.png)
Teknologjia dixhitale ka ndryshuar përgjithmonë marrëdhënien tonë me imazhet dhe filmin. Shumë nga imazhet dhe videot tona personale ekzistojnë si skedarë të disponueshëm në telefonat tanë dhe rrallë bëhen objekte fizike. Në këtë mjedis dixhital, ku kujtimet jetojnë përjetësisht në një pajisje, është e lehtë të harrosh gjurmën materiale të filmit. Kështu, është e habitshme kur shohim artistë bashkëkohorë që punojnë me film ose kanë një praktikë hibride që sheh imazhet në lëvizje të bëhen objekte fizike që mund të ulen në një hapësirë galerie. Aktualisht, dy galeri të Nju Jorkut, “Anonim Gallery” dhe “Microscope”, po tregojnë se si puna me film dhe video mund të ketë një prani fizike dinamike.
Ekspozita aktuale e Cristine Brache në Galerinë Anonymous, “Trekëndëshi i Bermudës” përqendrohet në një kujtim domethënës nga jeta e saj, e cila shënoi fundin e pafajësisë së saj: duke parë prindërit e saj duke u puthur dhe përqafuar me njëri-tjetrin në një pishinë. Brache, e cila kishte aspiruar të bëhej murgeshë derisa prindërit e saj u divorcuan, e shikon këtë kujtim si “bashkimin e fundit të lumtur përpara se gjërat të shpërbëheshin”, tha ajo për “Artsy”.
Ky kujtim është bërë pjesa qendrore e shfaqjes aktuale: Brache rikrijoi skenën në një film të ri, “Bermuda Triangle” (2022), dhe e projektoi atë në një pishinë për fëmijë. Në të, shohim një performancë tërheqëse të një çifti të përqafuar. Vepra provokuese qëndron e vetme si performancë/film, megjithatë Brache e shtrin cilësinë emocionale të filmit në disa objekte të ngarkuara me performancë.
Brache përdori “Bermuda Triangle” për të krijuar 12 printime dixhitale dhe 11 printime fotografike mëndafshi. Objektet janë të mbushura dhe të informuara nga emocionet që kujtesa nxit për të. Printimet duken të çmuara dhe të brishta në mëndafsh të tejdukshëm me një shkëlqim rrëshirë sipër që errëson më tej imazhin origjinal.
Printimet me bojë mbi mëndafsh përdorin foto të nxjerra nga filmi. Duke parë këtë vizion të përmbysur të çiftit të përqafuar pasqyrohet kthesa kritike që merr filmi, ndërsa përqafimet e të dashuruarve kalojnë nga kënaqësia te tmerri. Në të gjithë galerinë, 12 printimet C e përcjellin atë tension më fjalë për fjalë, pasi ato paraqesin fotografi të filmit të ndarë që vënë përballë dy format e dallueshme të filmit. Fotot individuale zgjerojnë shikimin emocionues dhe të paligjshëm të pranishëm në “Trekëndëshin e Bermudës”.
Në “Microscope Gallery”, “Toka e pastër” e Tenzin Phuntsog do të shfaqet deri më 9 prill. Phuntsog përdor në mënyrë të ngjashme filmin për të theksuar natyrën emocionale të kujtesës dhe dëshirës. Fokusi i “Toka e pastër” qëndron te videoja titullare 15-minutëshe me një kanal, e xhiruar në film 35 mm dhe videoja me dy kanale Pala Amala (të dyja veprat e vitit 2022).
Në “Toka e pastër”, Phuntsog krijon një rrëfim të lirë rreth një bisede në distancë mes tij dhe nënës së tij të lindur në Tibet. Në Pala Amala, Phuntsog kërkoi që prindërit e tij t’i shprehnin dashurinë kamerës. Ajo që ne dëshmojmë janë gjeste dhe lëvizje emocionuese që përcjellin butësi dhe dëshirë për Tibetin dhe të tjerët. Videot bëjnë atë që artisti dhe prindërit e tij nuk munden: kthehen në Tibet. Kamera qëndron si një mënyrë për t’u kthyer në kujtime, jo vetëm përmes vetes, por përmes pemës familjare.
Disa objekte shfaqen gjithashtu në “Toka e pastër”. Gjatë gjithë ekspozitës, gjenden video që luhen në ekrane të vogla që i referohen kutive të lutjeve tibetiane të punuara me dorë. Këto video janë nxjerrë nga klipet që Phuntsog dhe familja e tij do t’i dërgonin njëri-tjetrit përmes WeChat, mediave sociale kineze, aplikacionit të mesazheve dhe pagesave. WeChat u ndalua në Shtetet e Bashkuara në 2020; në atë kohë, Phuntsog nuk ishte në gjendje të komunikonte me familjen dhe të afërmit e tyre derisa u rivendos në gusht 2021.
Kutitë kryejnë rolin si kujtime të shenjta dhe pajisje për të rijetuar kujtimet. Këto imazhe ngjallin ndjenja të lidhjes intime dhe zhvendosjes. Ndërsa “Toka e pastër” nuk ndërton objekte nga filmi artistik siç bën “Trekëndëshi i Bermudës”, ekspozita demonstron fuqinë e krijimit të objekteve në dialog me filmin dhe punën e imazheve lëvizëse, duke iu kushtuar vëmendje të madhe shfaqjeve brenda tyre.
Përvoja jonë me teknologjinë dixhitale ka krijuar një mënyrë të shumëfishtë për të parë filma që përfshijnë telefonat tanë, laptopët, televizorët, ekranet e teatrit dhe gjithçka tjetër në mes. Puna e lidhur me filmin dhe objektet në praktikat e Brache dhe Phuntsog u tregon audiencës se është e mundur të ndiejnë dhe përjetojnë peshën fizike dhe emocionet që filmat si këta përmbledhin. Galeritë si “Microscope” dhe “Anonymous Gallery” janë dy hapësira kyçe ku ne shohim kurimin aktiv të dhënë ndaj filmave dhe objekteve të ngarkuara me performancë që dalin nga artistë, kineastë dhe artistë të performancës.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
