.png)
Çmimet e naftës u rritën të premten pasi sulmet ajrore të Izraelit kundër Iranit kërcënuan furnizimet në të gjithë rajonin dhe nxitën një nxitim drejt aseteve të sigurta.
Nafta e papërpunuar Brent, standardi ndërkombëtar, u rrit me 5% në 72.88 dollarë në Londër, pasi më parë u rrit me më shumë se 12%. West Texas Intermediate, standardi i SHBA-së, u rrit 5.2% në 71.56 dollarë.
Michael Alfaro, shefi i investimeve në Gallo Partners, një fond mbrojtës i fokusuar në energji dhe industri, tha se sulmi në objektet bërthamore të Iranit shënoi një “përshkallëzim sizmik” në konflikt.
“Ne po shikojmë poshtë fuçisë së një konflikti të zgjatur që është pothuajse e sigurt se do të mbajë çmimet e naftës të ngritura”, tha ai.
Sulmet e Izraelit kishin në shënjestër programin bërthamor të Iranit, objektet ushtarake dhe vranë dy komandantët e tij kryesorë. Irani tha se asnjë nga instalimet e tij të naftës nuk u godit nga sulmi.
Tregjet globale të aksioneve ranë dhe ari, një aset i sigurtë, u rrit. Aksionet e S&P 500 ranë 1.4 % dhe çmimi i arit u rrit me 0.9% në 3.415 dollarë për onz.
Ka shumë rreziqe për sektorin e energjisë nga një konflikt i ri.
Ngushtica e Hormuzit, rruga e ngushtë ujore që ndan Iranin nga shtetet e Gjirit, është një kanal ku kalojnë një e tretë e furnizimeve të naftës në botë nga deti. Irani ka kërcënuar vazhdimisht se do ta mbyllë atë në rast të një sulmi.
Disa nga fushat më të mëdha të naftës në botë, duke përfshirë Arabinë Saudite dhe Irak, janë gjithashtu brenda mundësive të raketave dhe dronëve të Iranit. Në vitin 2019, Irani besohej gjerësisht se qëndronte pas një sulmi ndaj objekteve të naftës në Arabinë Saudite që rriti për pak kohë çmimin e naftës së papërpunuar.
Katari është një nga furnizuesit më të mëdhenj në botë të gazit natyror të lëngshëm dhe dërgesat e tij duhet të përshkojnë Hormuzin për të arritur tregjet ndërkombëtare në një kohë të furnizimeve të ngushta globale.
Helima Croft, një ish-analiste e CIA-s, e cila tani është në RBC Capital Markets, vuri në dyshim nëse sulmi i fundit ishte një angazhim i kufizuar ushtarak, siç ndodhi në vjeshtë, ose nëse Irani do të synonte furnizimet rajonale të energjisë.
“Pyetja kryesore është nëse Irani kërkon të ndërkombëtarizojë koston e veprimit të sonte duke synuar infrastrukturën rajonale të energjisë”, tha Croft.
Presidenti i SHBA Donald Trump është zotuar më parë të mbajë çmimet e naftës të ulëta për të ndihmuar në zbutjen e inflacionit.
Pas pushtimit në shkallë të plotë të Ukrainës nga Rusia që filloi në vitin 2022, administrata Biden lëshoi rreth 300 milionë fuçi naftë të papërpunuar nga Rezerva Strategjike e Naftës e SHBA, rezerva më e madhe e urgjencës në botë, për të ndihmuar në mbajtjen e çmimeve në kontroll.
Nëse rritja e çmimit të naftës zgjatet ose furnizimet ndërpriten nga Lindja e Mesme, Trump mund të përdorë Rezervën, por në të kaluarën ai ka kritikuar ish-presidentin Joe Biden. SPR ka rreth 400 milionë fuçi, shumë më pak se kapaciteti i saj prej 727 milionë fuçi.
Tregtarët gjithashtu do të kërkojnë çdo përgjigje nga grupi i prodhuesve të naftës OPEC +. Arabia Saudite, një nga anëtarët më të fuqishëm të grupit, dënoi sulmin e Izraelit të premten.
Grupi, anëtar i të cilit është Irani, ka rritur prodhimin në muajt e fundit, por mund të përballet me presion shtesë nga administrata Trump për të shfrytëzuar kapacitetin e tij shtesë për të mbajtur tregjet të furnizuara mirë./FinancialTimes
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
