Një studim i ri supozohet se ka identifikuar njerëzit më të mërzitshëm: vëzhguesit e shpendëve, kontabilistët, analistët e të dhënave dhe të gjithë ata që punojnë në sigurime. Hulumtimi i Universitetit të Essex liston hobi më të mërzitshëm si shkuarja në kishë, shikimi i TV dhe “vëzhgimi i kafshëve”. Të gjitha këto u gjykuan si më keq edhe se mbledhja e pullave.
Sigurisht, kur ndërmerret ky lloj kërkimi, gjenden edhe llojet e kundërta. Pra, studimi rendit aktorët, shkencëtarët, gazetarët (dhe në veçanti “gazetarët e shkencës”) si profesionet “më pak të mërzitshëm”. Hulumtimi, i botuar në Buletinin e Personalitetit dhe Psikologjisë Sociale, u krye nga studiuesit Ëijnand van Tilburg, Eric Igou dhe Mehr Panjwani.
Ata kryen pesë eksperimente që përfshinin më shumë se 500 njerëz. Sa më shumë të gërmoni në gjetjet e tyre, aq më shumë kupton se sa shumë të bezdisshëm e gjejmë njëri-tjetrin ne njerëzit.
Të pa kënaqur me shpërndarjen e të gjithë industrive të sigurimeve dhe të dhënave, të anketuarit thonin për duhanpirësit se janë “njerëzit që jetojnë në qytete” dhe “njerëzit që flasin shumë dhe ankohen shpesh”. Dhe gjithashtu duket se kishte një fije urrejtjeje për veten kur panë përfundimet.
“Duke parë televizor”? Vërtet? Nëse kjo është e mërzitshme, atëherë miliona e miliona prej nesh me një fjalëkalim të Netflix jemi të mallkuar me plagën e lodhjes”.
Duke parë përfundimet, duket se ka jo vetëm një mungesë të gjerë të vetëdijes, por edhe një grumbull kontradiktash. Merrni shembull gazetarët dhe aktorët. Askush nuk flet aq shumë dhe nuk ankohet më shumë. Dhe padyshim që këto dy profesione strehojnë gjithashtu një numër të madh të duhanpirësve të mbetur në shoqëri. Pra, si mund të jenë të mërzitshëm dhe “më pak të mërzitshëm” në të njëjtën kohë? A është se vetë aktivitetet si krijimi i një dosjeje në Facebook për fotografimin e kafshëve të egra në safari, dëgjimi i një predikimi supozohet të jenë të mërzitshme?
Me siguri çelësi i gjithë kësaj dileme është pjesa e dytë e studimit, “Njerëz të mërzitshëm: karakteristikat e stereotipeve, atributet ndërpersonale dhe reagimet sociale”. Kjo ka të bëjë me stereotipet tona se kush dhe çfarë është e mërzitshme. Këto paragjykime kanë po aq lidhje me realitetin sa edhe ideja se do të paguheshe ndonjëherë për të duruar dikë që të bën të acarohesh.
Ka një numër njerëzish, për shembull, të cilëve fletët llogaritëse i shohin thellësisht emocionuese dhe tërheqëse. Ata ndjehen mirë në kontabilitet dhe për sa kohë që ata nuk përpiqen të bashkojnë njerëzit në botën e tyre, gjithçka është mirë. Sepse nuk është një aktivitet apo profesion në vetvete që është i mërzitshëm apo që të bën të mërzitshëm. Është këmbëngulja juaj për t’ua imponuar rëndësinë e saj të tjerëve që nuk e ndajnë pasionin tuaj.
Kur i etiketojmë të tjerët si të mërzitshëm, kjo është ose sepse na mungon imagjinata për të kuptuar se çfarë përfitojnë ata nga gjurmimi i kafshëve ose sepse na lodhin veshin për diçka që thjesht nuk na intereson. E gjithë kjo të kujton shakanë e vjetër: “Si mund ta dallosh nëse dikush është vegan? Mos u shqetësoni, ata do t’ju bëjnë të ditur vetë”.
Ne nuk jemi domosdoshmërisht intolerantë ndaj zakoneve dhe zgjedhjeve të jetës së të tjerëve, por ato na imponojnë një urrejtje kur na flasin papushim për to.
Fjalën “i mërzitshëm” mund ta lidhësh me fëmijërinë e viteve 1980 falë shfaqjes televizive “Pse nuk e bën…?”, titulli i plotë i të cilës ishte: “Pse nuk e fik televizorin dhe shkon dhe bën diçka më pak të mërzitshme?”
Kur rritesh kupton se të jesh i bezdisur dhe të jesh i mërzitshëm janë gjëra pozitive. Njerëzit nuk janë më të interesuar të lënë përshtypje të mira gjithë kohës dhe për të gjithë njerëzit. Nëse disa njerëz mendojnë se je i mërzitshëm, atëherë shumë mirë, cdo gjë është në rregull. Dhe nëse jeni të bezdisur, atëherë kjo është gjithashtu mirë. Do të ju japë një moment të uleni me mendimet tuaja dhe ndoshta të përjetoni një lloj paqeje. Koha e Covid-it ka qenë një përqafim i gjatë mërzie për shumë njerëz, i privuar nga shpërqendrimet, marrëdhëniet dhe komoditetet tona të zakonshme. Mërzia mund të jetë një luks dhe një bekim. Shpesh është më mirë se alternativa: peripecitë e jetës.
Si mund të jetë dikush prej nesh i sigurt se është më pak i mërzitshëm? Çelësi është të shmangni njerëzit që janë aq të mërzitshëm saqë nuk mund të gjejnë kohë për të parë përtej stereotipeve. Në vend të kësaj, pse të mos mendoni të jeni të mërzitshëm si një simbol nderi? Ka diçka thellësisht të kënaqshme të jesh kaq i padurueshëm për të tjerët sa që ata do të donin të paguheshin për të të duruar ty. Mërzia është në syrin, ose në të vërtetë në dylbitë e shikuesit.
Burimi: The Guardian. Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
