Vende dhe Udhetime

Chamois: Fshati Alpin i Italisë pa makina

Fshati i izoluar malor Chamois është dëshmi se është e mundur të shkosh në një botë tjetër në vetëm pesë minuta.

Fshati italian në shpatet e thepisura të Luginës Aosta në veri-perëndim të Italisë është qyteti i vetëm i vendit që nuk arrihet me makinë. Grupi prej shtatë fshatrave që përbëjnë Chamois është i lidhur përmes shtigjeve dhe rrugëve të shkelura vetëm me këmbë, biçikleta dhe traktorët e rastit.

Deri në vitet 1960, makinat nuk ishin as në radar atje. Në 1,815m në lartësi, Chamois u mbrojt nga autostradat dhe trafiku nga paarritshmëria e tij e madhe. Por me rritjen e infrastrukturës së transportit të Italisë gjatë lulëzimit ekonomik të vendit në fillim të viteve 1960, fshatarët e këtij fshati të shekullit të 18-të e gjetën veten duke vendosur nëse donin të përqafonin epokën e automobilave.

Ata nuk e bënë këtë!

Në vitin 1965, 95% e banorëve të qytetit votuan kundër një rruge që do t’i lidhte me luginën poshtë. Por ata nuk po këmbëngulnin për izolim. Në vend të kësaj, njerëzit e Chamois kërkuan ndërtimin e një teleferiku për të zëvendësuar gjurmët e vjetra të mushkave, e cila kishte qenë prej kohësh rruga kryesore. Me një lidhje me fshatin më të afërt të Buisson në luginë, Chamois do të kishte lidhjen e tij të parë me pjesën tjetër të Italisë. Teleferiku i parë ishte i vogël, por i lejoi njerëzit të lëviznin shpejt lart e poshtë malit. Ngjitja në teleferik 700 metra zgjaste vetëm disa minuta. Në vitin 2001, u lidh një teleferik më modern që mund të transportonte më shumë pasagjerë, më rehat.

Edhe me këto lehtësira, popullsia e Chamois vazhdon të tkurret. Popullsia, e cila dikur numëronte afërsisht 350 persona, tani qëndron në rreth 100 banorë. Banorët e saj mbeten të vendosur, megjithatë, dhe shfrytëzojnë rrethanat e vogla të qytetit për të eksperimentuar me projekte të qëndrueshmërisë si sistemet e energjisë së rinovueshme.

Në të vërtetë, Chamois është një nga 19 fshatrat “Perlat Alpine” që gjenden në Alpet e Austrisë, Gjermanisë, Italisë, Sllovenisë dhe Zvicrës. Ky grup i qyteteve turistike të njohura dhe fshatrave më pak të njohur është i bashkuar nga një angazhim për qëndrueshmërinë mjedisore.

Dhe megjithëse është i izoluar, Chamois ende tërheq vizitorët që duan qetësinë dhe ecjen në natyrë.

Në verë, çiklistët dhe shëtitësit eksplorojnë zonën me një ritëm të qetë; në dimër, skiatorët rrëshqasin poshtë 16 km shpate dhe rrugë jashtë pistës në vendpushimin modest të skive të Chamois.

Minutat e pakta që ndajnë Chamois nga lugina më poshtë janë të mjaftueshme për ta mbrojtur atë nga shpejtësia e jetës moderne. Në qytetin e Italisë pa makina, jeta drejtohet nga një ritëm njerëzor.

Burimi: BBC. Përshtati: Gazeta “Si”


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë