.png)
Kur ish-kryepeshkopi i Buenos Aires, Jorge Mario Bergoglio, u largua nga kryeqyteti i Argjentinës për të marrë pjesë në konklavën e Vatikanit për të zgjedhur pasardhësin e Papa Benediktit XVI, ai nuk e dinte se do të ishte hera e fundit që do të shihte vendlindjen e tij.
Fakti që Papa Françesku nuk u kthye më në vendin e tij pasi u bë Papë, i la disa argjentinas me zemër të thyer.
Duke folur të hënën, Kryepeshkopi i Buenos Aires Jorge Ignacio Garcia Cuerva tha se famullia e tij ishin “jetimë të një babai që e donte thellësisht vendin e tij dhe duhej të mësonte të bëhej babai i të gjithë botës”.
Ai shtoi gjithashtu se bërja e Françeskut Papë “na kushtoi pak si argjentinas… Bergoglio na la për t’u bërë Françesku”.
Ishte një surprizë për shumë njerëz, përfshirë vetë Bergoglio, që ai u zgjodh në detyrën më të lartë në Kishën Katolike.
Në moshën 76-vjeçare në atë kohë, një vit më i madh se mosha tipike e peshkopëve dhe kardinalëve kur ata i dorëzojnë dorëheqjen e tyre Papës, ai nuk shihej si një kandidat real për të plotësuar vendin vakant, sipas analistëve.
“Kur u largua nga Buenos Aires për në konklavë, ai dukej disi i trishtuar; ai po bëhej gati të dilte në pension në një dhomë në Shtëpinë e Priftërinjve në lagjen Buenos Aires të Flores,” i tha gazetës argjentinase Clarin, Guillermo Marco, një prift nga Buenos Aires.
Megjithatë, Bergoglio së shpejti do të fillonte një papat që zgjati 12 vjet.
Vdekja e tij është ndjerë veçanërisht në vendlindjen e tij, ku janë shpallur shtatë ditë zie kombëtare, ndërsa Argjentina pikëllon një njeri që shumë e konsiderojnë si të thjeshtë dhe të përulur, pavarësisht se mbante një nga postet më të fuqishme në botë.
Këto cilësi u vlerësuan nga Elenir Ramazol, një murgeshë që foli për BBC Mundo gjatë një vigjilje në katedralen e Buenos Aires të hënën.
Fakti që ai nuk u kthye në atdheun e tij ishte “një shenjë e angazhimit të plotë që ai bëri ndaj të gjithë Kishës, jo vetëm ndaj popullit të tij, ndaj vendit të tij”, tha Ramazol.
Gustavo Vera shkëmbeu qindra letra me Françeskun, pasi u miqësua me të kur ai ishte ende kryepeshkop. Ai ra dakord që Papa tregonte gjithmonë një interes të qëndrueshëm për atë që po ndodhte në vendin e tij.
“Ndonjëherë ai komentonte për futbollin, ndonjëherë për tango, ndonjëherë për ngjarjet kulturore,” tha Vera, udhëheqësi i La Alameda, një organizatë argjentinase kundër trafikimit dhe skllavërisë. “Françesku ndoqi lajmet argjentinase në detaje”, shtoi ai.
Gjatë papatit të tij, Françesku vizitoi katër nga pesë vendet që kufizojnë Argjentinën, por kurrë vendin e tij të origjinës, pavarësisht se vazhdoi të tregojë një interes të madh për të.
Ai është dashur nga shumë njerëz atje që tani e vajtojnë, por të tjerë e kujtojnë si një figurë kontroverse.
Krenaria fillestare e ndjerë nga shumica e argjentinasve pas njoftimit se një bashkatdhetar do të ishte Papa i parë i Amerikës Latine, i la vendin zhgënjimit mes disave gjatë viteve.
Një studim i Qendrës Kërkimore Peë sugjeroi se përqindja e njerëzve që kishin një pikëpamje pozitive për Papën ra nga 91% në 2013 në 64% në 2024.
Nga gjashtë vende të Amerikës Latine të anketuara, rënia më e madhe e qëndrimeve u regjistrua në Argjentinë.
Konservatorët në Argjentinë e akuzuan atë për minimin e traditave historike që ato i mbanin të shenjta, ndërsa reformatorët shpresonin për ndryshime më të thella.
