Njerez

Rënia e ‘shtëpisë’ së Sergei Leontiev / A kishte ‘faj’ Rusia?

Ai tha se ishte një sipërmarrës nga autokracia e Putinit. Pse u largua në të vërtetë nga vendi?

Një mëngjes në gusht të 2015 erdhi një telefonatë në rezidencën e Sergei Leontiev në rreshtin e milionerëve të Moskës. Leontiev, një person që zgjohej vonë dhe kishte zakon të mbërrinte në zyrë në mesditë dhe të qëndronte deri në orët e para të mëngjesit, ishte ende në shpi.

Ai ishte 50 vjeç, me një fytyrë djaloshare, flokë të errët të prerë shkurt dhe syze me skelet të hollë. Ai vishej në mënyrë modeste dhe në të njëjtën kohë ishte një person që kishte bashkëthemeluar një bankë me shokun e tij më të mirë, që e ktheu në një mashtrues. Kur mori telefonin në dorë, Leontiev nuk e kishte idenë se çfarë po ndodhte në selinë e kompanisë së tij, që ndodhej jo shumë larg bankës qendrore të Kremlinit.

Alexander Zheleznyak, shoku i fëmijërisë i Leontiev-it, i kthyer në partner biznesi, ishte në linjë. Trupat paraushtarake të armatosura me automatikë kishin hyrë në zyrat e bankës, i tha ai mikut të tij të vjetër, dhe ata po kontrollonin dokumentet në emër të shtetit rus. Asetet e bankës u ngrinë në mënyrë efektive. Zheleznyak kishte qenë në krah të Leontiev shumë kohë përpara se të bashkohej me konsulencën që Leontiev themeloi në 1988, e cila përfundimisht u rrit në një grup bankar të quajtur Probusinessbank.

Ata tani menaxhonin asete me vlerë rreth 1 miliard dollarë dhe kishin më shumë se 700 degë në të gjithë vendin. Së bashku, ata kishin marrë pjesë dhe fituan disa nga çmimet për investitorët më të shquar perëndimorë në Rusi, duke përfshirë dhe besimin nga Banka Evropiane për Rindërtim dhe Zhvillim, menaxherin suedez të aseteve East Capital dhe BlueCrest dhe fondin mbrojtës britaniko-amerikan.

Zheleznyak e këshilloi mikun e tij që të mos hynte brenda.

“Sepse zyra jote është plot me njerëz dhe nuk ke çfarë bën këtu”, i tha ai.

Të dy ranë dakord që Leontiev do të përpiqej të punonte si zakonisht, ndërsa Zheleznyak vizitoi një nga klientët e tyre më të mirë, i cili mund t’i ndihmonte ata të dilnin nga kjo situatë. Leontiev hipi në Mercedesin e tij të zi dhe u nis për në një Starbucks, ku u përpoq të punonte ndërsa merrte raporte të rregullta për bastisjen disa blloqe më tutje.

Zheleznyak shpejt i kërkoi Leontiev të bashkohej me të në zyrat e klientit të tyre, Alexander Varshavsky. Varshavsky drejtonte një kompani të madhe makinash në Moskë, por Leontiev dhe Zheleznyak pretendojnë se ai ishte gjithashtu i lidhur me zyrtarë nga zyra e prokurorit të përgjithshëm dhe me agjencinë e sigurisë FSB, KGB-në moderne. Për vite me radhë, Varshavsky dhe partneri i tij i biznesit kishin dhënë dhjetëra milionë dollarë subjekteve të lidhura me Leontiev, duke përfshirë depozitat në Probusinessbank, sipas gjykatës amerikane. Tani, Varshavsky ishte nervoz dhe i paqëndrueshëm, i shqetësuar se paratë që mbante në bankë nuk do të rikuperoheshin. Kur Leontiev u shfaq në ndërtesën e Varshavsky, ai ndjeu se diçka nuk shkonte. “Unë thjesht ndjeva erën e rrezikut”, kujtoi ai më vonë.

