Gazeta Si – “Ai është thjesht një qytetar privat, që nuk përfaqëson shtetin”. Vladimir Putin u tregua dinak para sallës së mbushur të shtypit teksa tha këtë fjali, duke e shoqëruar me një buzëqeshje.
Atë ditë në Helsinki të korrikut 2018, pas takimit të tij të parë me Donald Trump, ai kishte shumë arsye për të qenë në humor të mirë.
Presidenti amerikan sapo e kishte nderuar, duke e quajtur një “konkurrent brilant” dhe sapo kishte thënë se u besonte mohimeve të tij “shumë të fuqishme” për ndërhyrjen ruse në zgjedhjet amerikane, më shumë sesa tregonin raportet e CIA-s.
Kështu, për herë të parë në publik, shfaqet “Cari”, i quajtur Evgenij Prigozhin, një ish-kuzhinier dhe pronar restorantesh, i akuzuar për menaxhimin e një ekipi mercenarësh dhe hakerësh në Shën Petersburg, të cilët kishin punuar shumë për të denigruar Hillary Clinton, kandidate e mundur dy vjet më parë nga Donald Trump.
“Ai nuk përfaqëson shtetin rus”, tha Putini, duke folur për mikun e tij të vjetër, i cili në shtëpi quhej “kuzhinieri i Putinit”, pasi zotëronte një kompani kateringu që i shërbente Kremlinit.
“Është një çështje private që nuk na përket ne. E dini, ka shumë njerëz, si z. Soros, që përzihen kudo. Por është pozicioni i një individi të vetëm, kaq”.
#Prigozhin morning address: “we are here in HQ. 7:30 a.m. Rostov-On-Don military objects, including airport, are under control.”
— Ukraine Front Lines (@EuromaidanPR) June 24, 2023
1/ pic.twitter.com/jF6boekB06
Pesë vjet më vonë, situata është e njëjtë me atë shprehje tipike të KGB-së, kur donte të mohonte çdo përfshirje të Kremlinit.
Prigozhin u kthye në një qytetar privat. Njeriu që grumbulloi një pasuri në shkollat dhe mensat e ushtrisë ruse, i cili zotëron restorantet e Petersburgut, ku Putin darkonte me liderë të huaj, ka përjetuar një rritje të paprecedentë gjatë vitit të kaluar dhe tani po përjeton një rënie të papritur. “Foshnja e tij”, milicia mercenare e Grupit Wagner, nuk ishte kurrë një ndërmarrje private.
Prigozhin e modeloi atë në “Blackwater”, agjencia e diskutueshme që trajtonte sigurinë në Irak në emër të Departamentit të Shtetit të SHBA-ve. Me një këmbë në institucione dhe një tjetër jashtë, sepse fjala mercenar është gjithmonë turp.
Në Siri, Wagner ishte i paçmuar për Putinin, sepse prania e tij, e menaxhuar dhe e koordinuar nga GRU-ja dhe Ministria e Mbrojtjes, i lejoi Kremlinit të luante me numrat, duke mohuar shkallën e humbjeve ruse të dislokuara për të mbrojtur regjimin e Asadit. Kur vdesin, mercenarët nuk janë fëmijët e askujt.
Por Operacioni Special Ushtarak dhe rezistenca e papritur e Ukrainës, i mposhtën këto trillime. Prigozhin dhe Wagner-ët u gjendën në një pozitë të vështirë.
Në nivel zyrtar, ata nuk ekzistojnë, edhe pse në muajt e fundit Duma ka miratuar disa ligje që e bëjnë më të lehtë rekrutimin, duke shmangur burgjet dhe dënimet, siç është shtrirja e ligjit për censurën edhe në milicitë private, që i mbron ata nga denoncimi i krimeve të kryera në front kundër popullatës civile.
Por në të njëjtën kohë, njerëzit e tij po mbajnë frymën në front, me humbje dhe pakënaqësi gjithnjë e më të dukshme.
Nuk duhej të shkonte kështu, nuk duhej të bëhej një konflikt i gjatë. Në fund, gjithçka përfundon. Prigozhin nuk është një politikan që di kur të heshtë. Ai vjen nga rruga. Ishte njëzet vjeç kur u dënua me 13 vjet burg në Leningradin e atëhershëm.
Pasi qëndroi 9 vite në qeli, në vitin 1990, ngriti një stendë “hot dog” me njerkun e tij, me të cilin bëri rublat e para.
Më pas, ai hyri në industrinë e kazinove, ngriti një zinxhir dyqanesh ushqimore dhe në fund hapi restorantin e tij të parë, “Dogana e Vjetër”.