Kritikët mendonin se ai dështoi të bënte mjaftueshëm për të kundërshtuar diktaturën brutale ushtarake të vendit në vitet 1970 dhe 1980 dhe për të kritikuar bashkëpunimin e disa figurave në Kishë.
Sa herë që pyetej për një udhëtim të mundshëm, Papa Françesku jepte përgjigje të paqarta.
“Unë do të doja të shkoja. Janë njerëzit e mi, por ende nuk është planifikuar. Ka disa gjëra për të zgjidhur së pari,” tha ai herën e fundit që u pyet publikisht për këtë temë, në shtator 2024.
Disa argjentinas të tjerë e patën të vështirë ta kuptonin këtë hezitim.
Mungesa e Papës është ndjerë më shumë vitet e fundit, pasi Argjentina ka kaluar një krizë të thellë ekonomike, me inflacionin vjetor që ka arritur gati 300% dhe një rritje të varfërisë.
Vera thotë se Françesku po planifikonte ta vizitonte, por ende nuk e kishte bërë këtë sepse donte të shmangte përdorimin e pranisë së tij për qëllime politike.
“Ai gjithmonë thoshte se do të shkonte në Argjentinë kur ndjente se ishte një instrument për të sjellë unitetin kombëtar, për të ndihmuar në kapërcimin e përçarjes, për t’i bashkuar argjentinasit”, tha Vera.
“Përçarja” i referohet hendekut të gjerë dhe të gjatë në politikën dhe shoqërinë argjentinase midis mbështetësve dhe kundërshtarëve të lëvizjes politike populiste Peronism, e themeluar nga presidenti i ndjerë Juan Peron në vitet 1940.
Ekziston një besim i përhapur në vend se Papa Françesku ishte një peronist, diçka që ai e mohoi në një libër në 2023, ndërsa shtoi: “Edhe nëse do të ka një koncept peronist të politikës, pse do të ishte e gabuar?”
Komenti u kap nga kritikuesit konservatorë të cilët e akuzuan atë se ishte shumë i lidhur ngushtë me kauzat e drejtësisë sociale dhe politikën e majtë.
Para se të merrte detyrën, Javier Milei, presidenti aktual që ka demonizuar politikën e majtë, madje e quajti Papa Françeskun “përfaqësimin e së keqes në tokë”, megjithëse ai e zbuti tonin e tij pasi erdhi në pushtet.
Të dy patën një takim të përzemërt në Vatikan dhe Presidenti Milei e ftoi zyrtarisht Papën në Argjentinë. Dhe pas vdekjes së Papës, Milei tha se ishte thellësisht i dhembur nga humbja e tij dhe vlerësoi dashamirësinë dhe mençurinë e Papës.
Disa argjentinas e akuzuan atë se ishte shumë i afërt me Cristina Fernandez de Kirchner, një politikane populiste përçarëse me prirje të majtë, e cila ishte presidente nga 2007 deri në 2015.
Por sipas Veras, Papa u takua me njerëz “nga i gjithë spektri politik dhe social i Argjentinës”.
Miku i Papës së ndjerë gjithashtu theksoi se, ndërsa kishte disa kritika ndaj Papa Françeskut në media dhe qendrat kryesore urbane, ai ishte i dashur në pjesë të tjera të vendit.
Megjithëse ai ruante lidhjen e tij me Argjentinën, tha Vera, Papa Françesku nuk e ndjente më se i përkiste vetëm një vendi.
“Argjentinasit besojnë se ai ishte argjentinas, por në realitet, ai ishte një qytetar i botës”, shtoi ai.
Është një pikëpamje e ndarë nga Alejandra Castro, punonjëse sociale e cila ishte në mesin e vajtuesve që u mblodhën të hënën mbrëma në katedralen e Buenos Aires.
Argjentina ishte “gjithmonë në lutjet e tij”, tha Castro.
“Në një mënyrë ose në një tjetër, ai ishte gjithmonë i pranishëm dhe mendoj se kjo tregon se në zemrën e tij Argjentina ishte gjithmonë e pranishme”.
Por Vera pranoi se jo të gjithë ndiheshin njësoj dhe sugjeroi se u takonte argjentinasve të kërkonin përgjigje brenda vetes.
“Në vend që të fajësojmë Françeskun, ne argjentinasit duhet të pyesim veten se çfarë po bënim keq që nuk e meritonim vizitën e Papës”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
