Vetëm tre netë me gjumë të keq mund të dëmtojnë zemrën

Ne e dimë prej kohësh që mungesa e gjumit është e dëmshme për zemrën, por shkencëtarët tani po fillojnë të kuptojnë saktësisht se si shkakton dëm.

Në një studim të ri nga Universiteti Uppsala në Suedi, studiuesit zbuluan se vetëm tre netë me gjumë të keq, rreth katër orë në natë, shkaktuan ndryshime në gjak të lidhura me një rrezik më të lartë të sëmundjeve të zemrës.

Studiuesit studiuan proteinat inflamatore në gjak. Këto janë molekula që trupi prodhon kur është nën stres ose lufton sëmundjet. Kur këto proteina qëndrojnë të larta për një kohë të gjatë, ato mund të dëmtojnë enët e gjakut dhe të rrisin rrezikun e problemeve si ataku i zemrës, sëmundja koronare e zemrës dhe fibrilacioni atrial (rrahjet e parregullta të zemrës).

Studimi përfshinte 16 burra të rinj të shëndetshëm që kaluan disa ditë në një laborator, ku gjithçka, nga vaktet e tyre deri te nivelet e aktivitetit dhe ekspozimi ndaj dritës, kontrollohej me kujdes.

Pjesëmarrësit ndoqën dy rutina: tre netë gjumë normal (8.5 orë) dhe tre netë gjumë të kufizuar (4.25 orë). Pas çdo faze gjumi, burrat kryen një stërvitje të shkurtër me intensitet të lartë çiklizmi dhe gjaku i tyre u testua para dhe pas saj.

Hulumtuesit matën pothuajse 90 proteina të ndryshme në mostrat e gjakut. Ata zbuluan se mungesa e gjumit shkaktonte një rritje të qartë të shënuesve inflamatorë të lidhur me sëmundjet e zemrës. Dhe ndërsa ushtrimet zakonisht rrisin proteinat e shëndetshme si interleukina-6 dhe BDNF (të cilat mbështesin shëndetin e trurit dhe të zemrës), këto përgjigje ishin më të dobëta pas gjumit të dobët.

Çuditërisht, ndryshimet ndodhën edhe tek të rriturit e rinj e të shëndetshëm, dhe vetëm pas disa netësh me gjumë të keq. Kjo është shqetësuese duke pasur parasysh sa e zakonshme është që të rriturit të përjetojnë gjumë të keq herë pas here dhe rreth një në katër persona punojnë turn të tretë që prishin modelet e gjumit.

Studiuesit zbuluan gjithashtu se koha e ditës kur u mor marrja e gjakut kishte rëndësi: nivelet e proteinave ndryshonin midis mëngjesit dhe mbrëmjes, dhe edhe më shumë kur gjumi ishte i kufizuar. Kjo sugjeron që gjumi ndikon jo vetëm në atë që është në gjakun tuaj, por edhe kur këto ndryshime janë më të dukshme.

Edhe pse jeta moderne shpesh na inkurajon të shkëmbejmë gjumin për produktivitet, socializim ose kohë para ekranit, studime të tilla na kujtojnë se trupi mban llogari, në heshtje dhe pa kompromis.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.