Leontiev dhe dy truprojat e tij arritën në zyrën e Varshavskit në katin e fundit për të gjetur 20 roje të armatosura që prisnin. Ai tentoi të hyjë me sigurimin e tij, por mes dy grupeve filloi një përleshje. Gjithsesi Leontievi hyri në zyrë, vetëm me Zheleznyakun. Varshavsky theksoi se Leontiev dhe Zheleznyak do të duhej të rimbursonin personalisht atë dhe disa klientë VIP që nuk mund të hynin më në depozitat e tyre.

Varshavsky pastaj filloi të bënte telefonata. Pa treguar se kë po telefononte, ai dha përshtypjen se po fliste me zyrtarë të lartë të qeverisë, të cilët të gjithë kishin aftësinë ta fusnin Leontiev në burg nëse nuk ua kthente depozitat.

(Në një dosje gjyqësore të vitit 2016 në SHBA, Varshavsky konfirmoi se u takua me Leontiev dhe Zheleznyak pas bastisjes së bankës. Në një deklaratë me shkrim, ai tha se dyshja kishte premtuar të përmbushte “të gjitha detyrimet”, por kurrë nuk e bëri. Ai nuk iu përgjigj pyetjeve të mëpasshme për presionin ndaj Leontievit dhe Zheleznyakut atë natë.)

Takimi u “qetësua” pasi Leontiev e bindi Varshavsky se do të gjente një mënyrë për të marrë paratë. Në vend të kësaj, ai shkoi në shtëpi, paketoi një valixhe dhe u nis për në aeroport, ku hipi në një fluturim për në Londër. Ai nuk u kthye më në atdheun e tij.

Kjo është historia që tregon Leontiev se si humbi statusin dhe veprën e jetës së tij. Ai është persekutuar për praktikat e tij të biznesit të stilit perëndimor, thotë ai, për liberalizmin e tij, për shoqërimin e tij me Alexei Navalny, liderin e burgosur të lëvizjes pro-demokratike të Rusisë. Ai është viktimë e hakmarrjes së Vladimir Putin dhe korrupsionit të zyrtarëve përreth tij. Në kohën kur SHBA-të i dhanë atij azil në fillim të këtij viti, gjashtë javë pasi Putini urdhëroi pushtimin e Ukrainës, Leontiev kishte kaluar vite duke u shndërruar në llojin e emigrantit politik që amerikanët e duan më shumë: një luftëtar demokrat, një kapitalist i ndershëm, i dobët…

Alice Segal, gjyqtarja e Nju Jorkut që miratoi kërkesën për azil të Leontiev, shkroi në vendimin e saj se çështja e tij kishte “ngjashmëri të thellë” me atë të Sergei Magnitsky, avokatit rus që kishte zbuluar mashtrime nga zyrtarët e taksave kur vdiq në paraburgim në 2009, duke shkaktuar zemërim ndërkombëtar. Nëse SHBA do të refuzonte kërkesën e Leontiev-it, shtoi ajo, ai “pa dyshim do të burgosej, torturohej dhe privohej nga trajtimi mjekësor, siç është rasti i Navalny-n”.

Në fillim të majit, një firmë e marrëdhënieve me publikun në Uashington na ofroi një intervistë me Leontiev, duke e përshkruar atë si një “shtetas rus të profilit të lartë të shënjestruar nga regjimi i Putinit”.

Por në procesin e përpjekjes për të vërtetuar pretendimet e tij me ish-kolegët, aksionerët e huaj dhe ekspertët e financave ruse, doli një version tjetër i ngjarjeve. Divergjenca në këto histori nënvizon se si perëndimi projekton pritshmëritë e veta ndaj Rusisë dhe se si mjegulla e luftës mund të errësojë historitë komplekse individuale.

