.png)
Gazeta Si- ‘Na ishte një herë në Amerikë’, është një film epik mes dramës dhe krimit i prodhuar në vitin 1984, i bashkë-shkruar dhe drejtuar nga regjisori italian, Sergio Leone dhe me protagonistë Robert De Niro dhe James Woods. Filmi është një sipërmarrje italo-amerikane e prodhuar bazuar në romanin “The Hoods” të Harry Grey.
Ai tregon jetën e miqve më të mirë David "Noodles" Aaronson dhe Maximilian "Max" Bercovicz, teksa drejtojnë një grup të rinjsh të getos “jehude”, që ngrihen në famë si gangsterë në botën e krimit të organizuar të qytetit të Nju Jorkut.
Filmi eksploron tema të miqësive të fëmijërisë, dashurisë, epshit, lakmisë, tradhtisë, humbjes, marrëdhënieve të prishura, së bashku me rritjen e mafiozëve në shoqërinë amerikane.
Italo-amerikan
Në prapaskenat e filmit “Na ishte një herë në Amerikë”, i shfaqur për herë të parë dyzet vjet më parë në Festivalin e Filmit në Kanë, janë disa nga emrat më të njohur të kinematografisë italiane.
Projekti në fakt lindi në mendjen e regjisorit Sergio Leone, i cili e bëri atë kapitullin e fundit të një trilogjie së bashku me "Një herë në Perëndim". Filmi ishte edhe vepra e tij e fundit, pasi Leone vdiq vetëm pesë vjet pas publikimit.
Fotografinë e ka drejtuar legjendari Tonino Delli Colli, ndërsa muzika shumë e njohur është vepër e Ennio Morricone-s.
Testet e skenarit
Skenari i filmit iu besua gjithashtu një ekipi profesionistësh italianë, por një nga draftet e para të tij, erdhi nga një autor ikonë amerikan, Norman Mailer i "The Naked and the Dead" dhe biografia e diskutueshme e Marilyn Monroe.
Rezultati i sjellë nga Mailer e la Leonen të pakënaqur të zhgënjyer, aq sa ai e përcaktoi draftin si "një version të Mickey Mouse" të historisë.
“No speak english”
Aktori Scott Tiler, i cili luajti rolin e Noodles në moshë të re, tha se asnjë nga anëtarët e ekipit thuajse italian në xhirimet e "Once Upon a Time in America" nuk fliste as dhe një fjalë anglisht.
Edhe Sergio Leone fliste ekskluzivisht italisht dhe kishte mësuar vetëm një fjalë: “mirupafshim”.
Probleme me gjatësinë
“Once Upon a Time in America” qëndroi në fazën e planifikimit për gati 15 vjet dhe kur u realizua në fund, Leone donte ta shpërndante në dy filma nga tre orë secili.
I presionuar nga producentët, regjisori arriti të zvogëlojë pamjet në 229 minuta, me të cilat mori pjesë në Festivalin e Filmit në Kanë të vitit 1984.
Fatkeqësi amerikane
Në Shtetet e Bashkuara, filmi u konsiderua shumë i përfolur dhe për këtë arsye u pre në studiot e montazhit (copëtua), duke zvogëluar gjatësinë në 139 minuta dhe duke riorganizuar skenat në rend kronologjik për të shmangur prapambetjet.
Rezultati ishte katastrofik dhe në fakt ishte një dështim për të ardhurat amerikane nga transmetimi.
Vendndodhja
Pjesa më e madhe e "Na ishte një herë në Amerikë" u filmua në tokën italiane, në studiot e famshme të “Cinecittà”, por skena të tjera u xhiruan midis Parisit, Montrealit dhe Floridës.
Në Nju Jork, u rindërtua Williamsburg-u i viteve 1930 dhe Uashington Street është gjithashtu në Brooklyn gjendej “Washington Street, nga e cila mund të shihej pamja e urës së Manhatanit që bie në sy në trajlerin e filmit.
Çështja e “tualetit”
Gjatë negociatave për rolin e Robert De Niros në filmin “Once Upon a Time in America”, pati një incident që rrezikoi të prishte marrëveshjen.
Aktori e ftoi regjisorin në suitën e tij në një hotel në Nju Jork për të diskutuar projektin, por u ofendua thellë nga një detaj: në banjën e tij, Sergio Leone kishte urinuar në ndenjësen e tualetit.
De Niro më pas thirri me furi producentin Arnon Milchan, i cili arriti ta mbante aktorin në film, megjithë indinjatën e tij të mprehtë.
Një favor i vogël
Joe Pesci bëri audicionin për rolin e Max, por u refuzua nga regjisori, i cili megjithatë e lejoi atë të zgjidhte një pjesë tjetër në film për shkak të miqësisë së tij të fortë me De Niron.
Pesci zgjodhi rolin e Frankit, i cili megjithatë u shkurtua shumë pas reduktimeve të vazhdueshme në kohën e minutazhit.
Metoda
Robert De Niro ka dalë nga “Actors Studio” dhe është një mbështetës i zjarrtë i “Metodës”, domethënë të zhytjes totale në personazhet e dikujt derisa të jetë në gjendje të jetojë jetën e tyre në funksion të plotë.
Megjithatë, në xhirimet e filmit “Na ishte një herë në Amerikë”, jo të gjithë aktorët ishin të të njëjtit mendim.
Në fakt, James Woods u shpreh shumë i mërzitur nga perfeksionizmi i kolegut të tij dhe nuk i kurseu mendimet e zjarrta as ndaj studios shumë të njohur të “Actors Studio”, e cila sipas tij “kishte 40 vjet që shkatërronte filmat”.
Regji e përsosur
Në realitet, Sergio Leone u dallua edhe për përkushtimin që i bëri filmit, para dhe gjatë realizimit të tij. Në fakt, në fazën e para-produksionit, regjisori hollivuduan me origjinë italiane, takoi rreth 3.000 aktorë për të caktuar mbi 100 pjesët folëse të skenarit, ndërsa një nga skenaristët tregoi për një skenë me turmën, e cila u filmua të paktën 35 herë.
Një nga 35 ishte, sepse drejtori kishte vënë re se në grumbullin e figurantëve ishte një fëmijë që po shikonte direkt në kamerë.
Përshtati në shqip: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
