.png)
Gazeta Si – Të kesh shumë miq dhe një jetë shoqërore të plotë, është gjithashtu thelbësore për ruajtjen e shëndetit të mirë.
Mjekët dhe shkencëtarët kanë kohë që përsërisin atë që për shumë është një përvojë e dorës së parë: vetmia është e keqe për gjendjen shpirtërore, por edhe për trupin.
Gjithmonë ka studime të reja që e konfirmojnë këtë dhe nënvizojnë rëndësinë e një rrjeti mbështetës miqësor në të gjitha moshat e jetës.
Kohët e fundit, madje janë zbuluar disa proteina të lidhura posaçërisht me gjendjet e izolimit social, me pasoja negative në efikasitetin e sistemit imunitar dhe mirëqenien e trurit.
ME PAK MIQ, SËMURESH MË SHUMË – Fakti i të qenit në gjendje të mbështeteni në një rrjet të vlefshëm, solid dhe të strukturuar mirë të të dashurve, familjes ose miqve, zvogëlon rrezikun e sëmundjes së zemrës, goditjes në tru ose diabetit, sepse e vë sistemin imunitar në një pozicion për të punuar më mirë dhe me efikasitet.
Për më tepër, ata që janë vetëm, priren të kujdesen më pak për veten, të lënë pas dore parandalimin dhe të jenë më pak të prirur të “dashurojnë veten”.
Për më tepër, sipas një studimi të fundit anglo-kinez, të publikuar në revistën shkencore “Nature Human Behaviour”, ata që jetojnë të izoluar, por edhe thjesht që ndihen në këtë gjendje, janë të ekspozuar ndaj një grupi proteinash të lidhura në mënyrë specifike me izolimin social dhe përgjegjës për një përkeqësim të ndjeshëm të shëndetit të mirë.
Shkencëtarët arritën në këtë përfundim pasi analizuan mostrat e gjakut të mbi 42,000 individëve të depozituar në “Biobank” në Mbretërinë e Bashkuar, duke identifikuar mbi 170 substanca të lidhura me izolimin social dhe njëzet të tjera të lidhura me perceptimin e “të ndjerit vetëm”.
Të gjitha këto molekula, do të përfshiheshin në proceset inflamatore, reagimet ndaj stresit dhe përgjigjet e imunitetit pasues, duke përfshirë kolesterolin e lartë, rezistencën ndaj insulinës, aterosklerozën me pasojë rritjen e rrezikut kardiak, madje edhe tumoret.
Prania e këtyre substancave, pra, duket se manifeston pasojat në trup të ndjenjës së vetmisë, një shqetësim që përveçse trishton shpirtin, e bën edhe trupin të sëmurë.
MIQTË I BËJNË MIRË TRURIT – Miqësia dhe shoqëria e mirë janë një element me rëndësi thelbësore edhe për mirëqenien e trurit, në të gjitha moshat, por në veçanti me kalimin e moshës, duke filluar nga mosha pesëdhjetë vjeçare.
Një studim nga Universiteti i Miçiganit në SHBA, theksoi se subjektet që kanë më shumë miq të ngushtë, kujdesen më mirë për veten dhe ndjekin më saktë terapitë e përshkruara.
Hulumtimi, një nga më të mëdhenjtë e kryer ndonjëherë mbi këtë temë, përfshiu 323,200 pjesëmarrës nga 99 vende.
I botuar në revistën shkencore “Frontiers of Psychology”, studimi nënvizon se vetmia është një spirale negative: ata që ndihen të vetmuar dhe të izoluar shpesh mund të përfshihen më lehtë në një sërë sjelljesh negative, si agresioni dhe frika, të cilat nga ana e tyre rrisin shqetësimin dhe prirjen për të qenë vetëm.
Studimi u bazua në “World Values Survey”, nga i cili u nxorën lloje të ndryshme të dhënash, duke përfshirë informacione për miqësinë, shëndetin, lumturinë, variablat ekonomike dhe kulturore.
Studimi theksoi se në mbarë botën, ata që investojnë në miqësi gëzojnë shëndet më të mirë fizik dhe psikologjik, veçanërisht njerëzit e moshuar ose ata me më pak arsim ose që jetojnë në kontekste më të varfra.
“Ne zbuluam se vlerësimi i miqësisë ishte i mirë për shëndetin dhe mirëqenien e njerëzve, pavarësisht se ku jetonin. Megjithatë, duke e parë miqësinë si një pjesë themelore të jetës, është më e rëndësishme në disa kultura sesa të tjerat”, – thanë studiuesit.
KUSH GJEN NJË MIK GJEN NJË THESAR – Miqësitë, përveçse e bëjnë jetën tonë më të bukur dhe të këndshme, na bëjnë edhe më të pasur në nivel cerebral, sepse ato stimulojnë zhvillimin e disa zonave të trurit, veçanërisht ato të qarkut talamus-amygdala, “njësia e kontrollit” të emocioneve: marrëdhëniet miqësore, stimulojnë lidhjet tona nervore dhe nxisin kureshtjen tonë.
Studime të shumta, por edhe eksperienca e drejtpërdrejtë e shumë njerëzve, kanë nënvizuar rëndësinë e miqësisë në kohë të vështira për të na mbrojtur nga ankthi, depresioni dhe izolimi social.
Ky rol është i gjallë dhe real në të gjitha moshat e jetës, por shfaqet me intensitet të veçantë si në moshën e zhvillimit, kur një rrjet solid miqsh redukton rrezikun për t’u bërë pre e ngjarjeve ngacmuese dhe më të mira të përshtatjes sociale.
Kjo është arsyeja pse të dhënat e Organizatës Botërore të Shëndetësisë janë edhe më alarmante, sipas të cilave afërsisht 25% e të moshuarve vuajnë nga izolimi social, ndërsa nga 5% deri në 15% e adoleshentëve thonë se ndihen të vetmuar.
Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
