Analize

Çfarë do të fitojë Vladimir Putin nga lufta Izrael-Hamas

Teksa Izraeli u përmbys pas tërbimit të dhunshëm të Hamasit 10 ditë më parë dhe palestinezët në Gaza u përballën me sulme hakmarrëse ajrore, presidenti rus Vladimir Putin e dinte se kë duhet të fajësonte: Shtetet e Bashkuara. 

Tre ditë pasi militantët e Hamasit shkelën kufirin e fortifikuar me Izraelin, lideri rus dha komentet e tij të para mbi shpërthimin e dhunës në Lindjen e Mesme.

"Ky është një shembull i gjallë i dështimit të politikës së Shteteve të Bashkuara në Lindjen e Mesme," tha ai gjatë një takimi me kryeministrin irakian Mohammed al-Sudani. Dmitry Medvedev, ish-presidenti rus gjithnjë më herët kishte bërë thirrje për të dënuar "obsesionin maniak të Shteteve të Bashkuara për të nxitur konflikte" në mbarë botën dhe televizioni shtetëror rus ndoqi besnikërisht sinjalin e tij në transmetimet që pasuan.

Rusia mund të mos ketë pasur dorë apo as të ketë ditur paraprakisht sulmin e papritur të Hamasit që ka kushtuar 1400 jetë izraelitësh dhe rreth 200 pengje deri më tani.

Lufta Izrael-Hamas, pas 600 ditësh luftimesh të pafrytshme në Ukrainë, i ka dhënë Moskës një mundësi të çmuar për të kthyer sytë e Perëndimit diku tjetër, si dhe një shans për të riformuar të gjithë qasjen e saj ndaj Lindjes së Mesme.

“Putini përfiton nga kaosi global. Qëllimi i tij mbetet shkatërrimi i sistemit aktual ndërkombëtar”, tha Anna Borshchevskaya, një anëtare e lartë në Institutin e Uashingtonit për Politikat e Lindjes së Afërt.

Për Kremlinin, frytet e para dhe më të menjëhershme të luftës në Lindjen e Mesme gjenden shumë larg - në fushat e betejës në Ukrainën lindore dhe në Kapitol Hill në Uashington. 

Ndërsa Izraeli po i shmangej një sulmi të befasishëm, duke riorganizuar trupat e tij të shpërndara dhe duke përgatitur një kundërgoditje shkatërruese për të shtypur Hamasin, Moska nisi një sulm jashtëzakonisht ambicioz, ndoshta të kushtueshëm, 10-ditor për të rimarrë territorin rreth Avdiivka, në rajonin Donbas të Ukrainës. Ajo që dy javë më parë do të kishte tërhequr vëmendjen e botës, tani mezi po bëhet lajm, falë trazirave në Izraelin jugor.

"Ata mund ta shfrytëzojnë atë sepse do të largojë vëmendjen nga Ukraina," tha Rob Bauer, oficer i lartë ushtarak i NATO-s, në një intervistë në selinë e aleancës në Bruksel javën e kaluar.

Fitimi afatgjatë mund të vijë në Uashington. 

Lufta Izrael-Hamas ka tkurrur papritur gjerësinë e brezit edhe të shumicës së ligjvënësve që kishin mbështetur prej kohësh ndihmën e SHBA-së për luftën e Ukrainës për mbijetesë kombëtare; nevoja për të nxituar ndihmën për Izraelin ka vënë në dyshim ndihmën e menjëhershme për Kievin. Edhe ligjvënësit pro-ukrainas si Republikani Don Bacon kërkojnë t'i jepet përparësi dërgesave të armëve në Izrael, pikërisht pasi administrata Biden kërkon të lidhë fondet për të gjitha prioritetet e mbrojtjes së SHBA-së.

Nëse ka pasur tensione më parë mbi aftësinë e SHBA-së për të forcuar Ukrainën duke rritur mbështetjen për Tajvanin, ato janë rritur vetëm nga kërcënimi ndaj një vendi që është politikisht afër dhe i dashur për pjesën më të madhe të Uashingtonit. 

Sekretarja amerikane e Thesarit, Janet Yellen, jo më pak se vetë presidenti amerikan Joe Biden, u kritikua nga konservatorët për sugjerimin se Shtetet e Bashkuara mund të vazhdojnë të financojnë luftëra të shumta. Për Kremlinin, këto janë cicërima të ëmbla.

Ajo që është më e ndërlikuar është pozicioni i Rusisë në Lindjen e Mesme. Për vite me radhë, Moska ka qenë e aftë të punojë me të gjitha palët në rajon, duke përfshirë rivalët si Izraeli dhe grupi militant i mbështetur nga Irani, Hamas. Rusia ia ka dalë të qetësohet me Qipron ndërkohë që i bën ballë Turqisë, edhe pse ajo u afrua më shumë me Egjiptin. Mes rrjetit kompleks të aleancave dhe armiqësive në Lindjen e Mesme, Rusia është dalluar në aftësinë e saj për të punuar me të gjitha palët, duke e bërë veten të domosdoshme për lojtarë të ndryshëm në rajon.

“Ideja është që ju nuk jeni në anën e njërit kundër tjetrit, por luani njëri kundër tjetrit,” tha Mark Katz, profesor në Universitetin George Mason dhe ekspert për politikën e jashtme të Rusisë.

Është një politikë që daton në epokën cariste, tha Katz, por një politikë që mund të ndryshojë.

“Shikoni se si Rusia nuk e dënoi drejtpërdrejt Hamasin në Këshillin e Sigurimit të OKB-së – kjo sinjalizon qartë preferencën e Putinit për forcat anti-amerikane edhe pse ai po përpiqet të balancojë”, tha Borshchevskaya.

Teli i parë për Rusinë në rajon mund të jetë mbështetja e saj në rritje nga Irani për dronët që do të përdoren në fushën e betejës në Ukrainë – edhe pse Teherani, një mbështetës prej kohësh i Hamasit në Rripin e Gazës dhe i Hezbollahut në Libanin jugor, i afrohet më shumë lojës, një rol aktiv në zgjerimin e konfliktit.

Një konflikt i kufizuar midis Izraelit dhe Hamasit në Gaza ka të ngjarë të jetë një shpërqendrim i mirëpritur për Kremlinin. Por një luftë më e gjerë midis Izraelit dhe një përfaqësuesi tjetër të mbështetur nga Irani mund të rrisë rrezikun e aktit balancues të Moskës, duke e detyruar atë të bjerë më shumë në anën e Teheranit, tha Hanna Notte, drejtoresha e Euroazisë për Qendrën James Martin për Studimet e Mospërhapjes.

“Nuk jam e sigurt se kjo është diçka që Rusia e dëshiron vërtet,” tha ajo.

Ndërsa Moska mund të kërkojë të ofrojë shërbimet e saj si ndërmjetëse, ekspertët janë skeptikë se Kremlini kishte një rol realist për të luajtur në çdo bisedë të mundshme. 

Deri vitin e kaluar, disa pika të ndritshme bashkëpunimi mbetën në Lindjen e Mesme midis Moskës dhe Perëndimit, ndërsa diplomatët rusë punuan me zell me Shtetet e Bashkuara për të ndihmuar në ruajtjen dhe ringjalljen e marrëveshjes bërthamore të Iranit. 

Gjithçka ndryshoi pas pushtimit të Ukrainës dhe kundërvënia ndaj SHBA-së është bërë preokupimi pothuajse i veçantë i politikës së jashtme ruse.

Burimi: Foreign Policy/Përshtati Gazeta Si


Copyright © Gazeta “Si”


Më Shumë