Nga Gazeta Si- Bisedat rreth izolimit social kanë tendencë të përqendrohen tek të moshuarit, veçanërisht rreth Krishtlindjeve. Por sipas disa matjeve, njerëzit në të 20-at e tyre janë grupi më i vetmuar.
Sipas një studimi të Zyrës për Statistikat Kombëtare (ONS) të publikuar muajin e kaluar, 33% e britanikëve të moshës 16 deri në 29 vjeç raportuan se ndiheshin të vetmuar “shpesh, gjithmonë ose ndonjëherë”, më e larta nga të gjitha grupmoshat (17% e personave mbi 70 vjeç thanë të njëjtën gjë).
Këtë vit, Organizata Botërore e Shëndetësisë shqyrtoi studime të ndryshme të publikuara në të gjithë botën dhe zbuloi se të rinjtë dhe adoleshentët raportojnë gjithashtu nivelet më të larta të vetmisë.
Të dhënat janë komplekse dhe ka indikacione se, në disa vende, midis grupit më të vjetër (mbi 85 vjeç), vetmia rritet ndjeshëm dhe mund të përputhet me atë të personave 18 deri në 30 vjeç. Por analistët thonë se në shumicën e studimeve, të rinjtë shkëlqejnë si një grup veçanërisht i izoluar.
“Të rriturit midis 18 dhe 24 vjeç janë më të vetmuarit, të ndjekur nga të moshuarit”, thotë Andrea Ëigfield, drejtoreshë e Qendrës për Studime të Vetmisë në Universitetin Sheffield Hallam.
“Është një problem në rritje.”
Por pse ka ndodhur kjo dhe a ka një zgjidhje?
Problemi i ‘shpërndarjes’
Gjithnjë e më shumë, ekspertët thonë se faji është i botës moderne. Shumë të rinj njëzet e ca vjeç jetojnë në shtëpi të përbashkëta ku nuk i njohin ose nuk i pëlqejnë shokët e tyre të shtëpisë. Puna bëhet gjithnjë e më shumë nga shtëpia dhe miqtë shpesh komunikohen në mediat sociale.
Nuk është gjithçka e zymtë. Falë internetit, të rinjtë gëzojnë qasje në miqësi nga e gjithë bota. Por në përgjithësi, thonë ekspertët, imazhi i jetës së shoqërueshme të të rinjve njëzet e ca vjeç ka nevojë për korrigjim urgjent.
“Ne kemi tendencë ta romantizojmë moshën e re si një kohë pa shqetësime, kur zakonisht është koha më e mjerueshme në jetën e njerëzve”, thotë Richard Ëeissbourd, lektor në Universitetin e Harvardit.
Në disa mënyra, mosha e hershme e rritur ka qenë gjithmonë një kohë paqëndrueshmërie. Të rinjtë kanë tendencë të largohen nga shtëpia e tyre e fëmijërisë dhe të lëvizin përreth. Miqtë largohen dhe lidhjet familjare dobësohen. Këto ngjarje kalimtare të jetës, për disa, mund të çojnë në vetmi të thellë.
“Një problem i madh është shpërndarja, të gjithë ata që keni njohur ndonjëherë tani jetojnë në një milion vende të ndryshme”, thotë Meg Jay, psikologe klinike.
Sot, ekziston gjithashtu një sërë faktorësh të rinj, dukshëm modernë që mund ta përkeqësojnë problemin.
Në shumë pjesë të botës, njerëzit po martohen dhe po lindin fëmijë më vonë (ose aspak).
Mosha mesatare e martesës së parë në Mbretërinë e Bashkuar tani është 31 vjeç, sipas ONS, nga viti 1970 kur ishte 23 për burrat dhe 21 për gratë. Të rriturit e rinj kanë tendencë të jenë më të varur nga miqtë për lidhje emocionale dhe nëse këta miq nuk ia dalin mbanë, vetmia mund të pasojë.
Ëeissbourd thekson edhe një fragmentim më të gjerë të komuniteteve. Në vendet e pasura, anëtarësimi në institucionet qytetare si kishat, grupet e komunitetit ose sindikatat ka rënë që nga vitet 1970.
Kjo nganjëherë njihet si teza e ‘Boëling Alone’, e emëruar sipas një eseje me ndikim të vitit 1995 nga politologu Robert Putnam, i cili vërejti se më shumë të rinj amerikanë po luanin boëling vetëm sesa në ekipe, një simbol i një kolapsi më të gjerë të marrëdhënieve shoqërore.
Njëzet e ca vjeçarët, të cilët mund të kenë lënë shtëpinë e fëmijërisë, por ende nuk kanë krijuar familjen e tyre, mund ta ndiejnë më ashpër këtë rënie të komunitetit, thotë Ëeissbourd.
“Ne jetojmë në një shoqëri gjithnjë e më individualiste. Mendoj se vetmia është një simptomë e dështimit tonë për t’u kujdesur për njëri-tjetrin.”
Paradoksi i ndarjes së shtëpisë në qytete
Pastaj është rritja pas pandemisë e punës nga shtëpia. Në Mbretërinë e Bashkuar 28% e të rinjve të moshës 16 deri në 29 vjeç kanë punuar nga shtëpia të paktën një pjesë të kohës në tremujorin e parë të vitit 2025, krahasuar me 54% të të rinjve të moshës 30 deri në 49 vjeç, sugjeron një studim.
“Puna nga shtëpia ka qenë, sipas mendimit tim, një makth për të rinjtë njëzet e ca vjeç,” thotë Jay. “Është shumë e vështirë të bësh miq kur nuk del nga shtëpia.”
As situatat e përbashkëta të jetesës nuk ndihmojnë gjithmonë. Ka një lloj paradoksi këtu, pasi të rinjtë e rritur kanë më shumë gjasa të jetojnë me njerëz të tjerë. (Në Angli dhe Uells vetëm 5% e njerëzve në të 20-at e tyre të hershme jetojnë vetëm, kundrejt 49% të personave mbi 85 vjeç, sugjeron ONS.) Por të jetuarit nën të njëjtën çati me të tjerët nuk duket gjithmonë se i bën të rinjtë më pak të vetmuar.
‘Krahaso dhe dëshpëro’ në telefonat inteligjentë
E gjithë kjo është e komplikuar nga telefonat inteligjentë dhe mediat sociale. Këtë vit, mesatarja britanike e moshës 18 deri në 24 vjeç kaloi gjashtë orë e 20 minuta në internet çdo ditë, sipas rregullatorit të medias Ofcom, më shumë se grupmoshat e tjera të të rriturve.
Disa mund të supozojnë se aplikacione si Instagram dhe Snapchat kontribuojnë në ndjenjat e vetmisë sepse i inkurajojnë njerëzit të flasin në internet në vend që të flasin ballë për ballë, por të dhënat nuk e mbështesin plotësisht këtë.
Ajo që është sigurisht e vërtetë, thonë disa ekspertë, është se mediat sociale amplifikojnë ndjenjat e mëparshme të vetmisë për shkak të asaj që Dr. Jay e quan faktori “krahaso dhe dëshpëro”.
“Ndjehesh sikur, ‘Të gjithë duket se kanë miq më të mirë dhe të gjithë po hidhen me parashutë në Dubai – çfarë nuk shkon me mua, nuk pashë askënd gjithë fundjavën’.”
Megjithatë, është gjithashtu e mundur që paragjykimet në raportim të luajnë një rol.
Studimet rreth vetmisë bazohen kryesisht në anketa vetë-raportimi (që do të thotë se njerëzve thjesht u kërkohet nëse ndihen të vetmuar). Dhe Ëeissbourd thotë se është e besueshme që të rriturit e rinj, të cilët kanë tendencë të jenë më të rrjedhshëm në gjuhën e shëndetit mendor dhe terapisë, kanë më shumë gjasa sesa të moshuarit ta përshkruajnë veten si të vetmuar në anketa.
Ai mendon se paragjykimet në raportim mund të shpjegojnë një “pjesë” të enigmës – por sigurisht jo të gjithën.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
