Shitet: Biznes fitimprurës amerikan, një prej platformave më të suksesshme të mediave sociale në botë me një miliard përdorues në 140 vende.
Tingëllon si një marrëveshje e mirë për dikë me ambicie dhe para. Por TikTok-u në pronësi kineze nuk është thjesht një aplikacion për ndarjen e videove. Është një fenomen që ndryshon mediat sociale dhe mënyrën se si njerëzit komunikojnë.
Pretendimet për shqetësimet e sigurisë kombëtare në Shtetet e Bashkuara nuk i lehtësojnë gjërat. Plus, qëndrimet dhe ndjenjat proteksioniste ndaj Kinës në përgjithësi janë bërë të errëta dhe Kongresi po lëviz me shpejtësi për të detyruar shtrirjen e kompanisë.
Nën kontroll të Kongresit amerikan?
Qeveria amerikane tani e sheh TikTok-un më shumë se argëtim – është një platformë lajmesh dhe informacioni që mund të përdoret gjithashtu për propagandë. Për dekada, SHBA kishte kufizime në pronësinë e huaj të mediave tradicionale si radio ose stacionet kabllore; për politikëbërësit kufizimet në TikTok janë një pasojë logjike e shekullit të 21-të.
Të mërkurën (24 prill), presidenti i SHBA Joe Biden nënshkroi një projekt-ligj që detyron ndryshim të pronësisë së TikTok-ut.
Aplikacioni mund të presë një kalorës me forca të blinduara për të shpëtuar biznesin e tij në SHBA. Megjithatë, grupi i blerësve në dispozicion është i vogël dhe Elon Musk tashmë është i zënë me ringjalljen e X, i njohur më parë si Twitter. Kujt tjetër mund t'i drejtohen? Çfarë do të ndodhë me 170 milionë përdoruesit amerikanë nëse TikTok-u nuk shitet?
Një histori e shkurtër në 60 sekonda
Kjo nuk është hera e parë që TikTok “del në treg”. Gjatë vitit 2020, Presidenti amerikan asokohe Donald Trump u përpoq me një urdhër ekzekutiv të detyronte ByteDance, pronarin e TikTok, t'i shiste filialin një pronari amerikan në vitin 2020.
Dukej se marrëveshja me kompaninë teknologjike Oracle ishte afër, por ato përpjekje dështuan, ashtu si edhe përpjekjet për ta mbajtur aplikacionin jashtë platformës së dyqaneve të aplikacioneve.
Që atëherë, TikTok thotë se ka bërë përpjekje të mëdha për të fshirë të dhënat e përdoruesve amerikanë nga serverët e ByteDance dhe për ta zhvendosur të gjithë atë informacion në serverët me bazë në SHBA, një lëvizje që e quan Project Texas. Kjo teorikisht duhet t'i mbajë të dhënat larg nga duart e mbikëqyrjes kineze.
Shumë ekspertë si Milton Mueller, një ekspert i sigurisë kibernetike në Institutin e Teknologjisë së Georgias në Atlanta, dyshojnë se ka ndonjë kërcënim real të sigurisë pasi kanë parë të gjitha provat. Megjithatë, shumë politikanë amerikanë dhe agjenci qeveritare të inteligjencës dhe sigurisë nuk duken të qetësuar dhe duan ta çojnë atë në një nivel tjetër.
Kush do të dëshironte të blinte TikTok?
Duke patur gjithë këtë në mendje, blerja e të gjithë - ose vetëm pjesës amerikane - të TikTok-ut, nuk do të ishte një transaksion i zakonshëm bankar. Do të ishte një fushë e minuar gjeopolitike. A do të zotëroj ende ByteDance shumicën e aksioneve të aplikacionit? Kush do të ekzekutonte dhe përditësonte algoritmin e tij të fuqishëm?
ByteDance duket gati për një luftë ligjore. Nga ana e saj, qeveria kineze ka qenë e përmbajtur. Por ata mund të përpiqen ta parandalojnë shitjen duke vendosur një ndalim eksporti për teknologjinë që qëndron pas aplikacionit. Pa algoritmin e tij, TikTok do të ishte më pak tërheqës.
Përveç kësaj, është e vështirë të vendosësh kufij dhe të parandalosh aksesin në diçka aq të lirë sa një aplikacion. Dyqanet e aplikacioneve (Google Play, App Store) do të duhet të bllokojnë të gjitha shkarkimet dhe përditësimet e reja për ata që e kanë tashmë aplikacionin në telefonin e tyre.
Një rrezik i madh
Sfidat sa vijnë e grumbullohen. Çdo ndalim në Amerikë do të çonte në sfida kushtetuese të Amendamentit të Parë. "Do të jenë përdoruesit amerikanë, e drejta e fjalës të së cilëve do të shtypej, jo të huajve apo qeverisë kineze," tha Mueller.
Pastaj është çmimi. Disa analistë mendojnë se pavarësisht nga të gjitha vështirësitë, biznesi i TikTok në SHBA mund të shitet për mbi 50 miliardë dollarë. Ka vetëm disa kompani që mund të përballojnë të shpenzojnë aq shumë si Apple, Amazon, Google, Meta, Microsoft ose Netflix.
Me shumë mundësi nuk ka të bëjë fare me aplikacionin
Megjithatë, në fund, nuk bëhet fjalë për biznes të mirë apo as për sigurinë kombëtare, thotë Milton Mueller.
"Është një peng në konkurrencën më të gjerë të energjisë SHBA-Kinë, dhe gjithashtu shfrytëzohet për arsye simbolike."
"Të barazosh një aplikacion komercial të mediave sociale me spiunazhin dhe të quash CEO-n nga Singapori të TikTok-ut një agjent të Partisë Komuniste Kineze, është padyshim e pasaktë", por u shitet mirë si republikanëve ashtu edhe demokratëve "të cilët e shohin SHBA-në si të angazhuar në një konkurrencë me Kinën për të mbrojtur Hegjemoninë e SHBA-së”, tha ai.
Detyrimi i shitjes së pronësisë do të krijonte gjithashtu një precedent të rrezikshëm që mund të përdoret nga qeveritë e tjera kundër kompanive amerikane të mediave sociale.
Në fund, Mueller parashikon që një proteksionizëm i tillë dixhital të çojë në "më pak konkurrencë dhe inovacion në tregun e mediave sociale". Dhe gjithmonë ekziston kërcënimi tjetër i sigurisë kombëtare: Ndoshta automjetet elektrike kineze ose sistemet e baterive? Hakmarrja mund të mos përfundojë kurrë.
Pra, kush do ta blejë?
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
