.png)
Nga Gazeta Si - Lydia Tár është gruaja e parë që drejton orkestrën e Filarmonisë së Berlinit. Skena shembet kur ajo e gjen veten në qendër të polemikave për abuzimin me pushtetin e ushtruar në rolin e saj dhe kërkesën për favore seksuale që u bëhen punonjësve në këmbim të njohjes profesionale. Pas vetëvrasjes së një prej ish-asistentëve të saj, Krysta, prova dhe video komprometuese fillojnë të qarkullojnë, të publikuara me siguri nga anëtarët e stafit të saj.
I prezantuar në Konkurs në Festivalin e fundit të Filmit në Venecia (ku Cate Blanchett fitoi Kupën Volpi për Aktoren më të Mirë) dhe i nominuar për 6 çmime Oscar, Tár është një lloj “biografie dokumentare”, një biografi krejtësisht e shpikur, por duket me të gjitha qëllimet të vërteta, aq sa në fund të filmit shumë do ta gjejnë veten duke kërkuar profilin e Lydia Tár në wikipedia.
Tár nuk është thjesht një biografi e rreme, është një thriller që trajton çështjen shumë aktuale të abuzimit me pushtetin, vetëm dhe ekskluzivisht nga këndvështrimi i autorit. Regjisori e vendos shikuesin përballë një edicioni lajmesh: është shikuesi ai që duhet të bëjë një zgjedhje, duke vendosur nëse do ta ndajë sferën private nga sfera publike, jetën private dhe profesionale apo jo.
Todd Field nuk e mban për vete të vërtetën apo të vërtetën e supozuar, duke dhënë vetëm një këndvështrim: ne jemi ata që duhet të vlerësojmë nëse Lydia është një artiste brilante apo një narcisiste manipuluese. Ose të dyja. A duam ta dallojmë artisten nga gruaja? A e bëmë këtë me Woody Allen, për të dhënë një shembull ndër të shumtë? Apo të shkojmë edhe më prapa në kohë: a e bëmë me Bach? A është e nevojshme të bëhet?
Field, nga ana e tij, vendos elementë në favor të mbrojtjes dhe elementë në favor të prokurorisë, edhe nëse në realitet ai ka bërë zgjedhjen e tij, sepse vendosja për t’i besuar rolin e dhunuesit një gruaje homoseksuale është tashmë në vetvete një zgjedhje, gjë që padyshim do të shkaktojë diskutim.
Ekziston një frazë e mrekullueshme dhe tragjikisht shumë e vërtetë që thotë: subjektet janë shpesh më realistë se realja.
Pra, këtu është që Lydia Tár përfundon duke mishëruar një njeri të dështuar që zbaton të gjithë ata mekanizma që përfaqësojnë patriarkizmin. Në fakt, ajo përdor pozicionin e saj të privilegjuar për të përfituar dhe ofruar përfitime dhe favorizime, duke manipuluar njerëz më të brishtë, duke gënjyer për të ruajtur atë atmosferë të përsosmërisë. Tar e quan veten “mjeshtër”, “baba”, është kërcënuese, gënjeshtare, narcisiste, arrogante dhe hakmarrëse. Diktatoriale. Ajo është zot i botës së saj dhe të gjithë luajnë sipas rregullave të saj, derisa dushi i ftohtë i vdekjes e thyen këtë.
Megjithatë, filmi – i cili është elegant, i kushtueshëm, rigoroz, teknikisht i përsosur – në fund duket se ngatërron dy nivele: grabitjen seksuale dhe sëmundjen mendore.
Dhe është për të ardhur keq, sepse duke vepruar kështu ai humbet mundësinë për të analizuar temën mbizotëruese (shpërdorimin e pushtetit) jo si një simptomë e një sëmundjeje mendore, por si pasojë e një akumulimi të pushtetit dhe mungesës së ndjeshmërisë që është plagë e shoqërisë sonë. Atëherë mund të mendohet se fakti i vendosjes së një gruaje në rolin e grabitqarit mund të jetë në fakt një përpjekje për të çliruar burrat nga një përgjegjësi, si për të thënë: ne nuk jemi të vetmit përbindësha. Shkurtimisht, filmi mund të mos duket realisht si një reflektim neutral mbi këtë temë, por në realitet përgjigja qëndron pikërisht në atë fjalinë e cituar më lart: subjektet janë shpesh më realistë se realja.
Një kast i mirë aktoresh - ku Cate Blachett luan Lydia Tar-in – e mbështetur nga Noémie Merlant, e cila luan asistenten e saj dhe Nina Hoss, partnerja e saj, të dyja në dy role të bukura si shembuj të femrave pozitive. /Il Sole 24 ore/
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