Leontiev lindi në Moskë në 1965, fëmija i vetëm i një diplomati. Ai nuk pati një fëmijëri tipike sovjetike, duke jetuar për një kohë në Londër, ku babai i tij punonte për ambasadën ruse, dhe më vonë në Vjenë, ku babai i tij ishte vendosur në Agjencinë Ndërkombëtare të Energjisë Atomike. Prindërit e Leontiev vendosën pak kufizime. Ai ishte i painteresuar për shkollën, duke i shtyrë mësuesit e tij të debatonin me të për detyrat që ai nuk i kishte bërë. Jashtë klasës, ai kishte një sjellje të keqe, duke ndihmuar në organizimin e “shfaqjeve ushtarake” gjatë të cilave grupe të mëdha fëmijësh hidhnin gurë mbi njëri-tjetrin ku ndonjëherë policia thirrej për të qetësuar përleshjen. Prindërit e tij thirreshin shpesh për të dhënë llogari për sjelljen e tij, por dukeshin të kënaqur që e lanë Leontiev të mësonte nga gabimet e tij.

Diçka e bukur ishte miqësia e tij me Zheleznyak, të cilin e takoi në klasën e parë. Zheleznyak, i shkurtër dhe i dobët, ishte djali më i vogël në klasën e tyre dhe ishte ulur në rreshtin e parë që të mund të shihte. Leontiev i pëlqente të ulej në bangat e para për të provokuar mësuesit. Ata kishin një dashuri të ndërsjellë menjëherë, që vazhdoi edhe gjatë adoleshencës, kur familja e Leontiev u transferua në Austri. Pasi babai i Zheleznyakut vdiq, kur ai ishte 15 vjeç, prindërit e Leontiev e trajtuan atë si një djalë, duke e marrë me vete në festat familjare.

Leontiev përfundimisht u regjistrua në një master për studime ndërkombëtare në Institutin Shtetëror të Marrëdhënieve Ndërkombëtare në Moskë. Ishte mesi i viteve 1980 dhe Mikhail Gorbachev po ndryshonte gradualisht vendin me politika të reja në ekonomi. Leontiev pa mundësi. Ai gjeti një student me një kujtesë fotografike dhe e pagoi për të mësuar përmendësh rregullat e reja të biznesit që vendi po prezantonte, më pas ofroi ekspertizën e tij përmes leksioneve me pagesë, duke i dhënë shokut të klasës një pjesë të fitimeve. Së shpejti, Leontiev kaloi në ndërmarrje të tjera: një firmë sigurimi udhëtimi, një kompani turistike.

Zheleznyak, ndërkohë, planifikoi të bëhej avokat penal. Të dy prindërit e tij kishin qenë avokatë të respektuar penalë dhe ai ëndërronte të ndiqte gjurmët e tyre. Ai u diplomua në fakultetin e drejtësisë dhe gjeti punë duke mbrojtur klientët e akuzuar për vrasje dhe grabitje, si dhe kriminelë të përfshirë në sektorin e sapolindur bankar. Ai i tha Leontiev se banka do të ishte një biznes fitimprurës.

Zheleznyak tha se nuk kishte ndërmend të hiqte dorë nga ligji, por se Leontiev e shtyu atë në të, duke i kërkuar fillimisht të ndihmonte në hartimin e dokumenteve ligjore për një sipërmarrje të re këshillimi dhe më pas duke i bërë presion që të bashkohej.

“A je shok apo jo?” kujton Zheleznyak Leontiev duke pyetur.

“Sigurisht, nuk arrita të largohem nga kjo”, kujtoi ai. “Unë lashë punën time të dashur”.

Leontiev e shpreh atë më pozitivisht.

“Kam parë gjithmonë shpirtin e një sipërmarrësi tek ai. Roli im ishte të krijoja një alternativë për të”.

Në vitin 1993, ata morën një licencë bankare për të hapur Probusinessbank, një kompani që do t’i bënte të dy milionerë. (Më vonë, ndërsa shtuan një numër kompanish të tjera financiare, ata paguan një agjenci për të krijuar një markë për të gjithë grupin. Rezultati ishte një fjalë e vetme: “Jetë”.)

Si partnerë, Leontiev dhe Zheleznyak u ndanë dhe morën pushtet. Leontiev kultivoi një reputacion si një vizionar. Zheleznyak, ekstroverti, joshte klientët, duke përfshirë Varshavsky. Zheleznyak dhe Varshavsky kishin interesa të përbashkëta, të dy tërhiqeshin nga një mënyrë jetese me para, tha Zheleznyak dhe ata u bënë miq, duke kaluar kohë me familjet e njëri-tjetrit, përfshirë ditëlindjet.

