.png)
Një përçarje në rritje midis Brukselit dhe Uashingtonit kërcënon të errësojë përpjekjet e Shqipërisë për t’u anëtarësuar në Bashkimin Europian, ndërsa ajo përballet me një zgjedhje kritike.
Mesazhet publike dhe private nga aleatët e Presidentit të SHBA Donald Trump për trajektoren e ardhshme të vendit dhe planet e tij për të zbatuar reformat kryesore ekonomike si pjesë e aplikimit për anëtarësim në BE të paraqitur në vitin 2009, janë shkak për shqetësim, sipas dy zyrtarëve të BE-së, të cilëve iu dha anonimiteti për të folur me POLITICO jashtë kanaleve të zakonshme të komunikimit.
Kryeministri socialist Edi Rama, i cili ka qeverisur Shqipërinë që nga viti 2013, e ka bërë anëtarësimin në BE deri në vitin 2030 një pjesë kyçe të fushatës së tij përpara zgjedhjeve parlamentare të 11 majit. Politikani i qendrës së majtë ka zbuluar madje një pasaportë shqiptare që imiton atë të BE-së dhe ka premtuar se qytetarët do të kenë të drejtë të udhëtojnë, studiojnë dhe punojnë në të gjithë kontinentin.
Ndërkohë, Partia Konservatore Demokratike e Shqipërisë, grupi më i madh opozitar që qëndron kundër qeverisë së Ramës, ka punësuar ish-menaxherin e fushatës së Trumpit, Chris LaCivita në shkurt për të udhëhequr strategjinë e saj politike. Partia ka udhëhequr protestat duke pretenduar se votimi nuk do të ishte as i lirë dhe as i drejtë për shkak të ndikimit të Ramës në institucionet e vendit, ndërsa platforma video TikTok është ndaluar nga qeveria përpara zgjedhjeve.
LaCivita i tha POLITICO-s muajin e kaluar se europianët ishin “budallenj” dhe akuzoi Rama se ishte “kukull e George Soros”, duke thirrur një komplot popullor të ekstremit të djathtë për financierin miliarder hebre.
Sipas LaCivita, kreu i Partisë Demokratike Sali Berisha “është një mik i vërtetë i Shteteve të Bashkuara dhe që do të punojë me sukses me Presidentin Trump dhe Shtetet e Bashkuara”, ndërsa politikat e Ramës kanë treguar se “Shqipëria po humbet më të mirën. Të rinjtë dhe profesionistët po largohen”.
Por, i pyetur nga POLITICO nëse administrata amerikane shihej se po i bënte presion të panevojshëm Shqipërisë për të ndryshuar kursin e saj pro-europian, Rama shkroi në një sms se sugjerimi ishte “Fake news”.
Telashet transatlantike
Si pjesë e procesit të anëtarësimit në BE, kombit ballkanik do t’i duhet të harmonizojë rregullat e tij ekonomike me Brukselin – ashtu si Uashingtoni përforcon luftën e tij tregtare me bllokun.
Nancy VanHorn, e ngarkuar me punë në Ambasadën Amerikane në Shqipëri, javën e kaluar priti një takim me përfaqësues të Dhomës Amerikane të Tregtisë dhe “diskutuan se si një klimë më e favorshme investimi mund të tërheqë një prani më të madhe të SHBA-së në ekonominë lokale”, sipas një leximi zyrtar.
Një zëdhënës i Komisionit Europian këmbënguli se, si vend kandidat, Shqipëria tashmë ka akses në mundësitë “lulëzuese” të investimeve.
“Vendet kandidate duan të anëtarësohen në Bashkimin Europian sepse e shohin atë si mënyrën më të rëndësishme dhe më të besueshme për të siguruar paqen, stabilitetin dhe prosperitetin e tyre afatgjatë. Në fund të fundit, i takon secilit vend të vendosë për të ardhmen e tij dhe në cilën rrugë dëshiron të marrë,” tha zyrtari.
Reformat kryesore si pjesë e procesit të pranimit në BE “kontribuojnë gjithashtu në krijimin e një sistemi ekonomik dhe ligjor të qëndrueshëm dhe të parashikueshëm që është i favorshëm për tërheqjen e investimeve të huaja,” shtoi zëdhënësi.
Kryediplomatja e BE-së, Kaja Kallas, zhvilloi bisedime me Ramën në fillim të këtij muaji në kryeqytetin shqiptar, Tiranë. “Është jetike të mbash ritmin e lartë të reformave. Dhe unë e kuptoj gjithashtu se reformat janë gjithmonë mjaft të vështira,” tha ajo. “E ardhmja e Shqipërisë është në Bashkimin Europian”.
Sipas Ivana Stradner, një eksperte për ndërhyrjet e huaja në Ballkan dhe hulumtuese në Fondacionin për Mbrojtjen e Demokracive, nuk do të ishte befasuese që disa me lidhje me Shtëpinë e Bardhë kishin kërkuar të paralajmëronin vendet anëtare të mundshme për t’u bashkuar me BE-në, duke qenë se Presidenti Trump ka pretenduar se blloku ekziston “për të prishur Shtetet e Bashkuara” në tregti.
Megjithatë, shtoi ajo, administrata do të ishte më mirë “të mbështeste plotësisht anëtarësimin e Shqipërisë në BE pasi do të kontribuonte në sundimin e ligjit në vend dhe do të mbronte investimet dhe bizneset amerikane në Europën Juglindore”.
Megjithatë, Kreshnik Çollaku, deputet i Partisë Demokratike, i cili shërben në Komisionin Parlamentar Shqiptar për Çështjet e Jashtme dhe Europiane, këmbënguli se vendimi për të punësuar ish-punonjësin e Trump tregon vetëm se “marrëdhëniet tona me SHBA-në janë normalizuar dhe forcuar”.
Ai mohoi se ndonjë “figurë përkatëse” nga fraksioni i tij kishte zhvilluar bisedime me Uashingtonin rreth largimit nga bisedimet e pranimit.
“Nuk mund të vendosësh një çmim për integrimin e Shqipërisë në BE. Anëtarësimi ka qenë një aspiratë e fortë 34-vjeçare për vendin dhe është e lidhur thelbësisht me identitetin tonë,” shtoi ai./Marrë nga Politico/ Përshtati: Gazeta ‘SI’
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
