Ndonjëherë (ose shumë herë), trupi juaj vendos se dëshiron një copë tortë, çokollatë apo thjeshtë të jetë diçka me sheqer.
Pavarësisht nëse janë të përditshme ose herë pas here, dëshirat për sheqer janë thjesht një fakt i jetës. Por intensiteti me të cilin mund të shfaqen na bën të pyesim veten: nga vijnë ato dhe çfarë mund t’ju thonë për trupin tuaj?
Shkenca që rrethon dëshirat për sheqer mund të jetë në fakt mjaft e ndërlikuar. Kjo për shkak se ato zakonisht nuk kanë një shkak të vetëm, lehtësisht të identifikueshëm. Përkundrazi, shumë faktorë të ndryshëm mund të ndikojnë se kur, ku dhe pse mund të zhvilloni një dëshirë të papritur për një ‘kënaqësi’ të vogël, duke përfshirë biologjinë, psikologjinë dhe mjedisin tuaj, thotë Lindsay Malone, eksperte ushqimi në Shkollën e Mjekësisë të Universitetit Case Western Reserve.
Për më tepër, vëren Malone, këta faktorë shpesh mbivendosen dhe kryqëzohen, duke i komplikuar më tej gjërat.
Sheqeri juaj në gjak (dhe të gjitha uljet dhe ngritjet e tij) mund të përfshihen.
Në fakt, luhatjet e sheqerit në gjak janë “një nga kontribuuesit më të mëdhenj” të dëshirave për sheqer, sipas Malone.
“Sheqeri në gjak është burimi kryesor i karburantit të trupit tuaj,” thotë ajo, kështu që trupi juaj monitoron nga afër nivelet për t’u siguruar që keni energji për të funksionuar normalisht. Kur ato bien, kambanat e alarmit fillojnë të bien, duke ju shtyrë të merrni masa për t’u kthyer në normalitet.
Zgjidhja më e shpejtë dhe më e lehtë: Marrja e një doze sheqeri nga një ushqim ose pije, kjo është arsyeja pse mund ta gjeni veten duke kërkuar një ushqim super të ëmbël “si karamele ose pije”, thotë Malone.
“Sheqeri është një karbohidrat dhe karbohidratet janë një burim energjie shumë i arritshëm dhe i tretshëm,” thotë Vincci Tsui, këshilltare e ushqimit në Kanada.
Ndërsa sheqeri juaj në gjak mund të luhatet natyrshëm gjatë ditës, disa shkaktarë mund të bëjnë që ai të rritet dhe të bjerë me shpejtësi, duke sjellë këto dëshira për sheqer.
Dieta ose kufizimi i marrjes së ushqimit është një shembull.
“Duke pasur një dëshirë për diçka të ëmbël mund të jetë një mënyrë që trupi ynë të na thotë se nuk
Por edhe mjedisi juaj mund të hyjë në lojë…
Zakonet dhe përditshmëria mund të jenë forca të fuqishme, kështu që ju mund ta stërvitni pa dashje trupin tuaj që të presë ushqime të ëmbla në rrethana të caktuara. Në këtë rast, dëshirat tuaja për sheqer janë rezultat i “një rutine që rrënjoset”, shpjegon Malone.
Nëse gjithmonë kaloni në lokalin afër punës për të marrë një pije në mëngjes, ngadalë do u bëhet zakon dhe trupi do mësohet të kërkojë sheqer në mëngjes.
Nëse gjithmonë hani ëmbëlsirë pas darkës, kjo dëshirë mund të shfaqet pas vaktit të darkës.
Në thelb, trupi juaj mëson të shoqërojë vende, kohë dhe raste specifike me një produkt me sheqer, sipas Malone, kështu që me afrimin e kohës ose vendit, trupi juaj fillon të parashikojë atë ‘trajtim’ të ëmbël.
…dhe mos e lini mënjanë gjendjen tuaj emocionale.
Shumë njerëz kanë ndjenja të forta pozitive ose negative për sheqerin që mund të ndikojnë në dëshirat e tyre, sipas Tsui. Sheqeri, në fund të fundit, zë një vend të pazakontë në sferën e ushqimit, njëkohësisht i nderuar për shijen e tij joshëse dhe i ‘akuzuar’ për lidhjet e tij të ngushta me “ushqimin e pavlerë”.
Nga njëra anë, disa njerëz mendojnë për gjërat e ëmbla “si ngushëlluese, si kënaqësi”, thotë Tsui. Si përgjigje, njerëzit mund të dëshirojnë ushqime të ëmbla për përfitimet psikologjike të lidhura, si një rritje e përkohshme e humorit kur kanë nevojë për atë rehati. Ndonjëherë, këto dëshira mund të përbëjnë edhe një formë vetë-shërimi, një mënyrë për të menaxhuar emocione të vështira ose intensive.
Në anën tjetër të spektrit është perceptimi i përhapur se ushqimet e ëmbla janë “të këqija” për shëndetin tuaj, gjë që mund t’i bëjë njerëzit të përpiqen t’i shmangin ato dhe t’i heqin plotësisht nga dieta e tyre. Por kjo mungesë mund të lërë një mungesë që në mënyrë paradoksale nxit edhe atë dëshirë për sheqer. Në fund të fundit, ne priremi të dëshirojmë atë që nuk mund të kemi.
Dhe e fundit, por jo më pak e rëndësishme, sheqeri është gjithashtu thjesht i shijshëm.
Nuk është rastësi që njerëzit tërhiqen kaq shumë nga sheqeri. Në fakt, ne kemi evoluar për ta pëlqyer sepse nënkupton “diçka që mund të na japë energji”, një konsideratë e madhe në parahistori, kur uria ishte një kërcënim i vazhdueshëm.
Për më tepër, kjo tërheqje reflektohet në kiminë e trurit tuaj. Sheqeri në fakt stimulon sistemin e shpërblimit të trurit tuaj, duke nxitur lirimin e kimikateve që ndihen mirë si dopamina (i ashtuquajturi “hormoni i lumturisë”) dhe serotonina (një neurotransmetues që rregullon disponimin dhe oreksin), sipas Malone.
E thënë thjesht, sheqeri jo vetëm që ka shije të mirë, natyrshëm tërheqës për qiellzën tuaj, por gjithashtu ju bën të ndiheni mirë.
“Jo vetëm që po shijoni shijen e çdo gjëje që po hani, por trurit tuaj po e pëlqen vërtet atë”, thotë Malone. Dhe çfarë bëni kur diçka ka shije të mirë? Dëshiron më shumë.
Dëshira për sheqer në përgjithësi është një përvojë normale dhe e natyrshme, një fakt i vërtetë jetësor. Pa lëndët ushqyese (po, sheqerin) të siguruar nga frutat që hanin paraardhësit tuaj të lashtë, ju mund të mos ekzistonit.
Edhe foshnjat tregojnë një preferencë për shijet e ëmbla, duke sugjeruar se një tërheqje është e predispozuar biologjikisht. Shumë nga çdo gjë mund të jetë e dëmshme, sigurisht, por të përjetosh dëshirat e sheqerit nuk do të thotë se je “i dobët” ose “i vetëkënaqur” ose nënkupton ndonjë lloj tjetër të metë karakteri, është pjesë e asaj që të bën njeri.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.