Leontiev admironte sipërmarrësit perëndimorë si Ëarren Buffett dhe Richard Branson. Parimet e tij përfshinin “njerëzit marrin vendime, jo letrat”.

Ndërsa bankat e tjera përdorën vlerësimin e kredisë, Leontiev shpiku një sistem ku menaxherët e kredisë do të përcaktonin nëse do të miratonin një kredi bazuar në ndërveprimin e tyre personal me një klient. Banka përdori lojëra logjike me role në intervistat e punësimit dhe pagat e punonjësve ishin të lidhura me performancën e kredive të klientëve të tyre.

Mbështetësit e Leontiev panë një gjeni në prag të ribërjes së industrisë tradicionale bankare. Kundërshtarët e panë atë si një rrezikmarrës që përpiqet të prishë një sektor që kërkon administrimin e depozitave të klientëve. Por midis 2006 dhe 2012, filialet e Probusinessbank po rriteshin me një normë mesatare prej 56 për qind në vit, tre herë më shpejt se sektori bankar rus në përgjithësi, sipas Kommersant, një gazetë kryesore ruse.

Deri në vitin 2012, Leontiev dhe Zheleznyak po drejtonin një biznes me një prani të shitjes me pakicë në pothuajse çdo qytet të rëndësishëm rus. Ishte vetëm banka e 34-të më e madhe në vend, por po rritej me shpejtësi dhe kishte marzhe të larta. Ndërkohë, imazhi i Putinit si në Rusi ashtu edhe në skenën botërore filloi të ndryshonte, pasi u bë e qartë se ai nuk do ta linte pushtetin dhe planifikonte ta përdorte atë ndryshe.

Jo çdo gjë në Probusinessbank kishte shkuar mirë. Leontiev i trembi disa nga investitorët dhe drejtuesit e tij në vitin 2010 kur krijoi një dhomë tregtare për të investuar në aksione të huaja me rendiment të lartë, duke filluar nga BP në ËholeFoo ds. Punësimi i kapitalit dhe personelit nga banka për të drejtuar një operacion që bënte tregti nuk ishte në përputhje me një bankë të mesme, sipas disa individëve të afërt me aksionerët.

“Njerëzit kanë perspektiva të ndryshme”, tha Leontiev.

“Pikëpamja ime e përgjithshme ishte krijimi i një platforme investimi. Ky ishte një projekt shumë më madhështor, shumë më i madh”.

Leontiev përfundimisht mbylli operacionin, për shkak të mjedisit të pafavorshëm rregullator dhe në përgjigje të kundërshtimit nga aksionerët dhe drejtuesit e tjerë. Në vend të kësaj, ai krijoi një sipërmarrje të veçantë të quajtur Wonderworks për të bërë tregti të ngjashme. Ai u financua nga kreditë e grupit bankar që u shlyen përfundimisht.

Në vitin 2012, një mësues marketingu i quajtur Slava Solodkiy sugjeroi që Alexei Navalny të fliste në një nga konferencat e planifikuara rregullisht të bankës për menaxherët e degëve dhe punonjësit. Navalny bëri emrin e tij duke ekspozuar përvetësimet në kompanitë shtetërore ruse dhe u bë figura më e shquar e opozitës në vend. Leontiev dhe Zheleznyak ranë dakord dhe Navalny, i freskët nga protestat më të mëdha antiqeveritare të epokës së Putinit, foli në konferencë për reformën. Jo shumë kohë më vonë, drejtuesit e një prej filialeve të bankës, një bankë interneti e quajtur Bank24.ru diskutuan mundësinë e lëshimit të një karte krediti të markës Navalny që do t’i jepte një shpërblim 1 për qind cashback organizatës së tij jofitimprurëse. Por ideja u anulua shpejt mes shqetësimeve për goditjen politike.

