.png)
Plot 40 vjet më parë, në 13 maj 1981, bota u trondit nga atentati ndaj Papa Vojtilës, ku Ati i Shenjtë u qëllua gjatë një tubimi në Vatikan me dy plumba pistolete.
Për fat të mirë, ai arriti të shpëtojë. Një ngjarje që bëri historinë dhe e cila është ende e përshkuar nga shumë anë të errëta.
Nga 52 gënjeshtrat e vrasësit turk Alì Agça, trajektorja “e pamundur” e plumbave, deri tek një murgeshë misterioze. Dhjetë fakte të pathëna që publikohen për herë të pas 40 vjetësh.
Papa, pas të shtënave: E bënë si ndaj Bachelet-it!
Është 13 maj 1981, ora 17.17: Papa Gjon Pali II sapo ka kthyer një fëmijë te prindërit e tij, pasi e kishte përqafuar dhe bekuar, ndërsa shtrëngoi duart e mijëra besimtarëve në Sheshin e Shën Pjetrit për audiencën e së mërkurës. Papritmas disa të shtëna me armë zjarri kumbuan sheshin.
Papa bie i plagosur në “Popemobile” (makina e tij), në krahët e sekretarit personal, Don Stanislao Dziwisz (tani kardinal), i goditur nga plumbat e vrasësit turk Alì Agça.
Duke iu drejtuar Dziwisz, gati duke dashur ta ngushëllonte, ai shqipton këto fjalë të para – ndërsa ndihma ende nuk ka arritur – gati duke pëshpëritur: “Ata e bënë si ndaj Vittorio Bachelet-it”, – duke kujtuar vrasjen e nënkryetarit të Këshillit të Lartë të Magjistraturës, të vrarë nga Brigadat e Kuqe në shkurt të vitit 1980.
Është një nga episodet e shumta, pothuajse të gjitha të pa publikuara, të treguara në librin “Papa duhej të vdiste”, nga Antonio Preziosi, një gazetar i RAI-t, i cili 40 vjet pas sulmit ka rindërtuar gjithçka në lidhje me atë ditë, kur bota u ndal me një frymë, duke pritur lajme mbi shëndetin e Papës, i cili mbijetoi pas gati 6 orësh operacioni dramatik.
Falja në ambulancë
Gjithashtu, disa sekonda pas sulmit, Papa i besoi fjalëve të faljes së Don Stanislaos ndaj atentatorit, cilido mund të ishte ai.
Askush nuk mund ta imagjinojë akoma rrjetin e komploteve të errëta, ende pa u zbërthyer, pas përpjekjes për të vrarë Atin e Shenjtë.
Por ai zbulon madhështinë e tij edhe në këtë rast, duke menduar menjëherë për faljen, ndërsa po humbet gjak, ai vuan dhe kushtet e tij janë shumë të rënda.
“Në ambulancë, Papa filloi t’i lutet Zotit, – tregon Kardinali Stanislao Dziwisz, kryepeshkop i emëruar i Krakovit. – Pak fjalë u dëgjuan, por ai përsëriti emrin e Marias. Dhe vetëm në ambulancë disa minuta pas sulmit, Papa kishte falur këdo që e kishte qëlluar, duke mos ditur se kush ishte ai person”.
Ai që qëlloi ishte Mehmet Ali Agça, një militant turk i grupit ekstrem të djathtë, “Ujqërit Gri”.
I arrestuar menjëherë, më 22 korrik të po atij viti, ai u dënua me burgim të përjetshëm. Sidoqoftë, një nga arsyet më të mëdha të pendimit të Vojtilës, është mungesa e pendimit të Ali Agçasë, siç tregohet nga Gian Franco Svidercoschi, dekan i Vatikanit me origjinë polake dhe mik i Papës.
Trajektorja e plumbit
Dhe pastaj, shpejtësia e pabesueshme drejt spitalit “Gemelli” në bordin e një ambulance me sirenën e thyer, derën e sallës së operacionit të mbyllur dhe e rrëzuar nga mjekët dhe infermierët me forcë, habia e kreut të ekipit mjekësor “Gemelli”, Profesor Francesco Crucitti, duke konstatuar “trajektoren e çuditshme” të plumbit, i cili kishte përshkuar një lloj “zig zag” në barkun e Papës, duke dalë nga legeni dhe duke shmangur të gjitha organet jetësore dhe arterien e aortës.
Sirena e prishur dhe pa eskortë!
Historia e udhëtimit me ambulancën me sirenën e thyer është një ese lajmesh. Sipas dëshmive, makina e re e Papës, me pajisjet më të mira mjekësore në bord, është bllokuar nga turmat në Arco delle Campane, duke arritur vonë. Pastaj shoqëruesit vendosin të përdorin mjetin e vjetër, që është aty pranë.
Koha po mbaron, kanë kaluar dhjetë minuta që nga sulmi. Dhe kështu fillon lufta me kohën, nga Porta Sant’Anna. Në bord janë shoferi, kamerieri papnor Angelo Gugel, arkiatri Buzzonetti, kirurgu Dr. Fedele, Don Stanislao, drejtori i shërbimit shëndetësor dhe Papa.
Ambulanca futet në trafik, por ndërsa ngjitet drejt Balduinas, sirena del jashtë funksionit dhe kështu shoferi i bie borisë dëshpërimisht, gjithçka pa një eskortë policie.
