Si do të ndikojnë ndryshimet klimaterike tek fluturimet

Kriza klimatike po shkakton ndryshime në atmosferën e tokës që mund të kenë pasoja në nivelet e turbulencës në fluturime. Hulumtimi i ri, i botuar në revistën “Science Advances”, zbuloi se ndërsa planeti nxehet, troposfera – shtresa e atmosferës më afër Tokës ku jetojmë – është rritur me rreth 50 metra.

Mbi troposferën, ndodhet stratosfera, një shtresë më e qëndrueshme e cila shtrihet në një lartësi prej 31 kilometra dhe përfshin shtresën e ozonit. Ndryshimet mund të kenë pasoja në botën reale kur bëhet fjalë për industrinë e aviacionit. Pilotët e linjave ajrore zakonisht fluturojnë në stratosferën e poshtme për të shmangur turbulencat e tmerrshme nga shumë pasagjerë.
Turbulenca shkaktohet nga vorbullat e “ajrit të ashpër” dhe shpesh krahasohet me valët e rrëmbyeshme në det.
Ka disa arsye për turbulencë: e para është kur gropat e ajrit, kalojnë njëri-tjetrin në drejtime të ndryshme, e dyta ndodh kur një re e madhe ndërpret rrjedhën e ajrit ose e treta ndodh kur ajri i ngrohtë ngrihet përmes ajrit më të ftohtë. Prandaj, ndërsa kufiri i sipërm i troposferës – i quajtur tropopauza – rritet, mund të nënkuptojë që pilotët duhet të fluturojnë më lart për të shmangur turbulencat.

Studimi i ri shikoi të dhënat më të fundit për të kuptuar pse tropopauza është ende në rritje pavarësisht. Ekipi ndërkombëtar i studiuesve, i udhëhequr nga Universiteti Nanjing në Kinë, vendosi balona për të kryer vëzhgime të ajrit të sipërm në hemisferën veriore. Zgjerimi i lartësisë së tropopauzës, sipas studimit, është “provë e mëtejshme vëzhguese për ndryshimet klimatike të nxitura nga veprimtaritë e njerëzve”
Bill Randel, një shkencëtar në Qendrën Kombëtare për Kërkime Atmosferike (NCAR) dhe bashkëautor i studimit, e quajti atë një “shenjë të paqartë” të ndryshimit të strukturës atmosferike.
Ndërsa studimet e mëparshme kanë treguar se tropopauza po rritet, ajo nuk ishte e lidhur vetëm me ndryshimin e klimës, por ftohjen stratosferike të lidhur me hollimin e shtresës së ozonit të Tokës. Disa marrëveshje ndërkombëtare të vendosura për heqjen graduale të përdorimit të kimikateve që shkatërrojnë ozonin kanë qenë të suksesshme në stabilizimin e temperaturave në stratosferën e poshtme.
Burimi:The Indpendent/Përshtati:Gazeta “Si”

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.