Në mars 2013, Putin emëroi Elvira Nabiullina si guvernatoren e re të bankës qendrore të Rusisë. Nabiullina, një teknokrate me mendje, kishte ndihmuar në drejtimin e vendit përmes krizës financiare të vitit 2008 si ministre e zhvillimit ekonomik dhe emërimi i saj u mirëprit nga investitorët perëndimorë. Menjëherë pas kësaj, banka qendrore filloi të pastronte sektorin e fryrë financiar të vendit, ku shumë huadhënës shërbenin si të ashtuquajtura banka xhepi për pronarët e tyre miliarderë ose ishin të përfshirë në pastrim parash.

Vitin pasues Bank24.ru tërhoqi vëmendjen e bankës qendrore. Ajo ishte nxjerrë nga kompania mbajtëse e Probusinessbank, por kishte ende lidhje me ish-mëmën e saj, kur Leontiev dhe Zheleznyak dëgjuan se rregullatori po përgatitej ta hetonte atë. Dyshja u takua me Nabiullina për të kërkuar që Bank24.ru të ruante licencën e saj. Në takim, Leontiev filloi t’i jepte leksione Nabiullinës mbi të gjitha aspektet e rregullimit bankar, kujton një person që ishte pjesë e takimit.

“Ajo ishte e inatosur, sepse ai po i jepte leksione se si të bënte punën”, shtoi ai.

Banka qendrore e mohoi këtë karakterizim të takimit. Një zëdhënës tha se banka qendrore organizoi takimin pasi Bank24.ru shkeli legjislacionin kundër pastrimit të parave më shumë se një herë. Ata mohuan se takimi ishte arsyeja pse licenca e Bank24.ru u revokua disa javë më vonë.

Pikërisht në këtë kohë, thanë Leontiev dhe Zheleznyak, ata filluan të përballeshin me presionin për të nënshkruar mbi aksionet e tyre të pronësisë në grupin bankar, në këmbim të mbrojtjes politike. Ata pretenduan se ky presion vinte nga Varshavsky, partneri i tij i biznesit dhe bashkëpunëtorët e tyre në zyrat e prokurorit të përgjithshëm rus. Shteti rus po konsolidonte kontrollin mbi sektorët e ekonomisë, përfshirë atë bankar. Disa oligarkë ishin në pikëpyetje ndërsa aleatët e tjerë të Putinit fituan ndikim dhe Varshavsky, pretenduan ata, la të kuptohej se dy bashkëthemeluesit do të kishin nevojë për mbrojtje nëse do të donin të mbanin perandorinë e tyre. Zheleznyak tha se ai shkoi aq larg sa u takua me drejtuesin e atëhershëm të njësisë ekonomike të FSB-së, Kirill Cherkalin, i cili sugjeroi vendosjen e një oficeri në pension të FSB-së si zëvendës-president në bankë. (Në vitin 2021, Cherkalin u deklarua fajtor për marrjen e ryshfeteve nga një kompani tjetër ruse, u shpall fajtor për mashtrim në shkallë të gjerë dhe u dënua me shtatë vjet burg).

Leontiev dhe Zheleznyak thanë se Varshavsky vazhdoi t’u kërkonte atyre që të hiqnin dorë nga kontrolli i grupit, në një moment duke hartuar dokumente që do t’i transferonin aksionet e tyre në kompaninë e tij mbajtëse për përfitimin përfundimtar të prokurorit të përgjithshëm të atëhershëm dhe një prej zëvendësve të tij kryesorë. Varshavsky, i cili iu përgjigj pyetjeve përmes emailit, mohoi se kishte bërë presion që të hiqnin dorë nga aksionet e tyre dhe mohoi të kishte ndonjë lidhje me prokurorin e përgjithshëm ose me zyrtarët e lartë rus. Megjithatë, hetimet nga Novaya Gazeta, një gazetë e pavarur, dhe nga Projekti i Raportimit të Krimit të Organizuar dhe Korrupsionit, raportuan lidhje mes investitorëve në kompaninë e tij, Avilon, dhe anëtarëve të familjes së zyrtarëve të shërbimeve ruse të sigurisë.

