.png)
Zgjedhjet e përgjithshme të Gjermanisë janë shumë më tepër sesa vetëm fundi i epokës Angela Merkel. Edhe pse do të prodhojë një qeveri tjetër me koalicion centrist, kjo nuk është një fjalë goje.
Sepse qeveria e re do të sjellë disa hapa tek e panjohura. Do të ketë mësime të rëndësishme mbi të gjitha për Gjermaninë, por edhe për kontinentin e të cilit, pavarësisht gjithçkaje, Britania mbetet pjesë.
Edhe pa Merkelin në krye, Gjermania mbetet fuqia ekonomike e Evropës dhe lojtari kryesor rajonal. Kjo nuk do të ndryshojë.
Megjithatë, me asnjë parti që tejkalon 26% të votave pas garës të së dielës së kaluar, votuesit gjermanë e kanë futur vendin në një rend të ri dhe më të fragmentuar politik. Për herë të parë ata përballen me qeverinë nga një koalicion tre-palësh, jo dy më të njohurit.
Qeveria e re ka të ngjarë të udhëhiqet përfundimisht nga socialdemokrati Olaf Scholz. Por partitë në të cilat ai do të mbështetej – të Gjelbrit dhe Demokratët e Lirë ekonomikisht liberalë – do të bëjnë pazare të vështira.
E thënë shkurt kjo situatë mund të sinjalizojë disa javë paralizë në Berlin – në një kohë kur mbahet edhe Samiti i G7.
Në skenën më të madhe, ajo ngre dyshime për rolin e njohur të Gjermanisë në kohën e Merkel si spiranca dhe arbitri përfundimtar i Bashkimit Evropian.
Franca ndërkohë mund të shohë një dritare mundësie për ta parë veten si udhëheqëse e Evropës.
Por disa të tjerë mund të shohin rilindjen e Social Demokratëve (SPD) si aspekti i vetëm më goditës i zgjedhjeve.
Në fund të fundit, Scholz ka mundësuar rënien elektorale në dukje të papërmbajtshme të partisë kryesore të Gjermanisë – dhe Evropës – të qendrës së majtë.
SPD -ja kishte rënë nga 41% në 1998 në 21% në 2017. Votat e kësaj jave prej 26% treguan përmirësime të dukshme në çdo pjesë të ish -Gjermanisë Lindore.
Nëse Scholz bëhet kancelar, ai do të bashkohet me krerët e qeverive të qendrës së majtë në Suedi, Danimarkë, Finlandë, Spanjë, Portugali, ndoshta Franca dhe potencialisht së shpejti Norvegjia.
Mandati i tij, si udhëheqës i SPD-së dhe, para kësaj, si kryebashkiak përgjithësisht i suksesshëm i Hamburgut, – tregon se figura e Scholz nuk duhet anashkaluar.
Por edhe fitimi i më shumë se një të katërtës së votave nuk duhet të ngjallë asnjë ide për triumf.
Ai është rezultat i drejtpërdrejtë i përhapjes së vazhdueshme të mbështetjes elektorale dhe i natyrës më pak të ngulitur të identitetit politik që karakterizon shumë demokraci post-industriale, veçanërisht me sistemet proporcionale të votimit.
Në shumë mënyra, aspekti më i jashtëzakonshëm i rezultatit të zgjedhjeve gjermane ishte eklipsimi i Kristian Demokratëve CDU-CSU.
Partia e Merkel regjistroi përqindjen më të ulët të votave të të gjitha kohërave prej 24%. Ajo humbi mbështetjen në çdo pjesë të Gjermanisë.
Vendin e Merkel në Baltik e fitoi SPD.
Kandidatit të CDU për të pasuar Merkelin, Armin Laschet, po i kërkohet të japë dorëheqjen nga udhëheqja e tij në Veri-Rafin Westfale
Duke pasur parasysh dominimin e CDU-CSU në politikën gjermane të pasluftës, të përforcuar pas ribashkimit nën drejtimin e Helmut Kohl në 1990, ky refuzim është vërtet i jashtëzakonshëm. Megjithatë, ajo i bën jehonë partive të tjera në dukje të padepërtueshme të qendrës së djathtë diku tjetër në Evropë, të tilla si Gaulistët Francezë dhe Kristian Demokratët Italianë.
Sidoqoftë, dinamika e kolapsit CDU-CSU nuk duhet të keqkuptohet.
Është bërë e zakonshme të pretendohet se rënia e partive qendrore të së majtës dhe të djathtës është rezultat i dështimeve të përbashkëta të politikave që kanë shkaktuar ngritjen e ekstremit të djathtë.
Por kjo absolutisht nuk ndodhi në Gjermani.
Votuesit gjermanë duket se janë në kërkim të zgjidhjeve më të mira dhe më përparimtare centriste sesa kanë ofruar pasardhësit e Merkelit. Kjo nuk është as irracionale dhe as perverse.
Evropa është plot me vende me shumicë latente për një progresivizëm më pak hegjemonik sesa partitë masive të së kaluarës industriale u përpoqën të mbanin.
Britania, siç argumentoi bindshëm Gordon Brown këtë muaj, është një prej tyre. Nëse Scholz dëshmon të jetë skulptor i aftë politik që mund t’i japë jetë dhe formë shumicës që del nga blloku i mermerit elektoral të vendit të tij, ai shumë shpejt do ta kuptojë se pas tij do të ketë të tjerë të ngjashëm.
Marrë nga “The Guardian”/ Përshtati në Shqip: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
