Gazeta Si – Brukseli po pret samitin më të ndjeshëm të BE-së në vitet e fundit: në qendër të takimit është çështja e Ukrainës dhe, në veçanti, mbështetja për Kievin përmes përdorimit të aseteve të ngrira ruse.
Por rruga drejt kësaj mase është gjithçka tjetër përveçse e lehtë. Italia, së bashku me një numër të vogël vendesh të tjera, ka shprehur shqetësime dhe, sipas burimeve brenda institucioneve të BE-së, “asnjë opsion nuk është jashtë tryezës”.
Ndërkohë, Putini ka reaguar, duke premtuar hakmarrje dhe kundërpërgjigje.
Sa vlenjë ato – Kur njerëzit flasin për ngrirjen e aseteve ruse, ata i referohen 300-350 miliardë dollarëve në rezervat e Bankës Qendrore Ruse që, pas pushtimit të Ukrainës, u ngrinë nga vendet e G7 dhe Bashkimi Evropian në bankat dhe depozitat perëndimore.
Nga këto, afërsisht 190-210 miliardë euro janë depozituar në Evropë, kryesisht në Euroclear në Belgjikë, dhe afërsisht 100-110 miliardë dollarë mbahen në Shtetet e Bashkuara, kryesisht në formën e obligacioneve qeveritare amerikane. Pjesa tjetër mbahet në Japoni, Kanada, Mbretërinë e Bashkuar, Australi dhe vende të tjera.
BE-ja do të donte t’i përdorte këto para për të financuar rindërtimin e Ukrainës dhe për t’i lejuar Kievit të shlyejë kreditë e tij ndaj Evropës.
Por Rusia i konsideron këto asete si pronë sovrane të paprekshme. Prandaj kërcënimi i hakmarrjes së ashpër nëse ato përdoren në dobi të Ukrainës. Përdorimi i këtyre aseteve është gjithashtu një pikë kyçe në negociatat që synojnë arritjen e paqes.
Qëndrimi i BE-së – Deri më tani, 25 vende kanë shprehur mbështetje për përdorimin e aseteve ruse, ndërsa dy, Hungaria dhe Sllovenia, votuan kundër.
Pavarësisht votave pro, disa shtete kanë shprehur shqetësime. Belgjika, Bullgaria, Italia dhe Malta, në një deklaratë të përbashkët, i kërkuan Komisionit Evropian dhe Këshillit “të vazhdojnë të eksplorojnë dhe diskutojnë opsione alternative, në përputhje me ligjin e BE-së dhe atë ndërkombëtar, me parametra të parashikueshëm dhe që paraqesin rreziqe dukshëm më të ulëta, për të përmbushur nevojat financiare të Ukrainës, bazuar në një mekanizëm huadhënieje të BE-së ose zgjidhje kalimtare, në mënyrë që të sigurohet vazhdimësia e mbështetjes përpara se ndonjë nga opsionet në tryezë të hyjë në fuqi”.
Për të katër vendet, ndalimi i transferimit të aseteve ruse “përfshin pasoja ligjore, financiare, procedurale dhe institucionale që mund të shkojnë shumë përtej këtij rasti specifik”.
Për këtë arsye, “ata besojnë se ky vendim duhet të ishte diskutuar nga Këshilli Evropian përpara se Këshilli të miratojë një vendim përfundimtar, pas dhe në përputhje me përfundimet për Ukrainën të miratuara në atë rast”.
Dyshimet e Italisë – Ursula von der Leyen dhe Komisioni i BE-së nuk kanë marrë kurrë në konsideratë ndonjë mundësi tjetër financimi për Kievin përveç përdorimit të aseteve ruse.
Kjo qasje e ka irrituar shumë vetë Italinë, dhe për këtë arsye Meloni, në samitin e 27 vendeve, mund të ngrejë një pyetje që po shfaqet shumë, jo vetëm brenda qeverisë italiane: nëse përdorimi i aseteve ruse për të garantuar gjithçka që dëshiron Belgjika është kaq i kushtueshëm dhe i rrezikshëm, pse të mos kthehemi te opsioni i parë, një kredi e thatë?
Kjo do të mbështetej në garancitë kombëtare që çdo kryeqytet – jo domosdoshmërisht i gjithë – do të ofronte për të mbrojtur Ukrainën.
Burimet diplomatike shpjegojnë se kjo është disi e ngjashme me atë që ndodhi në vitin 2023, kur Kievit iu dhanë mbi 18 miliardë euro përmes të ashtuquajturës MFA+ (Ndihmë Makro-Financiare).
Dhe, të njëjtat burime shpjegojnë, nuk është e detyrueshme që samiti të gjejë një zgjidhje për Ukrainën gjatë dy viteve të ardhshme. “Nëse detyrohet, mund të gjendet edhe një zgjidhje urëlidhëse”, theksojnë ata.
Por këtë herë, loja e Melonit do të jetë jashtëzakonisht e vështirë. Fronti kursimtar, i udhëhequr nga Gjermania, nuk dëshiron asnjë hap prapa në përdorimin e aseteve.
Dhe disa kanë shprehur gatishmërinë e tyre për të ecur përpara me shumicë votash pavarësisht kësaj, edhe pa Belgjikën në bord.
Ndër forcat më pro-evropiane, ideja e një BE-je që, përballë udhëkryqeve epokale, mund të lërë pas disa vende anëtare, po rritet.
Kremlini është i tërbuar – Rusia ka njoftuar tashmë masa hakmarrëse: “Përgjigja jonë do të jetë e menjëhershme”, paralajmëroi zëdhënësja e Ministrisë së Jashtme, Maria Zakharova.
“Banka e Rusisë publikoi një deklaratë të detajuar mbi këtë çështje më 12 dhjetor. Masat konkrete tashmë po zbatohen”, tha Zakharova në një deklaratë të publikuar nga Ministria e Punëve të Jashtme.
Zëdhënësja diplomatike ruse, shtoi se politika e Brukselit ndaj Moskës është e palogjikshme dhe i ngjan teatrit të absurdit: ajo vuri në dukje se politika e dëmtimit të Rusisë me çdo kusht ka çuar tashmë në një situatë katastrofike ekonomike brenda vetë BE-së.
“Shpërdorimi i aseteve tona sovrane pa pëlqimin e Federatës Ruse, qoftë përmes bllokimit të pacaktuar, konfiskimit, apo një përpjekjeje për ta paraqitur konfiskimin e tyre “de facto” si një lloj ‘kredie dëmshpërblimi’, është një akt absolutisht i paligjshëm që shkel rëndë të drejtën ndërkombëtare”, paralajmëroi Zakharova.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
