.png)
Në Samitin e Ohrit mbledhur për “Ballkanin e Hapur”, Kryeministri Edi Rama kur foli për marrëdhëniet e ardhshme Serbi-Kosovë, iu referua një bisede që ai kish zhvilluar me diplomatin amerikan, Christopher Hill.
“Ambasadori Chris Hill më tha diçka që në fakt s’e kisha menduar asnjëherë.
Shumë thjesht: SHBA kanë hedhur dy bomba atomike në Japoni dhe një nga aleancat strategjike më të forta dhe miqësitë më të ngushta sot në arenën ndërkombëtare është aleanca e SHBA me Japoninë… pas dy bombave atomike dhe urdhëroni se ku është sot Japonia dhe nuk do të ishte sot aty nëse do të qëndronte me kurriz nga SHBA, duke kërkuar më parë që SHBA të uleshin në gjunjë për bombat atomike”, tha Rama.
LEXO EDHE:
Paralelizmi i gabuar i Ramës, pse SHBA-Japoni s’mund të krahasohet me Serbi-Kosovë
Në një kohë të trazuar gjeopolitike e nxitur nga lufta në Ukrainë çdo shembull i miqësisë së lindur pas një luftë të ashpër (ku janë nxjerrë mësime) merr rëndësi për tu trajtuar, ashtu si edhe marrëdhënia Japoni-SHBA që ka kaluar të gjitha etapat e ringritjes mes dy vendesh, dikur armiqësore.
Shtetet e Bashkuara dhe Japonia ndajnë qëllime të përbashkëta në rajonin Indo-Paqësor si liria e lundrimit, prosperiteti ekonomik brenda rregullave të së drejtës ndërkombëtare dhe parandalimi i agresionit nga vende si Kina, Rusia dhe Koreja e Veriut, si dhe nga organizatat terroriste..
Si një aleat i rëndësishëm, Japonia ka marrë pjesë gjithnjë e më shumë me Shtetet e Bashkuara dhe partnerë të tjerë në një numër stërvitjesh ushtarake dhe operacionesh dypalëshe dhe shumëpalëshe, veçanërisht që nga rënia e Bashkimit Sovjetik.
Për shembull:
Në fillim të viteve 1990, Japonia mori pjesë në operacionin paqeruajtës të Kombeve të Bashkuara në Kamboxhia.
Në nëntor 2001, Japonia dërgoi Forcën Detare të Vetëmbrojtjes në Oqeanin Indian për të ofruar mbështetje logjistike për SHBA, operacionet ushtarake në Afganistan, duke shënuar aksionin e parë ushtarak jashtë shtetit të Japonisë gjatë një operacioni luftarak.
Në vitin 2003, Japonia dërgoi forca për të ndihmuar në përpjekjet e rindërtimit të Irakut të pasluftës.
Që nga viti 2007, Japonia ka marrë pjesë aktive në stërvitjen ushtarake Malabar me Shtetet e Bashkuara dhe Indinë.
Shtetet e Bashkuara dhe ushtria japoneze punuan në mënyrë efektive së bashku për t’iu përgjigjur cunamit të 11 marsit 2011, i cili shkatërroi zona të mëdha të ishullit kryesor japonez të Honshu.
Në fillim të tetorit 2018, Forcat e reja Amfibe Lëvizëse Japoneze zhvilluan stërvitje të përbashkëta me marinsat amerikanë në prefekturën japoneze të Kagoshima, qëllimi i të cilave ishte të përpunonte veprime në mbrojtje të territoreve të largëta.
Vitet e fundit, Japonia dhuroi dhjetëra varka patrullimi të përdorura dhe të reja për rojet bregdetare në rajon, duke forcuar përpjekjet mes dy vendeve drejt ndërtimit të kapaciteteve dhe aftësive të përbashkëta të tilla si financimi ushtarak i huaj i Iniciativës së Sigurisë Detare Indo-Paqësorit, edukimi dhe trajnimi ushtarak ndërkombëtar dhe Akti i Iniciativës për Sigurimin e Azisë.
