.png)
Nga Gazeta ‘Si’ – Përpara se të fillojë detyrën e tij të re si shef i NATO-s, Mark Rutte tashmë po kalon nëpër duar disa CV nga ata që kërkojnë të jenë krahu i tij i djathtë.
Deputeti aktual, Mircea Geoană, i cili ka mbajtur këtë post që nga viti 2019, pritet të japë dorëheqjen për të kandiduar në zgjedhjet presidenciale rumune në nëntor, thanë zyrtarët e NATO-s për POLITICO.
Një diplomat i lartë i NATO-s nga Europa Perëndimore tha se ekziston një konsensus i përgjithshëm midis aleatëve që një evropianolindor duhet të emërohet si zëvendës i Rutte. Diplomatit, si diplomatëve të tjerë të NATO-s të cituar në këtë histori, iu dha anonimiteti për të ndarë ndjenjat e brendshme.
Biseda në selinë e NATO-s përqendrohet rreth dy ish-zyrtareve gra nga Maqedonia e Veriut dhe Bullgaria, dy vende ballkanike që dikur ishin nën kontrollin sovjetik deri në fund të Luftës së Ftohtë.
“Posti mund t’i shkojë një gruaje të Europës Lindore,” tha për POLITICO ish-zëdhënësja e NATO-s Oana Lungescu.
Rutte do të marrë drejtimin e NATO-s më 2 tetor, në një kohë kur aleanca ushtarake vendos në një mision urgjent për të mbështetur krahun lindor me qëllim që të parandalojë çdo agresion të mundshëm rus. Gjermania, për shembull, vlerëson se Rusia mund të jetë e gatshme ushtarakisht të sulmojë vendet e NATO-s në pesë deri në tetë vjet, nëse vendos ta bëjë këtë.
Kjo e bën të rëndësishme një njohuri të thellë në kremlinologji kur bëhet fjalë për zgjedhjen e Rutte për zëvendësin e tij.
Emri i ish-ministres së mbrojtjes të Maqedonisë së Veriut, Radmila Shekerinska është shpërndarë gjerësisht, sipas një diplomati të NATO-s dhe zyrtarit të lartë të NATO-s. Nëse zgjidhej, ajo do të ishte zyrtarja më e lartë e NATO-s ndonjëherë nga rajoni i Ballkanit Perëndimor jashtë Bashkimit Europian. Vendi u bashkua me NATO-n katër vjet më parë, me Shekerinska që luan një rol kyç në anëtarësimin e saj.
Shekerinska pro-perëndimore është aktualisht nënkryetare e Partisë së Socialistëve Europianë në mbarë Europën. Në një intervistë pas pushtimit të plotë të Ukrainës nga Rusia, ajo hodhi poshtë pretendimin e Rusisë se zgjerimi i NATO-s drejt lindjes ishte një “plan i keq perëndimor”.
“Përkundrazi, anëtarët e mëdhenj fillimisht të NATO-s nuk kishin një oreks të veçantë për zgjerim,” tha ajo.
Shekerinska nuk pranoi të komentojë.
Majda Ruge, bashkëpunëtore e lartë e politikës në institutin e mendimit të Këshillit Europian për Marrëdhëniet me Jashtë, e vlerësoi atë si një kandidate ideale.
“Për [zëvendëssekretarin e përgjithshëm] të ardhshëm, NATO-s do t’i duhet një figurë e lartë që është shumë kompetente, është e zgjuar në lidhje me Rusinë dhe gjithashtu kupton sfidat në Ballkanin Perëndimor. Radmila Shekerinska i përshtatet atij profili në mënyrë të përkryer,” tha Ruge i cili është ekspert për rajonin e Ballkanit.
Një tjetër pretendente është ish-zëvendëskryeministrja e Bullgarisë dhe ish-komisionerja europiane Mariya Gabriel, sipas dy zyrtarëve me njohuri të drejtpërdrejta për planet e saj.
“Ka zëra rreth ish-komisioneres europiane dhe zëvendëskryeministres bullgare Mariya Gabriel,” tha Lungesku.
Gabriel nuk i është përgjigjur një kërkese për koment.
Delegacioni bullgar dhe ai i Maqedonisë së Veriut në NATO nuk kanë komentuar mbi kandidaturat. NATO nuk ka pranuar të komentojë.
Bullgaria ka qenë në qendër të vëmendjes për shkak të lidhjeve të ngushta të elitave të saj politike me Rusinë. Në prill, kryeministri në largim Nikolai Denkov paralajmëroi në një intervistë me POLITICO se “Rusia do të bëjë gjithçka që është e mundur për të rimarrë ndikimin e saj të fortë në Bullgari.” Sofja ka hartuar gjithashtu marrëveshje për të rritur rolin e Moskës si furnizuesi dominues i energjisë në Europën Juglindore, pavarësisht nga mbështetja retorike e vendit të BE-së për Ukrainën.
Të dy vendet, megjithatë, janë të rrethuar nga shqetësimet e korrupsionit.
Sipas Transparency International, Bullgaria renditet e 67-ta në mbarë botën në Indeksin e saj të Perceptimit të Korrupsionit. Maqedonia e Veriut renditet e 76-ta.
Ndërsa dy kandidatët ballkanikë konsiderohen si kandidatë kryesorë, ka kandidatë të tjerë të propozuar që po i prezantohen Rutte. Ish-kryeministri i Letonisë, Krišjānis Kariņš, i cili dikur donte punën e Rutte , po konkurron të jetë zëvendësi i tij, sipas një zyrtari të lartë letonez, të cilit iu dha anonimiteti për të folur.
Polonia dhe Turqia – të dyja me institucione serioze ushtarake – po konsiderojnë të ofrojnë kandidatët e tyre, sipas dy diplomatëve të NATO-s. Megjithatë, Polonia është e rrethuar nga përleshjet e brendshme midis Presidentit Andrzej Duda dhe Kryeministrit Donald Tusk.
Roli i zëvendëssekretarit të përgjithshëm është rritur në rëndësi gjatë dekadës së fundit, sipas Lungeskut. Roli kryesor i mbajtësit të zyrës është të qëndrojë në vend të shefit dhe të kryesojë takimet dy herë në javë të 32 ambasadorëve në Këshillin e Atlantikut të Veriut ose çdo takim urgjent, duke përfshirë Këshillin NATO-Ukrainë.
Në maj 2021, Geoană kryesoi takimin jozyrtar të ministrave të jashtëm të NATO-s në Berlin, kur shefi i NATO-s Jens Stoltenberg u diagnostikua me Covid.
Burimi: Politico/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
