta bërë këtë. Krizat e viteve të fundit – pandemia, goditjet klimatike, pushtimi në shkallë të gjerë i Rusisë në Ukrainë – kanë qenë një edukim mbi vlerën e shteteve të afta dhe elastike, zinxhirëve të furnizimit dhe shoqërive civile në mënyra që sfidojnë supozimet e vjetra, supozimet ‘laissez-faire’ mbi vlerat e efikasitetit shtetëror të vogël dhe afatshkurtër. Pra, siguria progresive përfshin gjithashtu ndërtimin e këtij elasticiteti, për shembull, duke rishikuar politika si frenimi i borxhit të Gjermanisë, ose pakti i stabilitetit dhe rritjes së BE-së, në mënyrë që të tërheqë më shumë investime.
Më e rëndësishmja, siguria progresive ka të bëjë me shpresën. Shpresa për të ndërtuar një shoqëri më të barabartë, më të gjelbër dhe më elastike edhe në këto ditë të errëta të qytetërimit; një shpresë që u bie si barrë progresistëve për ta rikthyer dhe rinovuar. Në muajt e ardhshëm, qeveritë e demokracive të mëdha perëndimore në Uashington, Londër, Berlin, Varshavë, Kiev dhe Madrid dhe më gjerë mund të bashkohen në një angazhim të përbashkët ndaj parimeve të bashkëpunimit, kohezionit dhe kapacitetit. Por kjo periudhë mund të jetë e shkurtër, kështu që është më mirë të veprojmë sot, jo të presim nesër.
Burimi: TheGuardian, Përshtati: Gazeta “Si”
* Florian Ranft është anëtar i bordit drejtues në Das Progressive Zentrum, një institut i mendimit në Berlin, i cili pret Samitin e Qeverisjes Progresive në Berlin. Ngjarja kryesore e samitit është Liria, Paqja dhe Përparimi në Evropë, një bisedë mes kancelarit gjerman, Olaf Scholz, dhe akademikes shqiptaro-britanike Lea Ypi, e kryesuar nga kryeredaktore e Guardian, Katharine Viner.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