Aksionerët perëndimorë të Leontiev filluan të vinin re se diçka nuk shkonte. “Ishte thuajse e pamundur të shikoje Sergei dhe të mos e kuptoje nervozizmin e tij”, tha një person i afërt me aksionerët. Largimi i disa drejtuesve të lartë nuk kaloi pa u vënë re, sipas dy aksionerëve perëndimorë dhe një ish-drejtues në bankë. Pse, pyesnin ata, punonjësit anglishtfolës të kompanisë, ata që u takuan me aksionerët perëndimorë, vazhdonin të largoheshin?

Një drejtues i Probusinessbank, Peter, tha se ai u bë i vetëdijshëm për tre “skema” të dyshimta.

Në njërën, dokumentet treguan se banka po regjistronte humbje në operacionet e këmbimit valutor me palët në Qipro. Por ishte e pamundur të gjurmohej se ku po shkonin në të vërtetë paratë. Në një tjetër, banka kishte lëshuar kredi për kompanitë detare me profil të pakët publik dhe pronësi të dyshimtë. Peter tha se ai ishte gjithashtu dëshmitar i bisedave që e bënë të dyshonte se disa nga letrat me vlerë të bankës po përdoreshin si kolateral në Qipro, edhe pse nuk kishte asnjë pasqyrim të kësaj në bilancin e bankës.

Në mes të majit të 2014, ne u takuam me Leontiev në zyrat e avokatëve të tij në Manhattan, Kobre & Kim. Vitet e kanë transformuar atë, flokët e tij të zinj, dikur të rregullt ishin një bisht i thinjur. Fytyra e tij dukej e zbehtë dhe rrobat i vareshin nëpër trup. Fliste me fjali të shkurtra, pa shumë emocione, herë-herë sikur e kishte mërzitur historia e tij.

Në takim, Leontiev refuzoi drekën e ofruar nga avokati i tij. Në një moment, ai e krahasoi situatën e tij ligjore me rrethimin me të cilin u përballën ukrainasit në Mariupol.

Pasi ai u largua nga Rusia në vitin 2015, autoritetet atje pretenduan se Leontiev dhe të tjerët kishin orkestruar një skemë të pastrimit të parave në det të hapur. Banka qendrore njoftoi se kishte zbuluar një shifër prej rreth 1 miliard dollarë në bilancin e Probusinessbank. Gjashtë punonjës u arrestuan, katër u dënuan deri në shtatë vjet burg. Autoritetet kërkuan të ekstradojnë Leontiev dhe Zheleznyak, të cilët punësuan avokatë për ti mbrojtur. Menjëherë pasi ata ikën nga Rusia, Zheleznyak iu lut mikut të tij që të fliste përsëri me Varshavsky. Të tre u takuan në një hotel në Mayfair. Leontiev regjistroi në mënyrë të fshehtë bisedën e tyre.

“Ju keni një detyrim ndaj nesh prej 100 milionë banorësh”, u tha Varshavsky.

“Po”, u përgjigj Leontiev.

“A i keni këto para sot?”

“Ne e kemi shumën, 100 për qind”, ndërhyri Zheleznyak.

“Ne kemi pasuri personale, po”, shtoi Leontiev.

“Epo, nuk ka rëndësi nëse ato janë personale apo jo…”

“Ne e kemi atë”, tha Leontiev.

Përpara se të largoheshin nga takimi, transkripti i të cilit u prezantua më vonë si pjesë e zbulimit në një çështje gjyqësore të vitit 2016, Leontiev dukej se fajësonte Varshavsky për dështimin në përdorimin e lidhjeve të tij për të shmangur kolapsin e Probusinessbank: “Kur armiqtë tanë thyen biznesin tonë, ti nuk na ndihmove dhe prandaj jemi këtu ku jemi”.

Varshavsky shprehu frikën për fatin e tij nëse do të detyrohej të kthehej në Rusi pa asnjë garanci për të rikuperuar investimet e humbura. Dhe ai u dha atyre një paralajmërim të ashpër: “Mund të ketë një pikë pa kthim,” tha ai. “Atëherë askush nuk do të ketë nevojë për paratë tuaja. Tani kjo është gjëja më e frikshme që mund të ndodhë”.