Pastaj, një varkë lumi u shndërrua në një vend takimi luksoz, “New Island” (në anglisht). Aty, Putini solli presidentin francez Shirak, presidentin amerikan Bush dhe presidentin japonez Mori.
Nga ajo pjesëmarrje, lindi vazhdimi i historisë, fabrika e mercenarëve dhe grupi privat Wagner i punësuar për aksione “të pista” në Siri, Libi, Republikën e Afrikës Qendrore dhe Ukrainë. Një personazh i tillë, më i rehatshëm në rrugë, sesa me xhaketë sportive, është e vështirë të mbahet larg.
Duke i shtuar një majë megalomanie, me një vit tensioni të vazhdueshëm me vertikalin e pushtetit të Putinit, sepse Prigozhin është i vrazhdë, por jo budalla.
Në fillim të prillit të kaluar, kur u bë e qartë se Operacioni Ushtarak Special nuk ishte sigurisht një marshim triumfal, ai drejtoi gishtin te Dmitry Peskov, zëdhënësi i Putinit, i identifikuar si anëtar i partisë së pëllumbave.
“Le të ndalojmë së theksuari komentet e dyshimta të kësaj figure”, ka shkruar ai në kanalin e tij Telegram.
Rastësisht, dhjetë ditë më vonë, ndërsa Kremlini mbulonte praninë e Wagner-it në Ukrainë, Prigozhin, i cili kishte kaluar vite duke mohuar çdo lidhje me grupin mercenar, ishte fotografuar i kamufluar në Donbas, pranë një deputeti shumë besnik të Putinit.
Vetëm për ta bërë mesazhin më të qartë. Që atëherë, kishte çdo ditë një sulm ndaj udhëheqjes së Forcave të Armatosura dhe ndaj ministrit të Mbrojtjes, Sergej Shoigu.
I paaftë dhe burokrat, fajtor për tradhti të lartë, sipas Prigozhinit, sepse nuk dërgoi municione të mjaftueshme në front. Deri në atë pikë sa mediat shtetërore kanë marrë udhëzime nga lart…
Por fronti i brendshëm nuk është i mjaftueshëm për ata që ndoshta duan ta paraqesin veten si lider të partisë së armikut, skajit ultra-nacionalist, që ka një ndikim të tillë në Rusi dhe ende i mungon një figurë në të cilën mund të identifikohen.
Prigozhin gjithashtu merret me politikën e jashtme. Në mënyrën e tij, natyrisht. “Ne nuk jemi aspak të vetëdijshëm se çfarë po ndodh me krizën e emigrantëve dhe nuk merremi me të. Ne kemi shumë gjëra në biznesin tonë”. Më herët, ai sulmoi, duke fyer edhe ministrin italian të Mbrojtjes, Crosseto.
Diplomacia nuk është një art i praktikuar nga shefi i Wagner-it. Më 24 nëntorin e kaluar, në përgjigje të kërkesës së Parlamentit të BE-së për përfshirjen e grupit Wagner në listën e organizatave terroriste të Bashkimit Evropian, ai tregoi një kuti violine që mbante një çekiç dhe gjurmë gjaku për t’u “dhuruar” deputetëve evropianë.
Dyshohet se arma ishte ajo me të cilën ishte masakruar një mercenar dezertues, një ekzekutim i treguar në një video që ka ngjallur tmerr në mbarë botën.
Pikërisht këto teprime dhe figura e rëndë e themeluesit, duket se janë në origjinën e rënies së Wagner-it dhe pesëdhjetë mijë burrave që ai pretendon të vendosë në Ukrainë.
Shëmbëlltyra e Prigozhinit po merr një prirje rënëse dhe roli i tij i radhës mund të jetë ai i “kobrës” në rast dështimi.
Por duket se nuk ka ndërmend të ndryshojë rezultatin. Një muaj më parë, presidentit francez Macron që denoncoi praninë e Wagner-it në Afrikë, me fjalë jo të ndryshme si ato të Crosetto-s, ai iu përgjigj duke e quajtur injorant, “që jeton në një botë iluzionesh”.
Për të mos përmendur Joe Biden, të cilit i referohet shpesh në mesazhet e tij sociale, duke e quajtur atë “njeriu i moshuar i çmendur”.
Por pikërisht ky mbiekspozim mediatik, flet për vështirësitë e tij. Dhe fatin e tij të mundshëm. Prigozhin ishte mirë kur nuk shfaqej në publik, por dukej sikur nuk ekzistonte.
Tani, ky është një problem. Kremlini jeton me të, për meritat e fituara në këtë fushë. Por akulli mbi të cilin ka ecur gjithmonë ish-qytetari privat i Grupit Wagner, duket se është gjithnjë e më i hollë.
Përshtati në shqip: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.