Radio, dashuria e “harruar” e shqiptarëve

Radio është harruar nga shqiptarët, por ata pak që vazhdojnë e ndjekin, mbeten dashnorë të përjetshëm të tingullit të saj. Fundja, si kudo në botë, ky 13 shkurt (Dita Ndërkombëtare e Radios), e gjen këtë medium shumë më të tkurrur, por asnjëherë të braktisur. Kjo ditë është shpallur nga UNESCO pasi po në të njëjtën datë në vitin 1946, Radio e Kombeve të Bashkuara ka transmetuar programin e parë. Kjo ditë shënohet për të bërë njerëzit të kuptojnë se ajo ishte metoda e parë për të dëgjuar lajmet, për të promovuar gjetjet e reja dhe për të transmetuar informacione të ndryshme. Informimi masiv i popujve ka nisur nga radio, e cila e bëri botën më vogël.

Marrëdhënia me radion
Marrëdhënia e shqiptarëve me radion është e dobët. Sipas statistikave të INSTAT, për sa i përket përdorimit të radios si burim informacioni, rezultoi se në personat e anketuar 15 për qind e grave dhe 30 për qind e burrave dëgjojnë radio të paktën një herë në javë. Duke treguar kështu se mjetet e tjera të informimit edhe për shqiptarët zënë vend më të rëndësishëm se radio, pavarësisht tradicionalitetit të saj. Radio e parë shqiptare ishte “Radio Tirana” e cila nisi transmetimet e saj më 28 nëntor të vitit 1938, duke e pasur rezidencën e saj në një prej ambienteve të Bashkisë së asaj kohe dhe në fundin e vitit 1939, u transferua në një ndërtesë tjetër.

Studiuesi britanik i historisë së transmetimeve, Hugh Chignell, nё librin e tij “Key Concepts in Radio Studies”, pasi bën një inventar retrospektiv të studimeve mbi radion në kohën e para internetit, përdor etiketimin “media e neglizhuar”, krahasuar me medien në përgjithësi. Edhe në botë radio ka informuar publikun për shumë ngjarje të rëndësishme. Disa prej tyre janë:
1-Programi i parë lajmeve
– Shpikja e radios ndryshoi botën përgjithmonë. Në fillim të shekullit të 20 eksperimentet e radios po zhdukeshin dhe e gjithë vota po informohej. Programi i parë i lajmeve në radio u transmetua në 31 gusht 1920 nga stacioni 8MK në Detroit në SHBA. Para se të bëhej një objekt shtëpiak i përditshëm, duke siguruar muzikë për udhëtimin e makinës sonë, radio gjithashtu përdorej si një mjet komunikimi dhe navigimi për pilotët, kapitenët e anijeve, drejtuesit e kamionëve, zbatimin e ligjit, shërbimet e urgjencës dhe shumë më tepër se kaq.

2- Transmetohet koha e luftës

Gjatë Luftës së Dytë Botërore, radio u bë një mënyrë e rëndësishme që ushtria të komunikonte atë që po ndodhte në frontin e luftës. Njerëzit në mbarë botën do të uleshin pranë radiove të shtëpisë së tyre dhe prisnin lajmet. Radio gjithashtu luajti një rol jetësor në transmetimin e informacionit brenda lëvizjeve sekrete të rezistencës nëntokësore në Francë, Belgjikë dhe Danimarkë në vitet 40. Këto organizata po luftonin kundër nazistëve që kishin marrë përsipër vendet e tyre.

Dhe u bë një mënyrë që politikanët të bisedojnë drejtpërdrejt me popullin. Një nga njoftimet më të famshme të radios që është bërë aso kohe ishte ai i kryeministrit Neville Chamberlin më 3 shtator 1939, duke i thënë kombit se Britania ishte në luftë me Gjermaninë.

3-‘Unë kam një ëndërr’

Radio ka kapur disa nga momentet më të mëdha të shekullit të 20-të. Lufta për të drejtat civile në Amerikë është një prej tyre. Një nga transmetimet më të famshme të radios është fjalimi ‘Unë kam një ëndërr’ i Martin Luther King, i cili përshkroi një vizion të barazisë racore në Amerikë që frymëzoi miliona njerëz kudo në botë. Fjalimi i tij shënoi momentin përcaktues për lëvizjen Amerikane për të Drejtat Civile dhe transmetimi i radios ndihmoi për t’i treguar pjesës tjetër të botës për luftën e barazisë racore.

4- Pushtimi i huaj
Më 30 tetor 1938 pati një transmetim të drejtpërdrejtë të Luftës së Botëve që tregoi pushtimin e tokës nga marsianët dhe miliona dëgjues e beson këtë qasje. Ngjarja u raportua gjerësisht dhe shumë qytetarë të tmerruar u larguan nga shtëpitë e tyre. Megjithatë paniku masiv u provua më vonë se ishte një mit.

5- Industria e muzikës

Me popullaritetin e transmetimit të muzikës dhe videove muzikore në YouTube, mund të mendoni se radio ka vdekur. Sidoqoftë akordimi në radio është ende i preferuar dhe i besueshëm për miliona njerëz.
Radio ishte kryesore në formimin e industrisë së muzikës që njohim sot. Në vitet 1950 ishte mënyra e vetme për të dëgjuar hitet dhe të dëgjuarit në radio ishte jetike për suksesin e një artisti. Artistë të panumërt kanë lavdëruar stacionet e radiove aso kohe për rolin e tyre në publik.
Mund të jetë forma më e vjetër e mediave masive, por sigurisht që radio nuk harrohet kurrë!

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.