.png)
Është e lehtë të kuptosh pse politikanët po rrisin pagën minimale.
Pa para, por të etur për të luftuar pabarazinë, ata kanë zgjedhur një mjet rishpërndarjeje që i kushton pak qeverive dhe fiton vota. Në buxhetin e saj më 26 nëntor, Britania ka të ngjarë të rrisë pagën minimale, e cila qëndron në 61% të të ardhurave mesatare, nga 48% një dekadë më parë. Gjermania vendosi një pagë minimale vetëm në vitin 2015; deri në vitin 2023 kishte kaluar 50%. Dhe megjithëse norma federale e Amerikës prej 7.25 dollarë në orë nuk ka ndryshuar që nga viti 2009, shumë shtete dhe qytete të kontrolluara nga demokratët i kanë rritur nivelet e pagave të tyre shumë më lart. Paga minimale mesatare efektive është rreth 12 dollarë në orë; më e larta është mbi 21 dollarë.
Në një aspekt, rritja e pagës minimale është një triumf për ekonomistët. Duke qenë fillimisht skeptikë, ata përqafuan politikën rreth fundit të mijëvjeçarit, duke argumentuar se nivelet e pagave nuk i eliminuan vendet e punës siç kishin frikë dikur – një zbulim që përvoja e dy dekadave të fundit dukej se e konfirmonte. Megjithatë, ndërsa qeveritë po mbrojnë konsensusin, studiuesit po ndryshojnë mendim. Një numër në rritje i kërkimeve sugjeron se pagat minimale shtrembërojnë ekonomitë në mënyra që nuk shfaqen menjëherë në numrin e vendeve të punës.
Ekonomistët nuk janë optimistë për rritjen e pagës minimale
Një shqetësim është se duhet kohë që pagat minimale të shkatërrojnë vende pune. Të dhënat nga një rritje e madhe e pagës minimale në Seattle në 2015 dhe 2016 sugjerojnë se punësimi në fund të tregut të punës u ngadalësua me 10%, edhe pse punonjësit ekzistues zakonisht nuk u larguan nga puna. Një tjetër është se pagat më të larta degradojnë vendet e punës më shumë sesa i shkatërrojnë ato. Kur punëdhënësit duhet të paguajnë më shumë, por mund të punësojnë ende lehtësisht, ata mund të bëjnë kompromis në pjesë të tjera. Kërkime të reja gjejnë se rritjet e mëdha të pagës minimale lidhen me orare pune më të shkurtra ose më pak të parashikueshme, më shumë aksidente në vendin e punës dhe më pak përfitime si sigurimi shëndetësor.
Rreziku përfundimtar është se suksesi i hershëm ngjall besim të tepruar. Paga minimale e moderuar mund, në mënyrë paradoksale, të bëjë që vendet e punës të jenë më të shumta, duke kompensuar fuqinë e madhe të punëdhënësve që, ndryshe, do të kufizonin punësimin për të ulur pagat. Por sa më shumë që qeveritë miratojnë rritje të mëdha, aq më shumë rrezikohet shkatërrimi i vendeve të punës—ashtu si një rritje e mjaftueshme e taksave do të ulë të ardhurat. Një vlerësim i fundit i rishikuar nga kolegët vendos pagën minimale amerikane mesatare që korrigjon fuqinë e tregut të punëdhënësve nën 8 dollarë.
Përtej kësaj, paga minimale është një mjet i papërpunuar dhe i kotë për rishpërndarje. Shumë punëtorë me pagë minimale nuk janë të varfër, por jetojnë me paga më të larta. Dhe kur firmat rrisin çmimet për të kompensuar kostot e tyre më të mëdha, janë të varfërit ata që vuajnë më shumë – më shumë sesa nga taksat e shitjes, sipas një dokumenti.
Politikanët duhet të jenë të kujdesshëm ndaj këtyre efekteve. Edhe pse rritja e pagës minimale gjithmonë fiton mbështetje në sondazhe, qytetarët janë gjithashtu të zemëruar për çmimet në rritje dhe krizën e përballueshmërisë. Ekziston rreziku i një rrethi vicioz ku kostot më të larta të punëdhënësve kalohen tek konsumatorët, duke bërë jetesën edhe më të shtrenjtë, përfshirë punonjësit që qeveritë po përpiqen t’i ndihmojnë. Zohran Mamdani, kryebashkiaku i zgjedhur i Nju Jorkut, ka premtuar të rrisë pagën minimale nga 16.50 dollarë sot në 30 dollarë deri në 2030. Çmimet do të rriten ndjeshëm, duke bërë një vend tashmë të shtrenjtë edhe më të shtrenjtë.
Ekzistojnë mënyra më të mira për të ndihmuar punonjësit me të ardhura të ulëta. Kreditet tatimore për punë brenda punës janë më të targetuara për të varfrit dhe, nëse paguhen me taksa që favorizojnë rritjen, janë më pak të dëmshme për ekonominë. Ato mund të mos kenë tërheqjen e pagave minimale, të cilat kanë kosto të fshehura. Por pas një dekade rritjesh agresive, opsioni i përgjegjshëm nuk është të rritet më tej. Është të ndalet./TheEconomist
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
