Nga Gazeta ‘Si’- Vrasja e liderit të Hezbollahut, Hassan Nasrallah ishte një hap drejt ndryshimit të "balancës së fuqisë në rajon për vitet në vijim", deklaroi të shtunën kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu.
Udhëheqësi i Izraelit sheh një mundësi të hapur për një rikonfigurim themelor të pushtetit në Lindjen e Mesme dhe ai mund të supozojë se Hezbollahu është plagosur për vdekje. Sidoqoftë, fitorja totale është e pakapshme dhe ata që marrin atë që dëshirojnë shpesh jetojnë për t'u penduar.
Që nga 17 shtatori, Izraeli i ka dhënë grupit militant të mbështetur nga Irani një goditje trupi pas tjetrës në Liban - fillimisht shpërthimet e biper-ave dhe radiove, më pas një sulm masiv ajror në Bejrutin jugor, i cili vrau komandantin e lartë Ibrahim Aqil (së bashku me të paktën dy duzina civilësh), e ndjekur tre ditë më vonë nga fillimi i një fushate brutale bombardimi. Në mbrëmjen e së premtes – kur Nasrallah u vra në një bombë që rrafshoi shumë ndërtesa – udhëheqja e lartë e Hezbollahut ishte eliminuar pothuajse tërësisht.
Megjithatë, historia e kohëve të fundit ofron vetëm mësime të hidhura për liderët izraelitë – dhe të tjerët – që kanë ambicie të mëdha për ndryshimet tektonike në Liban dhe në Lindjen e Mesme në përgjithësi.
Në qershor 1982, Izraeli pushtoi Libanin me qëllimin për të shtypur Organizatën Çlirimtare Palestineze. Përtej kësaj, ai shpresonte të krijonte një qeveri të lakueshme të dominuar nga të krishterët në Bejrut dhe të dëbonte forcat siriane nga vendi.
Dështoi. Po, grupet e armatosura palestineze në Liban u detyruan të largoheshin nga vendi sipas një marrëveshjeje të ndërmjetësuar nga Amerika që i dërgoi ata në mërgim në Tunizi, Jemen dhe gjetkë. Por qëllimi për të shuar aspiratat kombëtare palestineze së bashku me PLO-në dështoi. Pesë vjet më vonë, Intifada e Parë Palestineze, ose kryengritja, shpërtheu në Gaza dhe u përhap në Bregun Perëndimor. Sot palestinezët janë po aq të vendosur dhe të shqetësuar sa kanë qenë ndonjëherë në refuzimin e pushtimit izraelit.
Aleati kryesor i Izraelit në Liban në kohën e pushtimit ishte Bashir Al-Gemayel, një udhëheqës i milicisë së krishterë maronite i cili u zgjodh nga parlamenti, por para se të merrte detyrën u vra në një shpërthim masiv në Bejrutin lindor. Vëllai i tij, Amin, e zëvendësoi dhe nën udhëheqjen e tij dhe me përfshirjen dhe inkurajimin aktiv amerikan në maj 1983 Libani dhe Izraeli nënshkruan një marrëveshje për vendosjen e marrëdhënieve normale dypalëshe. Përballë kundërshtimit intensiv, qeveria ra shkurtin e ardhshëm dhe së shpejti marrëveshja u shfuqizua.
SHBA, e cila kishte dislokuar trupa në Bejrut pas masakrave të shtatorit 1982 në Sabra-Shatila, u tërhoq pasi ambasada e saj u bombardua dy herë, së bashku me marinsat amerikanë dhe kazermat e ushtrisë franceze në tetor 1983.
Lufta civile libaneze rishpërtheu dhe u ndez për më shumë se gjashtë vjet.
Forcat siriane, të cilat kishin hyrë në Liban në vitin 1976 si një "forcë parandaluese" nën një mandat të Ligës Arabe, nuk u larguan deri në vitin 2005 pas vrasjes së ish-kryeministrit Rafiq Al-Hariri.
Ndoshta rezultati më domethënës i pushtimit izraelit të vitit 1982 ishte lindja e Hezbollahut, i cili vazhdoi të zhvillonte një luftë të pamëshirshme guerile që e detyroi Izraelin të tërhiqej në mënyrë të njëanshme nga Libani jugor - dukshëm hera e parë dhe e vetme kur një forcë ushtarake arabe e shtyu me sukses Izraelin të tërhiqej nga toka arabe. Ky grup i ri, me ndihmën e Iranit, u dëshmua të ishte shumë më vdekjeprurës dhe më efektiv sesa militantët palestinezë që Izraeli i kishte dëbuar me sukses.
Hezbollahu vazhdoi të luftonte Izraelin deri në një ndalesë në luftën e vitit 2006, dhe në vitet në vijim u forcua vetëm, me ndihmën e konsiderueshme iraniane.
Sot Hezbollahu është i gjymtuar dhe në rrëmujë, dhe qartësisht i infiltruar nga inteligjenca izraelite – por prapëseprapë, do të ishte e parakohshme të shkruhet epitafi i tij.
Përtej Libanit dhe Izraelit, ekziston shembulli i pushtimit të Irakut të udhëhequr nga SHBA në vitin 2003, një mësim për pagat e mendjemadhësisë së papenguar. Ndërsa ushtria irakiane u shkatërrua dhe trupat amerikane vrapuan për në Bagdad, administrata e Xhorxh W. Bush kishte fantazi se rënia e Sadam Huseinit do të çonte në rrëzimin e regjimeve në Teheran dhe Damask dhe do të ndezte një lulëzim të demokracive liberale në të gjithë rajonin.
Në vend të kësaj, pushtimi i Irakut nga SHBA-të u shndërrua në një banjë gjaku të dhunës sektare, në të cilën SHBA pagoi shtrenjtë me gjak dhe thesar, popullin e Irakut edhe më shumë. Vrasja e Sadam Hussainit i lejoi Iranit të përhapte ndikimin e tij në zemër të establishmentit politik në Bagdad. Al-Kaeda, e shkatërruar nga pushtimi i Afganistanit i udhëhequr nga SHBA u rilind në trekëndëshin sunit të Irakut dhe përfundimisht u shndërrua në Shtetin Islamik në Siri dhe Irak.
Ndërsa po shkruaj këtë, shoh tym që ngrihet nga të gjithë periferitë jugore të shkatërruara të Bejrutit dhe kujtoj fjalët e sekretares së shtetit të atëhershëm të SHBA-së, Condoleezza Rice, e cila, gjatë luftës Izrael-Hezbollah të vitit 2006, tha se të gjitha gjakderdhjet dhe shkatërrimet që po dëshmuam atëherë ishin " dhembjet e lindjes së Lindjes së Mesme të re.”
Kujdes nga ata që premtojnë një agim të ri, lindjen e një Lindje të Mesme të re, një ekuilibër të ri fuqish në rajon. Libani është një mikrokozmos i gjithçkaje që mund të shkojë keq. Është vendi i pasojave të padëshiruara.
Burimi: CNN/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
