.png)
Gazetarja Diem Boyd ishte ulur jashtë një restoranti në Greenwich të Nju Jorkut në shtator, kur një familje minjsh vrapuan nëpër këmbët e saj.
“Brenda pak sekondash të gjithë u hodhën përpjetë”, thotë ajo. “Na iku oreksi”.
Të gjithë në Nju Jork kanë një histori të ngjashme për të treguar, shpjegon ajo. “Ne kemi një shpërthim të madh të minjve”.
“Ato mund ti shohësh kudo, kur ecën rrugëve minjtë janë duke vrapuar gjithandej”, thotë Deborah Gonzalez, e cila, jeton në Manhatan.
Është e vështirë të matësh numrat e saktë, por thirrjet në linjën telefonike të ankesave të qytetit të Nju Jorkut që përmendin minjtë janë rritur këtë vit, 15% më shumë në nivelet para pandemisë.
“Natyrisht që Nju Jorku ka pasur gjithmonë minj”, thotë Marcell Rocha, e cila gjithashtu jeton në Nju Jork, por tani “minjtë janë më të mëdhenj dhe më të guximshëm, ata kërcejnë. Ata janë gjimnastikë”, thotë Rocha.
Pra, çfarë ka ndryshuar?
fajësuan për këtë murtajë të re masat e pandemisë.
Për të parandaluar përhapjen e pandemisë, lokalet dhe restorantet u detyruan të nxjerrin tavolinat jashtë dhe kështu të gjithë njerëzit hanin jashtë.
Qindra rrugë të Nju Jorkut tani janë të mbushura me tavolina në të dyja anët duke ndryshuar plotësisht peizazhin urban. Për t’ju dhënë një ide të shkallës, ka më shumë se 11,000 pika të reja të ngrënies në natyrë.
Disa nga këto vende të reja janë pak më shumë se disa tavolina dhe karrige. Janë struktura të forta me dysheme, drita, arredime dhe ngrohës elektrikë.
Boyd, Gonzalez dhe Rocha thonë se këto bëjnë që të mblidhen grumbuj qese plehrash në anë të rrugës dhe ofrojnë strehën e përsosur për minjtë nën dërrasat e dyshemesë.
Megjithatë, këto vende kanë rezultuar shumë të preferuar për klientët gjatë një viti e gjysëm dhe janë bërë shumë popullorë.
“Ky është ferr në tokë për shkak të turmës dhe zhurmës”, thotë Rocha. Lower East Side ka qenë gjithmonë një lagje e gjallë, por verën e kaluar u ndje si “të jetosh në një festival”, shpjegon Rocha.
Në fillim të pandemisë, kryebashkiaku i Nju Jorkut Bill de Blasio nisi një skemë “restorante të hapura”. Ishte pjesë e një vizioni më të gjerë të një qyteti më pak të dominuar nga trafiku dhe më i fokusuar rreth banorëve dhe vizitorëve të tij. Por, mbi të gjitha, ai dha një shpëtim për industrinë e restoranteve.
Dhe ndërsa vendet filluan të hapeshin dhe u lejua ngrënia në ambiente të mbyllura, kryetari i bashkisë tha se dëshiron që ta bëjë ngrënien në natyrë një zakon të përhershëm.
“Open Restaurants ishte një eksperiment i madh dhe i guximshëm në mbështetjen e një industrie jetike dhe riimagjinimin e hapësirës sonë publike dhe funksionoi”, tha de Blasio.
Këshilli Bashkiak tashmë është në procesin e votimit për të hequr rregulloret që kufizojnë ngrënien jashtë restoranteve.
Kjo lëvizje ka zemëruar Boyd, Gonzalez dhe Rocha. Ata thonë se nuk është bërë vlerësimi i duhur për ndikimin që kanë tavolinat dhe ngrënia jashtë restoranteve. Dhe ata, së bashku me shumë banorë të tjerë, kanë nisur veprime ligjore duke kundërshtuar këtë nismë të re.
“Ky nuk ishte plani,” thotë Gonzalez. Ajo shton se kur filloi skema e urgjencës, banorët e mbështetën atë, duke dashur të mbështesin sektorin në vështirësi. Por tani ata ndjejnë se pikëpamjet e tyre po injorohen.
Ajo thotë se minjtë, turmat, të vjellat dhe papastërtitë janë shqetësuese, por ajo gjithashtu shqetësohet për banorët e moshuar që përpiqen të kalojnë nëpër trotuaret e ngarkuara.
Edhe zjarrëfikëset duhet të ngadalësojnë për të kaluar nëpër rrugë të mbushura me ndërtesa dhe kazanë plehrash, thotë ajo. Të tjerë kanë ngritur shqetësime të ngjashme dhe në maj ku Departamenti i Zjarrfikësve të qytetit të Nju Jorkut postoi në Twitter se kazanët i kishin vonuar ata të mbërrinin në një restorant kinez në Manhatan ku kishte rënë zjarr.
Banorët nga Chinatown në Queens, Brooklyn në Greenwich Village, tani po bëjnë thirrje për një rishikim të ndikimit të ngrënies në natyrë.
Disa thonë se po ndryshon rrënjësisht karakterin e lagjeve që më parë nuk dominoheshin nga jeta e zhurmshme e natës dhe në zona të tjera po përkeqëson problemet ekzistuese.
Ndërsa moti është bërë më i ftohtë, ndërtesat janë mbyllur në plastmas plastik, duke anashkaluar qëllimin origjinal të shëndetit dhe sigurisë për të ngrënë në një hapësirë të ajrosur mirë. Në pjesën e jashtme të ndërtesave të vogla kanë filluar të shfaqen mbishkrime, disa prej të cilave nuk po përdoren më dhe janë duke u shkatërruar.
“Është si një qytet me baraka”, thotë Gonzalez.
Por jo të gjithë e shohin kështu.
Jacob Siwak, shefi i kuzhinës dhe pronari i restorantit italian, Forsythia, pikërisht përballë rrugës ku jeton Gonzalez, i sheh si një ‘tekë’ kritikat për skemën e ngrënies në natyrë.
“Është e çmendur për mua që njerëzit po fokusohen në këto imtësira, kjo mund të jetë një anë negative e lehtë, kur ka kaq shumë anë pozitive radikale”, thotë ai.
Siwak thotë se është i sigurt se restoranti i tij ka shtuar vlerën e të gjithë bllokut.
“Dhe kjo më lejon të punësoj më shumë njerëz. Unë kam shumë njerëz në staf dhe kjo do të thotë se unë po ushqej një familje më shumë”.
Ai thotë se çdo ndërtesë është vendosur në bazë të rregullave kështu që “shqetësimet për kalimin e automjeteve të urgjencës janë të pavlefshme”.
Ai pranon se Nju Jorku ka një problem me mbledhjen e mbeturinave, por thotë se kazanët e restoranteve në rrugë nuk janë fajtorë.
“Ne përdorim pjata qeramike, peceta liri, sende argjendi. Ne nuk po grumbullojmë mbeturina”, thotë ai.
Andrew Rigie, drejtor ekzekutiv i Aleancës së Mikpritjes së Qytetit të Nju Jorkut thotë se bërja e përhershme e skemës së ngrënies në natyrë mund të jetë vetëm katalizatori që i duhet qytetit për të trajtuar problemin e tij të vjetër të mbeturinave.
Plehrat e njujorkezëve lihen kryesisht në anë të rrugës në qese plastike të zeza për t’u mbledhur nga mbledhësit publikë ose privatë, në varësi të faktit nëse janë mbeturina shtëpiake apo komerciale, një sistem që është ndërprerë nga pandemia.
Rigie pajtohet se sistemi ka nevojë për përmirësim, por thotë se kjo nuk duhet të pengojë ngrënien në natyrë.
“Realiteti tani është se restorantet dhe njerëzit kanë shijuar ngrënien në natyrë dhe ata e duan atë. Ka kërkesa për ta bërë atë të përhershme”.
Por programi aktual i përkohshëm, i krijuar në kulmin e krizës, po has shumë probleme.
“A do të kenë njerëzit mendime të ndryshme nëse duan apo jo lloje të ndryshme aktiviteti në rrugë? Sigurisht. Qyteti i Nju Jorkut është një vend i madh kompleks”, thotë ai.
Rigie thotë se parimet kryesore të programit të ri do të jenë aksesi dhe pamja duke përfshirë pastërtinë, barazinë, duke lejuar të gjitha lagjet të marrin pjesë, duke siguruar që strukturat e restoranteve të funksionojnë në kontekstin dhe sigurinë e lagjes së tyre, duke përfshirë aksesin për automjetet e urgjencës.
Departamenti i Transportit, i cili do të mbikëqyrë programin e përhershëm dhe Departamenti i Planifikimit nisën një konsultim duke pyetur njujorkezët se si mendojnë se mund të arrihen më së miri këto synime.
“Suksesi i jashtëzakonshëm i ngrënies në natyrë tregon se si ne mund të riimagjinojmë pamjen tonë të rrugës për t’i shërbyer më mirë lagjeve tona”, thotë komisioneri i departamentit të transportit, Hank Gutman.
Gutman thotë se do të konsultohet me publikun për të “përgatitur udhëzime” që do të rrisin aksesin, sigurinë dhe adresojnë shqetësimet si zhurma, oraret dhe higjiena.
Por shumë banorë mbeten skeptikë duke argumentuar edhe se kjo nismë po bëhet për të ndihmuar pronarët e lokaleve.
“Kjo nuk ka të bëjë më me rimëkëmbjen. Dyfishimi i kapacitetit të restoranteve duke u lejuar atyre përdorimin e lirë të rrugës, do të thotë që pronarëve po u dhurohet hapësira publike”, thotë Gonzalez.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
