.png)
OBSH-ja dhe partnerët globalë kanë bërë thirrje që mbrojtja e shëndetit të njerëzve të njihet si nxitësi më i fuqishëm i veprimit klimatik, pasi një raport i ri global i publikuar sot paralajmëron se mbështetja e vazhdueshme e tepërt në lëndët djegëse fosile dhe dështimi për t’u përshtatur me një botë që po ngrohet kanë një kosto shkatërruese për shëndetin e njeriut.
Raporti i vitit 2025 i Lancet Countdoën mbi Shëndetin dhe Ndryshimet Klimatike, zbulon se 12 nga 20 treguesit kryesorë që ndjekin kërcënimet shëndetësore kanë arritur nivele rekord, duke treguar se si mosveprimi klimatik po kushton jetë, duke i tendosur sistemet shëndetësore dhe duke dëmtuar ekonomitë.
“Kriza klimatike është një krizë shëndetësore”, thotë Jeremy Farrar, zv/drejtor i përgjithshëm për promovimin e shëndetit në OBSH.
Ai thotë se ky raport e bën të qartë se mosveprimi klimatik po vret njerëz në të gjitha vendet.
Gjetjet kryesore nga raporti
Rritja e vdekjeve të lidhura me nxehtësinë: Shkalla e vdekshmërisë së lidhur me nxehtësinë është rritur me 23% që nga vitet 1990, duke e çuar numrin total të vdekjeve të lidhura me nxehtësinë në një mesatare prej 546 000 vdekjesh në vit. Personi mesatar u ekspozua ndaj 16 ditëve të nxehtësisë së rrezikshme në vitin 2024, gjë që nuk do të pritej pa ndryshimet klimatike, me foshnjat dhe të moshuarit që përballen me një total prej mbi 20 ditësh me valë të nxehti, një rritje katërfish gjatë njëzet viteve të fundit.
Ndikimet e zjarreve në pyje dhe thatësirës: Thatësirat dhe valët e nxehtësisë u shoqëruan me 124 milionë njerëz shtesë që përballen me pasiguri ushqimore të moderuar ose të rëndë në vitin 2023.
Tension ekonomik: Ekspozimi ndaj nxehtësisë shkaktoi humbjen e 640 miliardë orëve të mundshme të punës në vitin 2024, me humbje produktiviteti ekuivalente me 1.09 trilion dollarë.
Përfitimet e veprimit klimatik: Pati rreth 160 000 vdekje të parakohshme të shmangura çdo vit midis viteve 2010 dhe 2022, vetëm nga ndotja e reduktuar e ajrit të jashtëm nga qymyri. Gjenerimi i energjisë së rinovueshme arriti një rekord prej 12% të energjisë elektrike globale, duke krijuar 16 milionë vende pune në të gjithë botën.
Veprim klimatik që promovon shëndetin
Ndërsa disa qeveri kanë ngadalësuar angazhimet e tyre për klimën, raporti tregon se qytetet, komunitetet dhe sektori i shëndetësisë po udhëheqin. Pothuajse të gjitha qytetet raportuese (834 nga 858) kanë përfunduar ose planifikojnë të përfundojnë vlerësimet e rrezikut klimatik.
Të dhënat e paraqitura nga OBSH tregojnë se një numër në rritje i sistemeve shëndetësore po vlerësojnë rreziqet dhe po përgatiten për të ardhmen e rrezikshme që po vjen.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
