.png)
Toka ka arritur pikën e saj të parë katastrofike të lidhur me emetimet e gazrave serrë, me shkëmbinjtë koralorë të ujërave të ngrohta që tani përballen me një rënie afatgjatë dhe duke rrezikuar jetesën e qindra miliona njerëzve, sipas një raporti të ri.
Raporti nga shkencëtarët dhe ambientalistët paralajmëron se bota është gjithashtu “në prag” të arritjes së pikave të tjera të kthesës, duke përfshirë tharjen e Amazonës, shembjen e rrymave të mëdha oqeanike dhe humbjen e shtresave të akullit.
Por disa ekspertë kanë vënë në dyshim pretendimet e raportit në lidhje me fatin e shkëmbinjve koralorë, me një që thotë se ndërsa ato janë në rënie, ka prova se ato mund të mbeten të qëndrueshme në temperatura më të larta se sa sugjerohet.
Pikat kthese njihen nga shkencëtarët si momente kur një ekosistem i madh arrin një pikë ku degradimi i rëndë është i pashmangshëm.
Shkëmbinjtë koralorë të botës janë shtëpia e rreth një të katërtës së të gjitha specieve detare, por konsiderohen si një nga sistemet më të prekshme ndaj ngrohjes globale.
“Nëse nuk kthehemi në temperaturat mesatare globale të sipërfaqes prej 1.2C (dhe përfundimisht në të paktën 1C) sa më shpejt të jetë e mundur, nuk do t’i mbajmë shkëmbinjtë koralorë me ujë të ngrohtë në planetin tonë në asnjë shkallë domethënëse”, shkruhet në raport.
Raporti i udhëhequr nga Universiteti i Exeter dhe i financuar nga fondi i pronarit të Amazon, Jeff Bezos, përfshin kontribute nga 160 shkencëtarë nga 87 institucione në 23 vende.
Ai vlerëson se shkëmbinjtë koralorë arrijnë një pikë kthese kur temperaturat globale arrijnë midis 1C dhe 1.5C mbi nivelin që ishin në gjysmën e dytë të shekullit të 19-të, me një vlerësim qendror prej 1.2C. Ngrohja globale tani është rreth 1.4C.
“Nuk mund të flasim më për pikat e kthesës si një rrezik në të ardhmen”, tha Prof. Tim Lenton në Institutin Global të Sistemeve të Universitetit të Exeter.
“Rënia e parë e tharjes së përhapur të shkëmbinjve koralorë të ujërave të ngrohta është tashmë në proces.”
Ai tha se kjo tashmë po ndikonte në qindra miliona njerëz që varen nga shkëmbinjtë. Raporti tregon për shkëmbinjtë në Karaibe, ku valët e nxehtësisë detare, diversiteti i ulët dhe shpërthimet e sëmundjeve i kanë shtyrë shkëmbinjtë “drejt kolapsit”.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
