.png)
Nga Gazeta “SI”– Trump, i cili prej vitesh ka dëshiruar këtë çmim, e sheh veten si një paqebërës global në një sërë konfliktesh.
Kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu ka nominuar zyrtarisht presidentin e Shteteve të Bashkuara, Donald Trump, për Çmimin Nobel për Paqen. Ai deklaroi se presidenti “po ndërton paqe në kohë reale, në një vend dhe në një rajon pas tjetrit.”
Trump, i cili ka synuar këtë çmim për vite me radhë, e paraqet veten si një ndërtues paqeje në konfliktet që shkojnë nga Izraeli e Irani, deri në Ruandë dhe Republikën Demokratike të Kongos.
Por, me luftën në Gaza që ende vazhdon, pesë ekspertë pyeten: A mund të shpërblehet Trump me çmimin më të lartë për paqen në botë?
Emma Shortis – Instituti Australian
“Nominimi i Trump për Çmimin Nobel për Paqen është si të fusësh një hienë në një konkurs për qen.”
Sigurisht që Trump nuk e meriton. Fakti që na duhet ta trajtojmë këtë pyetje seriozisht tregon edhe një herë aftësinë e tij të jashtëzakonshme për të manipuluar dhe ripërcaktuar kufijtë e diskursit politik.
Nuk ka paqe në Gaza. Edhe sikur Trump të shpallte një armëpushim të ri nesër, ai nuk do të zgjaste dhe nuk do të ndërtonte një paqe të qëndrueshme. Trump as ka interesin dhe as durimin për të ndërtuar paqe afatgjatë. Ai nuk është kundër luftës, dhe administrata e tij nuk është e gatshme të marrë përsipër asnjë nga kostot apo investimet që kërkon diplomacia e vërtetë. Nuk ka paqe as në Iran. Bombardimi i Iranit nga Trump vetëm sa e përkeqësoi vendimin e tij në vitin 2018 për të përfunduar negociatat bërthamore me Teheranin.
Nën administratën Trump nuk do të ketë paqe në Lindjen e Mesme. Qasja e SHBA-ve dhe Izraelit ndaj “sigurisë” e mban rajonin në një gjendje të përhershme lufte. Për Trump dhe Netanyahun, “paqja” nënkupton dominim total dhe shtypje të dhunshme.
Trump ka dërguar ushtrinë kundër qytetarëve amerikanë. Ai ka kërcënuar aleatët tradicionalë të SHBA-së me luftëra tregtare dhe aneksime. Shkatërrimi i USAID pritet të shkaktojë, sipas një studimi, vdekjen e 14 milionë njerëzve deri në vitin 2030, përfshirë 4.5 milionë fëmijë.
T’i plotësosh dëshirën e Trump për trofe mund ta kënaqë për pak çaste, por do t’i hiqte çdo kredibilitet Çmimit Nobel dhe do të miratonte shkeljen e të drejtës ndërkombëtare. Çfarë paqeje është kjo?
Ali Mamouri – Universiteti Deakin
“Fakti që Donald Trump është nominuar për Çmimin Nobel nga një njeri i akuzuar për krime lufte është një ironi e errët që nuk mund të neglizhohet.”
Marrëveshjet e Abrahamit, të ndërmjetësuara nga administrata Trump, u përshëndetën si sukses diplomatik duke normalizuar marrëdhëniet e Izraelit me disa vende arabe. Por ato anashkaluan çështjen palestineze dhe rrëzuan dekada konsensusi ndërkombëtar mbi zgjidhjen me dy shtete.
Administrata Trump mbështeti hapur politikën e Izraelit për zgjerimin e vendbanimeve të paligjshme dhe aneksimin e territoreve palestineze. Heshtja e tij përballë krizës humanitare në Gaza dhe mbështetja për zhvendosjen e detyruar të palestinezëve që përngjan me spastrim etnik janë shembuj thelbësorë të shkeljeve të ligjit ndërkombëtar.
Për më tepër, mbështetja e pakushtëzuar për fushatat ushtarake izraelite dhe autorizimi i sulmeve ndaj infrastrukturës iraniane përbëjnë akte që kanë përshkallëzuar paqëndrueshmërinë në rajon dhe kanë vrarë mijëra civilë.
Të gjitha këto janë në kundërshtim të plotë me parimet e Çmimit Nobel për Paqen.
Ian Parmeter – Universiteti Australian Kombëtar
“Nominimi i Trump nga Netanyahu është një përpjekje e qartë për ta joshur presidentin.”
Trump po përpiqet ta fitojë lavdinë që mori Barack Obama në vitin 2009 për promovimin e çarmatimit bërthamor dhe përpjekjet për të ndërtuar një klimë të re në marrëdhëniet ndërkombëtare.
Trump ka marrë meritë për zgjidhjen e dy konflikteve: përplasjen e shkurtër Indi–Pakistan dhe marrëveshjen midis Ruandës dhe Republikës Demokratike të Kongos. Por në të dy rastet, meritat e tij janë të diskutueshme.
Ai mund të pretendojë se ndërmjetësoi një armëpushim mes Izraelit dhe Iranit, por suksesi më i madh do të ishte përfundimi i luftës në Gaza dhe çlirimi i pengjeve. Një zgjidhje dy-shtetëshe do të ishte me të vërtetë e denjë për një Nobel. Por Trump ende nuk është aty.
Jasmine-Kim Westendorf – Universiteti i Melburnit
“Çmimi Nobel për Paqen nderon kontributet e jashtëzakonshme për paqen dhe Trump nuk është një prej tyre.”
Trump ka nxitur konflikte, ka shkelur të drejtat e njeriut dhe ka minuar bashkëpunimin ndërkombëtar. Ai sanksionoi gjyqtarët e Gjykatës Penale Ndërkombëtare, veprim që shkon kundër vetë themeleve të drejtësisë globale.
Çmimi ndonjëherë është përdorur për të inkurajuar drejtime politike si rasti i Obama-s apo Abiy Ahmed të Etiopisë por kjo mund të kthehet në bumerang, siç ndodhi me luftën civile në Etiopi që vrau qindra mijëra. Nominimi i Trump-it nga Netanyahu është pjesë e përpjekjes për të siguruar mbështetjen e tij gjatë negociatave për armëpushim. Por kjo është më shumë një lojë politike sesa një vlerësim real. Trump nuk është ndërtues paqeje. Ai nuk e meriton këtë çmim.
Shahram Akbarzadeh – Universiteti Deakin
“Benjamin Netanyahu dëshiron të na bindë se Trump është një paqebërës por realiteti është i kundërt.”
Trump ka gjak në duar. Lufta në Gaza ka hyrë në muajin e 20-të sepse ai nuk ka përdorur fuqinë e tij për ta ndalur. Rreth 100,000 njerëz besohet të jenë vrarë në Gaza nga bombardimet me armë amerikane, uria për shkak të bllokadës, dhe qëllimet ndaj qendrave të ndihmës ushqimore. E gjithë kjo ndodhi nën presidencën e Trump.
Ai ka miratuar dërgimin e armëve amerikane në Izrael edhe kur është bërë e qartë se ato po përdoren kundër një popullsie të bllokuar. Madje, është paralajmëruar zhvendosja e detyruar e popullsisë , një akt që përkufizohet si spastrim etnik dhe, në këtë rast, si gjenocid.
Kur Izraeli sulmoi Iranin gjatë negociatave bërthamore, Trump e mbështeti menjëherë sulmin. Dhe më pas pretendoi se kjo ishte një rrugë drejt paqes. Për të, paqja është paqja e varrezave.
Burimi: Indipendent.co.uk
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
