Çmimet e konsumit në Eurozonë u rritën me një rekord 7.5 për qind në mars nga një vit më parë, duke shtuar presionin ndaj Bankës Qendrore Europiane për të shtrënguar politikën e saj monetare ultra të lirshme më shpejt se sa ishte planifikuar.
Faktorët më të mëdhenj që nxisin inflacionin në eurozonë ishin çmimet më të larta të energjisë dhe ushqimeve, të cilat janë rritur që kur pushtimi rus i Ukrainës goditi furnizimet me naftë, gaz dhe mallra të tjera.
Vlerësimi i shpejtë për rritjen e indeksit të harmonizuar të çmimeve të konsumit në muajin mars krahasuar me rekordin e mëparshëm prej 5.9 për qind të vendosur në shkurt, ishte shumë mbi parashikimet mesatare prej 6.6 për qind të ekonomistëve të anketuar nga Reuters.
Rritja e çmimeve të konsumit në Eurozonë shumë mbi objektivin prej 2 për qind të BQE-së ka nxitur disa nga politikëbërësit e saj të bëjnë thirrje që ajo të qetësojë kërkesën duke sjellë planin për t’i dhënë fund blerjeve të aktiveve të saj neto dhe për të rritur normat e interesit për herë të parë në më shumë se një dekadë.
Investitorët po vendosin çmime me 0.63 pikë përqindje të rritjes së normës nga BQE përpara fundit të këtij viti, gjë që do ta kthente normën e saj kryesore të depozitave në territor pozitiv për herë të parë që nga viti 2014, nga më e ulëta aktuale e të gjitha kohërave prej minus 0.5 për cent.
Disa politikëbërës të BQE-së kanë thënë se presin që ajo të rrisë normat këtë vit dhe disa, si Klaas Knot i Holandës, kanë thënë se mund ta bëjë këtë dy herë këtë vit.
“Ne mendojmë se BQE do të arrijë së shpejti në përfundimin se nuk mund të presë më përpara se të fillojë të rrisë normat e interesit,” tha Jack Allen-Reynolds, ekonomist i lartë në Capital Economics, duke parashikuar se BQE do të rrisë normat tre herë këtë vit me një total prej 0.75 pikë përqindjeje.
Por banka qendrore deri më tani ka njoftuar vetëm planet për të ndaluar blerjet neto të obligacioneve deri në shtator, kur do të vendosë nëse inflacioni do të qëndrojë mjaft i fortë për të justifikuar një rritje të normës.
Disa nga politikëbërësit e saj shqetësohen se lufta në Ukrainë mund ta zhysë Europën në recesion këtë vit, ndërsa rritja e mprehtë e kostos së jetesës mund të dëmtojë çdo rikthim në kërkesën e konsumatorëve të krijuar nga heqja e kufizimeve të koronavirusit.
“Në kushtet aktuale, është veçanërisht e rëndësishme të mbetemi të varur nga të dhënat dhe opsionaliteti të jetë i dyanshëm,” tha kryeekonomisti i BQE Philip Lane në një fjalim.
Lane sinjalizoi se zbutja e politikës së saj ultra të lirshme mund të përshpejtohet nëse është e nevojshme, për të kundërshtuar “pritjet e ankoruara të inflacionit, një intensifikimin e dinamikës së pagave të përmbajtura ose një përkeqësim të vazhdueshëm të kapacitetit të furnizimit”.
Por ai shtoi se “normalizimi” i politikës monetare mund të ngadalësohet nëse “goditja e çmimit të energjisë dhe lufta Rusi-Ukrainë do të rezultonin në një përkeqësim të konsiderueshëm të perspektivave makroekonomike”.
Në mars, çmimet e energjisë në të gjithë zonën e euros u rritën me një nivel më të lartë historik prej 44.7 për qind nga një vit më parë, ndërsa çmimet e ushqimeve të papërpunuara u avancuan me 7.8 për qind, tha Eurostat.
Çmimet e mallrave industriale u rritën 3.4 për qind dhe çmimet e shërbimeve u rritën me 2.7 për qind.
Edhe duke përjashtuar çmimet më të paqëndrueshme të energjisë, ushqimeve, alkoolit dhe duhanit, inflacioni bazë u rrit nga 2.7 për qind në shkurt në 3 për qind në mars – duke nënvizuar se si presionet e çmimeve po bëhen më të gjera.
Norma më e lartë kombëtare e inflacionit vjetor në eurozonë ishte në Lituani me 15.6 për qind, ndërsa Malta kishte më të ulëtin me 4.6 për qind.
Rritja e presioneve inflacioniste u nënvizua nga rritja me 2.5 për qind e çmimeve të konsumit në eurozonë midis shkurtit dhe marsit, një rritje rekord nga muaji në muaj.
Inflacioni pritet të vazhdojë të rritet pasi lufta e Ukrainës shton trazirat në tregjet e energjisë dhe kombinohet me bllokimet e Kinës me zero Covid të zonave kryesore industriale për të intensifikuar problemet e zinxhirit të furnizimit që po i lënë kompanitë pa materiale.
Prodhuesit në eurozonë raportuan rritjen më të madhe të çmimeve për produktet që largohen nga fabrikat e tyre që kur të dhëna të tilla filluan të mblidheshin në vitet 1990, sipas sondazhit të fundit të menaxherëve të blerjeve të publikuar nga S&P Global të premten.
Burimi: Financial Times/ Përshtati: Gazeta “Si”
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
