Është zgjidhja më e vështirë politike që rregullatori i barnave të Bashkimit Europian i është dashur të bëjë: Të aprovojë vaksinës ruse kundër Covid-19.
Të dhënat e para për Sputnik V u lanë në tryezën e Agjencisë Europiane të Barnave të enjten, shumë pasi vaksina mbërritën në disa vende europiane. Dhe marrja e vaksinës në Europë pa vlerësimin rigoroz të agjencisë ka ndarë vendet e BE-së, si dhe qeveritë e tyre.
Hungaria, Republika Çeke dhe Sllovakia të gjithë kanë kërkuar të anashkalojnë vlerësimin e sigurisë dhe efikasitetit të vaksinës nga EMA, jo shumë kohë pas publikimit të të dhënave premtuese për këtë vaksinë në revistën prestigjozë “The Lancet”. Prodhuesi i Sputnik, i cili ka deklaruar në mënyrë të gabuar që nga janari se kishte paraqitur një kërkesë për licencë në EMA, gjithashtu ka siguruar vaksina në territoret e kontestuara të tilla si rajoni Donbass në Ukrainën lindore.
Por disa vende që më parë ishin nën kontrollin Sovjetik, përkatësisht shtetet baltike dhe Polonia, janë veçanërisht të kujdesshme ndaj vaksinës ruse dhe paralajmërojnë se është një armë gjeopolitike e vendosur për të zgjeruar përçarjet politike brenda BE-së. Anëtarët e tjerë të Unionit, veçanërisht Gjermania, janë mbështetës të kësaj vaskine, për sa kohë që kalon standardet e larta të EMA-së për cilësinë, sigurinë dhe efikasitetin.
“Gjeopolitika nuk ka asnjë lidhje” me vlerësimin e rregullatorit për vaksinën, tha të enjten zëdhënësi i Komisionit Eric Mamer. “Kjo bazohet në të dhënat që sigurohen nga kompania.”
Por këto deklarata nuk kanë qetësuar shqetësimet brenda bllokut për cilësinë e vaksinës dhe të dhënave. Deputeti gjerman Peter Liese, zëdhënës shëndetësor i Partisë Popullore Europiane, tha se të dhënat klinike të paraqitura të enjten “lënë ende një pikëpyetje të madhe dhe botimi në revistën shkencore Lancet ka ngritur shumë kritika”.
Ai vuri në pikëpyetje, për shembull nëse zgjedhja e vullnetarëve më të rinj dhe më të shëndetshëm gjatë provave klinike se mesatarja e vendeve europiane, i kishte shtrembëruar të dhënat.
“Prandaj, një rishikim kritik i të dhënave nga EMA është veçanërisht i rëndësishëm në këtë rast,” tha Liese, në komentet në një konferencë për shtyp të enjten.
Eurodeputetja Viola von Cramon-Taubadel ka marrë një qëndrim edhe më skeptik, duke sugjeruar që EMA të mos pranojë të dhëna nga studimet euse.
Në një letër që ajo i dërgoi Presidentes së Komisionit Ursula von de Leyen të enjten, e nënshkruar nga Eurodeputeti Çek Mikuláš Peksa, ajo pyeste nëse aprovimi i vaksinës është “bazuar në rezultatet e provave klinike dhe studimet laboratorike të kryera në Rusi apo ka pasur ndërkohë studime të pavarura për Sputnik V në BE? “
Ajo gjithashtu vuri në dyshim se si EMA ose Komisioni Europian mund të sigurojnë që studimet ruse janë kryer në përputhje me standardet e BE.
EMA nuk i adresoi këto çështje në njoftimin e saj të enjten, duke vërejtur vetëm se ajo kishte marrë të dhëna nga studimet laboratorike dhe klinike tek të rriturit.
“Këto studime tregojnë se Sputnik V shkakton prodhimin e antitrupave dhe qelizave imune dhe mund të ndihmojnë në mbrojtjen kundër COVID-19”, tha agjencia në një deklaratë.
Liese ka theksuar se në kohën kur EMA përfundon vlerësimin, Sputnik, nëse miratohet, do të ishte vaksina e shtatë në dispozicion në bllok, pasi para tij në radhë janë miratimi i vaksinave nga Johnson & Johnson, Novavax dhe CureVac.
Me vaksinimet që vazhdojnë në të gjithë BE, një numër shumë më i madh i qytetarëve do të kenë marrë një vasksinë në kohën kur EMA do të marrë një vendim mbi Sputnik, theksoi ai.
Simonas Šatūnas, ambasadori i përkohshëm i Lituanisë në BE, tha në një deklaratë me email se ndërsa secili shtet anëtar mund të “vendosë se çfarë vaksine të zgjedhë dhe çfarë strategjie vaksinimi duhet të ndjekë”, BE aktualisht ka tepricë të disa vaksinave për shkak të niveleve të ngadalta të administrimit.
“Pse të kërkoni vaksina jo të autorizuara ende nga EMA?” pyeti Šatūnas, duke shtuar se ishte “interesante” që Rusia po ofron vaksina për vendet e treta “ndërsa vaksinimi i popullatës ruse është ende shumë i ulët.”
Lituania dhe vendet e tjera tashmë kanë bërë një qëndrim kundër vaskinës ruse. Kryeministrja Lituaneze Ingrida Šimonytė tha në fillim të shkurtit se vendi do të refuzonte Sputnik, siç ka zyra e kryeministrit të Polonisë.
Ekspertët nga e gjithë Europa në komitetin e EMA-s tani duhet të vlerësojnë të dhënat e para për Sputnik. Ata do të duhet t’i rezistojnë presionit nga kryeqytetet e tyre kombëtare, madje edhe ato vende me marrëdhënie më të ashpra me Moskën.
Ndërsa vendimi i EMA-s për të vlerësuar Sputnik mund të çojë në një politizim të debatit nëse duhet të miratohet, agjencia do të mbetet e paanshme, këmbëngul Katrin Boettger, drejtori i institucionit “Europäische Politik”.
Në fund, do të jetë “cilësia e vaksinës” faktori vendimtar në çdo vendim të marrë nga agjencia, tha Boettger.
Një vend që mund të kërkojë miratimin e Sputnik është Gjermania. Disa zyrtarë gjermanë kishin sinjalizuar më parë gatishmërinë e Berlinit për prodhuar vaksinën ruse në Gjermani.
Pas miratimit të EMA, BE mund të sigurojë fillimisht 100 milion doza, të mjaftueshme për 50 milion europianë për t’u vaksinuar./Politico.Eu/
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