Fatima
Papa mbijeton dhe atentatori nuk arsyeton: ai nuk e kupton si arriti të mos shënjestrojë objektivin në vetëm tre metra. Dhe ai i kërkon vetë Gjon Palit II llogari ditën që Papa shkon ta vizitojë në burgun Rebibbia për t’i përcjellë faljen e tij personalisht: “Si ia dole”, – pyet Agça. Që përsërit: “Si arritët të ruani veten?”.
Papa polak ishte i bindur se ai ishte shpëtuar nga një ndërhyrje e drejtpërdrejtë e Madonna-s së Fatimas, shfaqja e së cilës u festua atë ditë. Dhe ai identifikoi përmbushjen e Sekretit të Tretë të Fatimës në këtë ngjarje. “Një dorë qëlloi, një dorë tjetër e devijoi plumbin”, përsëriste shpesh Papa, i cili një vit më vonë shkoi pikërisht te Fatima për të falënderuar Madonna-n dhe vendosi plumbin që kishte kaluar nëpër trupin e tij në kurorën e statujës së Virgjëreshës, pa mundur ta vrasë atë.
52 versione të ndryshme
Sa për arsyet e sulmit, Vojtila kurrë nuk tregoi një pasion për atë që ai përcaktoi, duke biseduar me Indro Montanelli, “një lëmsh”, domethënë, rrjeti i dendur i rindërtimeve, mohimeve, keqdrejtimeve për atë që kishte ndodhur pas të shtënave kundër tij.
Sjellja e Agçasë nuk ndihmoi në rindërtimin e atentatit. Sipas gjyqtarit Ilario Martella, i cili hetoi, turku ndryshoi versionin 52 herë, duke cituar shërbime të ndryshme të huaja herë pas here, përfshirë dhe Ajatollah Khomeini (Irani).
Vetë Martella mbetet një besimtar i patundur në “pistën bullgare”, sipas të cilit vrasësi nuk veproi i vetëm, por me bashkëpunimin e shërbimeve sekrete të Sofjes. Një hipotezë e kundërshtuar nga vetë Agça, i cili në vend të kësaj, kishte kontribuar të rindërtonte ngjarjen me deklaratat e tij.
Dy murgeshat
Njëra është ajo e misterit (një nga shumë në këtë histori). Vetë Agça, foli për këtë: një murgeshë, e cila në momentin e sulmit, kishte ulur krahun, duke mos e lejuar atë të shënjestronte mirë dhe më pas të vriste Papën. Ajo murgeshë, nuk është gjetur kurrë. Pastaj është një tjetër, e cila ka emër dhe mbiemër: Motër Maria Rosaria Matranga, përgjegjëse e Casa Regina Mundi.
Ajo është murgesha që mban bluzën e bardhë të përgjakshme që Papa polak mbante veshur më 13 maj 1981 në kohën e sulmit. Një këmishë me inicialet meë të kuqe G.P., dhe akoma e dukshme, me vrimat e plumbave që kaluan përmes Vojtilës pa e vrarë atë: një relike “e ndryshme nga shumë të tjera, që flet për diçka të jashtëzakonshme dhe tregon për dhimbjen, besimin dhe mbrojtjen e Marias, që mbrojti Papën me një dorë të padukshme”.
Për vite me radhë, ajo është mbajtur e ruajtur në një kornizë për të parandaluar prishjen e saj, që nga ajo kohë është nderuar nga shumë njerëz.
Sulmi i dytë
Një vit pas sulmit, në mbrëmjen e 12 majit, në prag të përvjetorit, Papa është në një pelegrinazh për të falënderuar Fatiman që e shpëtoi nga vdekja.
Ndërsa shtrëngonte duart e besimtarëve, Gjon Palit II iu afrua një burrë, që e sulmoi me një lloj bajonete, duke bërtitur “poshtë Papa, poshtë Vatikani II!”.
Ai ishte një prift tradicionalist, i cili ishte bllokuar nga rojet e sigurisë. Ngjarja u minimizua, por vetëm në vitin 2008, Don Stanislao pranoi që Vojtila ishte plagosur.
I ndjekur nga inteligjenca polake
Edhe sot nuk është e qartë se sa plumba u qëlluan në sheshin e Shën Pjetrit dhe sa sulmues (ose bashkëpunëtorë të mundshëm) ishin të pranishëm.
Ndoshta kjo do të ndihmonte një ekspertizë mbi plumbin që goditi Papën, duke kaluar nëpër barkun e tij dhe të cilin Gjon Pali II, një vit pas të shtënave, vendosi ta nguliste në kurorën e Virgjëreshës së Fatimas. Një gjë është e sigurt: sulmi ndodhi në kontekstin global të Luftës së Ftohtë. Dhe Imzot Rino Fisichella, i cili shkroi parathënien e librit nga Antonio Preziosi, tregon me disa anekdota se si shërbimet sekrete polake mbajtën nën kontroll Kardinalin Vojtila dhe vazhduan ta ndiqnin atë edhe në Romë pas zgjedhjes së tij si Papë.
Bllokimi i armës së Ali Agçasë
Një tjetër mrekulli ndodhi atë ditë, sipas një prej njerëzve që ndërhyrei i pari për të bllokuar atentatorin Ali Agça, i cili jeton edhe kësaj dite: “Kur e futëm në qeli, unë shkova të marr armën. Ishte me të vërtetë një mrekulli, sepse ajo lloj arme nuk bllokohet kurrë dhe gjithsesi u qitën vetëm dy plumba, i treti nuk doli nga tyta e pistoletës”, – ka rrëfyer disa vite më vonë Ermenegildo Santarossa, xhandari-hero që kujdesej për sigurinë e Papës në Vatikan.
Përshtati në shqip: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
