.png)
Tregjet në rënia janë shqetësuese, sepse kupton se sa shpejt, një investitor i matur mund të terrorizohet.
Tani, frika është se sa racionalë do të jenë ato ndërkohë që vendosin të shesin aksionet e tyre. Çmimet e aksioneve në të gjithë botën janë gërryer që prej miratimit të tarifave nga Donald Trump. Disa po shpresonin se tarifat nuk do të zgjasnin, por tani po e kuptojnë se presidenti amerikan e kishte seriozisht.
Si gjithmonë kur çmimet luhaten në mënyrë të egër, një shqetësim më i menjëhershëm është se lëkundjet do të shkaktojnë dëmin e tyre individual, atëherë kur gjërat mund të bëhen vërtet të këqija. Ky kërcënim u shfaq në vitin 2022, kur rëniet e mëdha të çmimeve të obligacioneve të qeverisë britanike rrezikuan fondet e pensioneve që kishin bërë baste të mëdha mbi to, duke e shtyrë Bankën e Anglisë të ndërhynte dhe të stabilizonte tregun.
A mundet një ngjarje e tillë të ndodhë tani? Ka disa shenja të paqarta ende. Një raport i Financial Times gjeti se shumë banka të Wall Street kanë njoftuar klientët e tyre që kanë fonde investimi, për të shtuar paratë, pasi vlera e tyre po reduktohet. Bursa amerikane ka rënë këtë herë më shpejt se gjatë periudhës së pandemisë Covid, që shkatërroi të gjithë ekonominë globale.
Ishte shqetësuese se edhe çmimi i arit pati një rënie, që do të thotë se situata nuk ishte më e i sgurtë. Çmimet e obligacioneve të Thesarit, po ashtu ranë.
Por ka ende arsye të mira për të menduar se paniku në tregje mund të bëhet vetë-përmbushës. Njëra është se matësit e paqëndrueshmërisë për muajin e ardhshëm janë rritur. Këto nënkuptohen nga primet e sigurimit që tregtarët paguajnë për t’u mbrojtur nga luhatjet e mëdha në çmimet e aksioneve, yield-et e obligacioneve dhe kurset e këmbimit. Të gjithë kanë kërcyer gjatë ditëve të fundit. Indeksi VIX, i cili mat paqëndrueshmërinë për aksionet amerikane, ka shënuar rritje. Për menaxherët e rrezikut, lëvizje të tilla janë një sinjal për të goditur mbi supe tregtarët e tyre dhe për t’i udhëzuar ata të mbyllin pozicionet e tyre më të rrezikshme, për të kufizuar dëmin e mundshëm nga turbulencat e ardhshme. Nëse kjo ndodh në shumë banka, fondet mbrojtëse dhe menaxherët e aktiveve menjëherë, është një recetë për shitje të detyruara dhe akoma më shumë paqëndrueshmëri.
Tregu i obligacioneve të korporatave është një tjetër kanal përmes të cilit pritshmëritë mund të bëhen vetë-përmbushëse. Ndërsa frika për një recesion global rritet dhe investitorët rrisin shanset që firmat të mos paguajnë borxhin e tyre, kostot e huamarrjes janë rritur. Rendimenti mesatar shtesë i paguar nga emetuesit e rrezikshëm të “bonove të padëshiruara” në Amerikë, mbi dhe mbi atë për bonot e thesarit, është rritur në 4.5 pikë përqindje, nga 2.6 në mes të shkurtit. Për kompanitë me vlerësimet më të rrezikshme të kredisë, prej “CCC” ose më të ulët, tani është 11 pikë përqindjeje. Firmat me borxhe që janë gati për t’u maturuar nuk kanë zgjidhje tjetër veçse të paguajnë tarifa të tilla. Shtrydhja që do të rezultojë do të zvogëlojë aftësinë e tyre për të shpenzuar dhe investuar, duke e bërë më të mundshëm një ngadalësim – dhe një valë dështimesh.
Në rrethana të ndryshme, investitorët do të prisnin që bankierët qendrorë të ulin normat e interesit në një përpjekje për të lehtësuar kushtet financiare dhe për të kompensuar goditjen ndaj rritjes ekonomike. Në vend të kësaj, më 4 prill, Jerome Powell, kryetari i Rezervës Federale, sugjeroi që Fed do të “priste për qartësi më të madhe”. Konsumatorët dhe pjesëmarrësit e tregut tashmë presin që taksat e Trump të rrisin inflacionin; që banka qendrore të ulë normat shumë shpejt do të rrezikonte më shumë shqetësime. Dhe kështu zoti Poëell duket se nuk dëshiron të vendosë një dysheme nën treg. Nëse investitorët janë të frikësuar, ata kanë çdo arsye për të qenë të tillë
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
