Më shumë se dy të tretat e popullsisë së botës do të jetojn në qytete deri në vitin 2050 dhe për këtë shkencëtarët dhe firmat e teknologjisë po shohin mënyra të reja për të shfrytëzuar energjinë e rinovueshme brenda mjedisit ku ne jetojmë. Por me çfarë kostoje?
Një ditë, dritaret e zyrave tuaja do të marrin energji nga dielli, ndërsa ndriçuesi publik poshtë në rrugë do të jetë duke ruajtur energjinë nën betonin ku është ngritur. Turbinat vertikale të erës do të rrotullohen sipër trafikut, ndërsa trotuaret dhe rrugët do të gjenerojnë sasi të vogla energjie nga të gjithë këmbësorët, autobusët dhe kamionët që shkelin mbi to.
Ky të paktën është vizioni i shumë teknologëve, ambientalistëve dhe planifikuesve të qytetit.
Por sa e vërtetë është kjo?
Materialet e reja duken premtuese. Për shembull, përzierjet e çimentos të bëra nga mbeturinat e centralit elektrik mund t’i kthejnë ndërtesat në bateri.
Kjo përbërje kalium-geopolimetrike (KGP) janë më të lira se çimentoja e zakonshme dhe mund të ruajnë energjinë elektrike.
Një tavolinë e gjatë prej gjashtë metrash e bërë nga KGP dhe e pajisur me një panel të vogël diellor mund të mbajë energji të mjaftueshme gjatë gjithë mbrëmjes, thonë studiuesit.
Numri i madh i ndërtesave të bëra me KGP gjithashtu mund të përdoret për të ruajtur dhe lëshuar energji .
Materialet e reja po ndihmojnë gjithashtu për të bërë panelet diellore më të lira dhe më kosto-efektive.
Në Mbretërinë e Bashkuar më shumë se një në tre firma tashmë prodhon një pjesë të energjisë elektrike të tyre, kryesisht duke përdorur panele diellore me çati.
Por bërja e paneleve diellore të bazuara në silikon kërkon shumë energji intensive, gjithashtu kërkon temperatura prej 1,400C dhe më lart. Silikoni duhet të jetë 99.9999% i pastër.
“Por panelet e bëra nga një klasë e materialeve të quajtura perovskites mund të bëhen shumë më të hollë dhe më lirë”, thotë Nitin Padture, profesor i inxhinierisë në Universitetin Brown në SHBA.
Dhe pasi ato janë pjesërisht transparente mund të përdoren edhe për dritare.
Pengesë është se shumica e tyre përmbajnë plumb, metal toksik. Por një opsion profesor Padture dhe ekipit të tij tani janë duke studiuar si të zëvendësojnë plumbin me titan.
“Titani është mjaft i zakonshëm, por askush nuk e kishte menduar ta përdorte atë për të zëvendësuar plumbin në panelet diellore”, thotë ai.
“Ne nuk po kërkojmë të zëvendësojmë ende teknologjinë ekzistuese të silikonit, por në vend të kësaj ne jemi duke kërkuar për ta rritur atë.” Por jo të gjitha projektet urbane të mbledhjes së energjisë duket se kanë kuptim komercial.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