Menjëherë më pas Leontiev u zhvendos në SHBA, ku krijoi një firmë të re investimesh. Ai tha se e financoi atë me të ardhurat e investimeve të Ëonderëorks përpara se Rusia të ngrinte padi penale kundër tij dhe të fillonte peticionin për ngrirjen e aseteve të tij. Për disa javë, tha ai, makinat do të prisnin jashtë ndërtesës së tij të banesës dhe do ta prisnin për të punuar. Një fundjavë, dikush u përpoq të hynte në zyrën e firmës së tij.

Zheleznyak, i cili ishte zhvendosur me familjen e tij në periferi të Bostonit, ndjeu gjithashtu presion në rritje. Miqtë e fëmijëve të tij filluan të merrnin mesazhe kërcënuese në anglisht në mediat sociale për të qëndruar larg tyre. Në Moskë, dikush gjeti foto të Zheleznyakut dhe anëtarëve të familjes në varrin e prindërve të tij.

Një mori çështjesh gjyqësore u ngritën nga ish-klientë të Probusinessbank në mbarë botën. Kompania e makinave të Varshavsky, Avilon, ishte mes atyre që paditën Leontiev dhe bashkëpunëtorët e tij për rreth 60 milionë dollarë në gjykatën supreme të shtetit të Nju Jorkut.

Në janar 2021, Zheleznyak krijoi një degë në SHBA të Fondacionit Kundër Korrupsionit të Navalny, me “bekimin” e shefit të shtabit të Navalny, Leonid Volkov. Që atëherë, Leontiev i ka dhënë fondacionit një donacion mujor prej 20,000 dollarësh.

Gjatë raportimit tonë, një person përmendi emrin e drejtuesit të lartë, Peter, i cili ata thanë se i kishte paralajmëruar se “diçka e keqe” po ndodhte në bankë. Ne konfirmuam në mënyrë të pavarur identitetin e Peter. Ai hodhi poshtë pohimin se Leontiev ishte përndjekur politikisht në Rusi për shkak të lidhjeve të tij me Navalny.

“E gjithë kjo histori është një histori përvetësimi”, tha ai në një telefonatë. “Nuk ka asnjë përfshirje politike. Ai ishte i përfshirë në vetëm një gjë: vjedhjen e parave nga banka për llogarinë e tij përmes Qipros dhe nga llogaritë offshore”.

Peter pretendoi se arsyeja pse banka qendrore hapi një hetim për Probusinessbank në radhë të parë ishte sepse ajo mori prova për përvetësim. Më pas ai tregoi se si e dinte këtë: dokumentet i kishte siguruar vetë.

Narrativa e rritjes së Leontiev gjatë liberalizimit të ekonomisë ruse pas vitit 1989, rënia e tij gjatë viteve 2010 gjithnjë e më autoritare dhe ikja e tij nga persekutimi politik në Amerikën liridashëse, ka një qëndrueshmëri tërheqëse. Kjo tregon atë qe ne dimë tani për Rusinë e Putinit, një shtet që ndjek në mënyrë agresive armiqtë e tij, pa marrë parasysh kufinjtë.

Është ky tregim që gjykata e Nju Jorkut citoi kur i dha atij azil.

Leontiev ndryshoi përshkrimin e tij të ngjarjeve disa herë gjatë një serie takimesh, shpesh dukej se kishte pak durim për detaje.

“Për mua është më e lehtë të shpik diçka sesa të kujtoj”, tha ai.

Në nëntor, ne folëm me Leontiev për herë të fundit, duke i paraqitur atij drejtpërdrejt pretendimet e Peter. Ndërsa përshkruam akuzat në Zoom, fytyra e tij mbeti e pandryshuar. Ai nuk dukej as i zemëruar, as i befasuar. Në Rusi, “kultura është thjesht gënjeshtër, gënjeshtër, gënjeshtër”, na tha ai. Reagimi i tij i radhës ishte se “personi ishte thjesht një idiot budalla” që mori një “zinxhir të vogël” të historisë, por e keqkuptoi atë.

Leontiev dhe Zheleznyak vazhdojnë të mohojnë akuzat.

Burimi: Financial Times. Përshtati: Gazeta Si.


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë