.png)
Nga Gazeta “SI”- Arkeologët që kanë qenë duke punuar në Ulpianë, një qytet i lashtë në rajonin e Dardanisë në Kosovë, kanë zbuluar një mozaik të rrallë me dedikim për perandorin bizantin Justinian I (527–565 të e.s.) dhe bashkëshorten e tij, Teodora.
Zbulimi, i bërë publik nga Ministri i Kulturës, Hajrulla Çeku, është i dyti i këtij lloji që gjendet në këtë sit gjatë viteve të fundit.
Ulpiana, një qendër e lulëzuar e provincës romake të Dardanisë, kishte njohur zhvillim të madh nga shekulli i parë deri në shekullin e gjashtë të erës sonë. Qyteti u shkatërrua nga një tërmet i fuqishëm rreth vitit 518 të e.s., por u rindërtua gjatë sundimit të Justinianit, i cili kishte lindur në këtë rajon.
Dy vite më parë, arkeologët zbuluan një mbishkrim që dokumentonte rindërtimin e qytetit si “Justiniana Secunda”. Ndërkohë, mozaiku i sapo gjetur përkujton ndërtimin e një bazilike episkopale dhe përbën një nga dedikimet e rralla të njohura për Justinianin në vendin e tij të origjinës.
“Ky është një zbulim që formëson historinë,” u shpreh ministri Çeku, duke e cilësuar atë si një “dedikim të fuqishëm nga Perandori Justinian” për qytetin e Dardanisë dhe kishën e tij. Sipas tij, ky është një hap i madh në pasurimin e njohurive mbi historinë e hershme të rajonit.
Gërmimi arkeologjik është kryer nga Christophe Goddard, Arben Hajdari dhe Milot Berisha, në kuadër të një projekti kërkimor shkencor në Vendin Arkeologjik të Ulpianës.
Edhe Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, vuri në dukje rëndësinë e këtij zbulimi. “Në rrënojat e qytetit romak të Ulpianës, jo larg nga Prishtina, arkeologët kanë bërë një gjetje interesante: një mbishkrim nga Perandori Justinian. Një dëshmi e rrallë e lidhjes së tij me Dardaninë, vendin e tij të origjinës dhe një shembull i bashkëpunimit të suksesshëm ndërkombëtar,” tha ai.
Ministri Çeku shtoi se mbrojtja dhe ruajtja e trashëgimisë arkeologjike të Kosovës po trajtohet me një seriozitet të paprecedentë. Gërmimet në Ulpianë dhe Dresnik po zhvillohen në tokë publike të shpronësuar vitin e kaluar, duke mundësuar kështu kërkime më të gjera.
Ai theksoi se janë duke u zhvilluar përpjekje intensive për hartimin e planeve të konservimit dhe menaxhimit, forcimin e kapaciteteve profesionale nëpërmjet bashkëpunimit ndërkombëtar, si dhe përmirësimin e studimeve dhe botimeve shkencore.
“Arkeologjia vazhdon të na sjellë historinë tonë. Ne vazhdojmë me përkushtim të kërkojmë dhe ta mbrojmë atë,” përfundoi Çeku.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
