.png)
Shtëpia e Bardhë ka bërë bashkë liderët e Serbisë dhe Kosovës këtë javë për atë që duhet të jetë arritja më e madhe diplomatike mes dy vendeve. Sidoqoftë, rezultati ka të ngjarë të jetë i diskutueshëm.
Edhe nëse administrata Trump arrin të ndërmjetësojë një marrëveshje mbi investimet e ndërsjella dhe bashkëpunimin ekonomik, barra e rëndë e bindjes së Serbisë për të normalizuar marrëdhëniet me Kosovës do t’i bjerë BE. Negociatat aktuale kanë ngecur prej kohësh në të njëjtën pikë. Serbia bëhet agresive sa herë që kërkohet të njohë Kosovën. Rritja shumë e nevojshme ekonomike, nëse vjen, nuk do ta ndryshojë këtë qasje.
Pa një korrigjim të kursit, Serbia do t’i përdorë bisedimet për të "kompensuar" humbjen e Kosovës që çoi në tezën e shkëmbimin të territoreve të mbështetur nga administrata deri vitin e kaluar. Për fat të mirë, një qasje krejtësisht e re është në dispozicion, e frymëzuar nga përparimi i fundit në negociatat Arabi-Izrael.
Në të dy situatat, një kërcënim i përbashkët, Irani në Lindjen e Mesme dhe Rusia në Europë, mund të kthehen në një pengesë për gjetjen e një zgjidhjeje të përbashkët. Situata në Bjellorusi e kanë kthyer çështjen e Kosovës në një katalizator. Perspektiva alarmante e forcave pro-ruse që ndajnë pushtetin në Malin e Zi, pas zgjedhjeve të kësaj jave përforcon urgjencën e gjetjes së një zgjidhjeje mbi Kosovën. Një dialog i përhershëm SHBA-BE-NATO do të krijonte hapësirë për njohjen e plotë të Kosovës nga të gjithë anëtarët e BE dhe NATO. Kjo do të hapte dyert për pranimin e Prishtinës në NATO, duke anashkaluar veton e Rusisë dhe Kinës në Këshillin e Sigurimit dhe duke mbyllur çështjen e Kosovës.
Në vend që të kuptojë realitetin dhe të krijojë një shteg për njohjen e Kosovës, administrata Trump ka zgjedhur rrugën e "normalizimit ekonomik". Pavarësisht qëllimit të një arritjes së një marrëveshje ekonomike, të zbuluar këtë javë, ajo nuk do të transformojë kurrë marrëdhëniet midis Serbisë dhe Kosovës. Ndryshe nga ekonomitë e Emirateve të Bashkuara Arabe dhe Izraelit, ekonomia e Kosovës është shumë e vogël për t’u krahasuar me fqinjin e saj më të madh. Rritja e tregtisë pa rritur konkurrencën mund t'i bëjë gjërat më keq për Kosovën, e cila ka deficitin më të madh tregtar në rajon. Ndërsa projektet e infrastrukturës së administratës mund të krijojnë vende pune në një rajon që ka shumë nevojë për to, një infuzion masiv i fondeve mund të përkeqësojë korrupsionin endemik në rajon. Rreziku më i madh është qe teatrot negociuese do të vazhdojnë ndërkohë që presidenti serb Aleksandër Vuçiç merr pjesë me lumturi në projekte ekonomike, ndërkohë që vazhdon të shtyje njohjen e Kosovës.
Serbia e ka të qartë se nuk mund të hyjë në BE derisa të normalizojë marrëdhëniet me Kosovën, dhe për pasojë nuk do të mund të tërheqë investime europiane. Në këtë kontekst, SHBA duket se po i ofron një rrugëdalje. Dhe Kosova nuk mund të fillojë as procesin e NATO-s ose BE-së, ose të hyjë plotësisht në sistemin ndërkombëtar, derisa Serbia të heqë bllokadën e saj diplomatike. Me fjalë të tjera, pengesa politike me të cilën administrata amerikane, njohja reciproke, është gjithashtu pengesa kryesore e rritjes ekonomike.
As premtimi i largët i anëtarësimit në BE nuk do ta detyrojë Serbinë ta njohë Kosovën së shpejti, pasi Beogradi ka mbyllur vetëm dy nga 35 kapitujt e kërkuar, duke e bërë anëtarësimi në vitin 2025 të jetë i pabesueshëm Nën udhëheqjen e Vuçiç, reformat janë duke shkuar në drejtimin e gabuar. Për herë të parë që kur hapi negociatat e BE në 2013, Serbia ka kaluar plot gjashtë muaj pa filluar një kapitull të ri. Përveç kësaj, Vuçiç ka deklaruar që anëtarësimi në BE nuk është e mjaftueshme për të bindur Serbinë të njohë Kosovën.
Kina dhe Rusia po dëshmojnë të jenë partnerë më të afërt për Vuçiç sesa Perëndimi. Serbia tani është "spiranca strategjike" për ambiciet më të gjera rajonale dhe europiane të Pekinit. Marrëdhënia mes dy vende përfshin sektorët ekonomikë, të mbrojtjes dhe të sigurisë, të kryera kryesisht përmes kredive kineze.
Dhe në kundërshtim me spekulimet në Beograd për dobësimin e marrëdhënieve me Moskën, të dy kryeqytetet mbeten në të njëjtën vijë me Kosovën. Në qershor, Vuçiç dhe Ministri i Jashtëm rus Sergei Lavrov deklaruan secili se çdo marrëveshje mbi Kosovën do të duhet të kishte pëlqimin e Rusisë dhe Serbisë.
Në fakt, problemi më i madh i Kosovën është mbështetja diplomatike që Serbia merr nga Rusia dhe Kina. Duke bllokuar me vendosmëri anëtarësimin e Kosovës në OKB, këta dy anëtarë të Këshillit të Sigurimit i mundësojnë Serbisë që negociatat të vazhdojnë nën kushtet serbe.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