Përkushtimi ndaj aleancës SHBA-Japoni dëshmohet nga afro 55,000 personel ushtarak amerikan i vendosur në Japoni dhe mijëra civilë dhe anëtarë të familjes së Departamentit të Mbrojtjes që jetojnë dhe punojnë së bashku me ta.
Shtetet e Bashkuara kanë dislokuar gjithashtu asetet e tyre ushtarake më të afta dhe të avancuara në Japoni, duke përfshirë grupin e sulmit të transportuesit Ronald Reagan, dy radarë të mbrojtjes raketore dhe gjuajtësin e përbashkët F-35.
Shtetet e Bashkuara kanë realizuar shitje ushtarake me vlerë 20 miliardë dollarë në Japoni, duke përfshirë blerjen nga Japonia të F-35, avionëve të paralajmërimit të hershëm ajror E-2D, cisternës së karburantit KC-46, sistemit ajror pa pilot Global Hawk dhe MV-22 , si dhe raketa të tilla si raketat e avancuara me rreze të mesme veprimi AIM 120 dhe raketat interceptuese të mbrojtjes së raketave balistike UGM-84 Harpoon dhe SM-3 Block IIA.
Qeveria japoneze siguron gati 2 miliardë dollarë në vit për të kompensuar koston e stacionimit të 55,000 forcave amerikane në 85 objekte në të gjithë Japoninë
Historia e Aleancës SHBA-Japoni
Pas dorëzimit të Japonisë në 1945, Shtetet e Bashkuara filluan procesin e ndihmës për ta rikthyer Japoninë në komunitetin ndërkombëtar
Pushtimi ushtarak amerikan ndaj Japonisë zgjati nga viti 1945 deri në vitin 1951.
Një sërë traktatesh pasuan pushtimin e Japonisë kontinentale.
Së pari ishte Traktati i Paqes i San Franciskos, i nënshkruar në shtator 1951, që hyri në fuqi më 28 prill 1952.
Ajo shënoi fundin e pushtimit të kontinentit japonez.
Marrëveshjet e para të sigurisë së Japonisë me Shtetet e Bashkuara dhe me vende të tjera përveç Bashkimit Sovjetik u nënshkruan gjithashtu atëherë.
Bisedimet dypalëshe për rishikimin e paktit të sigurisë të vitit 1952 filluan në vitin 1959 dhe Traktati i ri i Bashkëpunimit dhe Sigurisë Reciproke u nënshkrua në Uashington, më 19 janar 1960.
Në vitin 1976, SHBA dhe Japonia krijuan një nënkomitet për bashkëpunimin e mbrojtjes në kuadrin e një Komiteti Konsultativ dypalësh të Sigurisë, të parashikuar nga traktati i sigurisë i vitit 1960.
Ne vitin 1976, SHBA dhe Japonia krijuan një nënkomitet për bashkëpunimin dhe mbrojtjen i kombinuar nga traktati i miqësisë i vitit 1960.
Ky nënkomision, nga ana tjetër, hartoi udhëzimet e para për marrëdheniet Japoni-SHBA, bashkëpunimin në mbrojtje, në kuadër të të cilit planifikuesit ushtarakë të të dy vendeve kanë kryer studime në lidhje me veprimet e përbashkëta ushtarake në rast se Japonia do të sulmohej.
Udhëzimet u përditësuan në vitin 1997 pas rënies së Bashkimit Sovjetik dhe fillimit të epokës së “pas Luftës së Ftohtë”.
Aleanca SHBA-Japoni u forcua më tej në vitin 2015 përmes nxjerrjes së udhëzimeve të rishikuara, të cilat parashikonin forma të reja dhe të zgjeruara të bashkëpunimit të orientuar drejt sigurisë.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
