Vaji i ullirit ka qenë një përbërës kryesor i dietës dhe kulturës mesdhetare për mijëra vite. Para se të vinte në tryezë, ai përdorej për praktika mjekësore dhe fetare, duke fituar emrin si "ari i lëngshëm" në "Iliadën" e Homerit.
Përgjatë shekujve, dega e ullirit ka simbolizuar paqen dhe prosperitetin, dhe vajrat e athët ekstra të virgjër dhe të virgjër të ullirit janë eksporte globale me vlerë të lartë. I vlerësuar në 22.3 miliardë dollarë në vitin 2022, tregu i vajit të ullirit pritet të rritet në mënyrë eksponenciale gjatë dekadës së ardhshme.
LEXO EDHE:
- Nuk ka më vaj ulliri shqiptar të mbetur stok! Shitjet arrijnë në 26 mln euro në 8-mujor
- Rritet çmimi i vajit të ullirit në Spanjë, supermarketet vendosin pajisje dhe dryn kundër vjedhjes
- Çfarë duhet të bëjë qeveria që të ‘shpëtojë’ vajin e ullirit
Por pas vajrave më të njohur të ullirit ekstra të virgjër në botë - të prodhuara në Itali, Spanjë dhe Greqi - janë ndërmarrjet kriminale po aq fitimprurëse që fitojnë para duke shitur “ar” të lëngshëm fals që del nga luledielli, kanola apo edhe vaj llambë për të krijuar një produkt. që mund të shiten me pakicë deri në 30 dollarë për litër në Shtetet e Bashkuara.
Në fund të nëntorit, autoritetet në Spanjë dhe Itali që punojnë me agjencinë e zbatimit të ligjit të BE-së Europol thanë se arrestuan 11 persona të lidhur me një bandë të tillë kriminale, duke sekuestruar 12 fuçi që përmbanin rreth 260,000 litra vaj ulliri të falsifikuar, ose jo të virgjër ose ekstra të virgjër.
Ata sekuestruan gjithashtu edhe 5200 litra vaj të cilësisë së tregut, gati për eksport, i cili ishte gati për eksport. Autoritet thanë se ishte "i papërshtatshëm për konsum", pavarësisht etiketimeve të rreme që pretendonin se vaji ishte 100% italian ose spanjoll.
Autoritetet gjetën gjithashtu 91,000 euro (pothuajse 100,000 dollarë) në para cash, katër automjete të nivelit të lartë, etiketa të falsifikuara dhe dokumente që thanë se vaji ishte i rritur në Spanjë dhe Itali, kur testet e mostrave zbuluan se ishte bërë më shumë nga përzierja e nënprodukteve të vajit të ullirit me lloje të tjera të vajrave..
Shitja e vajit të ullirit fals, paralajmëron Europol, është bërë e zakonshme në vendet prodhuese të vajit të ullirit si Spanja dhe Italia.
Është konstatuar se anëtarët e grupeve të organizuara kriminale të përfshira në mashtrime ushqimore përdorin një variant më të keq të vajit të ullirit për të holluar produktin e tyre.
Vaji i ullirit fals, karakterizohet nga aciditeti i shtuar, shije të padëshirueshme dhe erë jashtëzakonisht të pakëndshme, për këtë arsye nuk është i përshtatshëm për konsum.
LEXO EDHE:
- Kriza e heshtur e vajit të ullirit
- Kërkesa e lartë për vaj ulliri po ndihmon në shitjen e stoqeve
Europol sqaron gjithashtu se termi ‘lampante’ që po përdoret për këtë lloj vaji rrjedh nga përdorimi i tij historik kur përdorej si lëndë djegëse në llambat e naftës.
Sipas Europolit, shfaqja e vajit të ullirit fals është një ndërthurje e rrethanave të ndryshme, si inflacioni, reduktimi i prodhimit të vajit të ullirit dhe rritja e kërkesës.
Në bastisjet në Itali dhe Spanjë u sekuestruan katër automjete, 91 mijë euro dhe dokumente të ndryshme. Hetuesit italianë kontrolluan tre fabrika të vajit të ullirit në Siçili dhe Toskanë, të cilat dyshoheshin se prodhonin vaj ulliri fals.
Ata i kërkuan pronarit listën e klientëve, dokumentacionin dhe u morën mostrat e vajit të ullirit. Njëra prej këtyre kompanive u gjobit për etiketim jo të duhur të produktit.
Çmimet e vajit të ullirit ekstra të virgjër nuk ka gjasa të ulen, pavarësisht periudhës së keqe këtë vit. Pas një thatësire spanjolle në 2022, çmimet e vajit të ullirit nga Spanja (prodhuesi më i madh në botë i varietetit ekstra të virgjër) u rritën me më shumë se 80 %, sipas Bashkimit Europian. Çmimi i naftës italiane u rrit me 66% edhe pse prodhimi i vitit të kaluar nuk ishin nën mesataren.
Këtë vit të dyja vendet pësuan mungesa të rënda prodhimi, që do të thotë se çmimet për sezonin e eksportit 2024 pritet të rriten edhe më shumë, duke e bërë tregun edhe më tërheqës për kriminelët./CNN
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
