Brezat më parë kujtojnë prindërit që i dërgonin jashtë për të luajtur me miqtë e lagjes, duke hipur në biçikleta, duke ndërtuar shtëpi dhe duke mos u kthyer deri në darkë. Shumëkush mund ta kujtojë darkën familjare kur të gjithë uleshin rreth tryezës dhe bënin biseda pa ndërprerjet e zileve, dritës dhe njoftimeve të teknologjisë.
Në përgjithësi, nuk ka asgjë të keqe me përparimin dhe evolucionin në jetën tonë por ka të bëjë me të mësuarit se si t'i trajtojmë këto ndryshime dhe të kuptojmë se deri në çfarë pike po ndikon kjo teknologji.
Sfidat e prindërimit të adoleshentëve sot
Teknologjia dhe shëndeti mendor
Një raport i vitit 2024 nga Qendra Kërkimore PEW thotë se shumica e prindërve (69%) besojnë se teknologjia është ndikimi më i madh që e bën prindërimin më të vështirë sot se 20 vjet më parë.
Mediat sociale janë një nga fajtorët kryesorë që prindërit fajësojnë me 41%, pasi adoleshentët vazhdimisht e krahasojnë veten me të tjerët. Kjo po kontribuon jo vetëm në çështjet e vetëvlerësimit, por edhe në shqetësimet e shëndetit mendor.
Ndërsa platformat e mediave sociale nuk janë në thelb të dëmshme, ka efekte negative që lidhen me përdorimin e tyre.
Adoleshentët nuk janë të vetëdijshëm se platformat janë krijuar për të inkurajuar përdorimin kompulsiv dhe shoqërohen me depresion, ankth dhe madje edhe probleme fizike.
Rreziqe të tjera për t'u marrë parasysh që mund të ndikojnë në mirëqenien mendore të adoleshentëve përfshijnë; ngacmimi kibernetik, shqetësimet e imazhit të trupit, vetëvlerësimi i ulët, mashtrimet dhe më shumë.
Teknologjia dhe shkollimi
“Të rriturit presin shumë nga ne. Duhet të marrim nota të mira, të bëjmë aktivitete jashtëshkollore, të kemi një jetë shoqërore dhe të punojmë me kohë të pjesshme, të gjitha në të njëjtën kohë”, tha për PEË një nga adoleshentët e intervistuar.
Edhe pse 31% e adoleshentëve nuk e përmendin gjithmonë në mënyrë specifike teknologjinë, ata thonë se jeta është më e vështirë për shkak të presioneve dhe pritshmërive që ndjejnë.
Sot shkolla është kthyer në një luftë për disa adoleshentë. Gjithnjë e më shumë prindër po përballen me refuzimin e shkollës ose adoleshentët që nuk ndjekin mësimet. Që nga viti 2020, disa prindër kanë qenë dëshmitarë të kalimit nga një nxënës i shkëlqyer në një nxënës që shkollën nuk e ka më prioritare.
Me përdorimin e vazhdueshëm të mediave sociale, presionet që ata ndjejnë në shtëpi, në shkollë dhe me jetën e tyre digjitale mund të jenë dërrmuese. Kjo mund të krijojë zakone të dobëta studimi, për shkak të mungesës së fokusit dhe hapësirës së vëmendjes, gjë që mund të çojë në dështimin e tyre akademik.
Teknologjia dhe substancat
“Unë kam një nivel më të lartë ankthi tani. Nuk mendoj se mamaja ime ka vuajtur nga ankthi kur ka qenë në moshën time”, thotë një nga adoleshentet.
Adoleshentët sot po vuajnë me më shumë stres dhe ankth se dekada më parë; Sipas raportit të PEË, si prindërit ashtu edhe adoleshentët besojnë se jeta është më e vështirë sot për shkak të dhunës dhe përdorimit të substancave si droga.
Në botën e sotme, qasja në substancat e dëmshme është një shqetësim i madh për prindërit, një shqetësim për të cilin nuk u është dashur kurrë të shqetësoheshin breza më parë.
Mediat sociale janë pothuajse ekskluzivisht mënyra se si adoleshentët po marrin pilula të paligjshme tani, dhe rreth 90% e këtyre pilulave përmbajnë fentanil.
Në vitin 2021, 77% e vdekjeve të adoleshentëve nga mbidoza u shkaktuan nga fentanili. Adoleshentët që po kërkojnë mënyra për të lehtësuar ankthin, vetminë apo edhe trishtimin e tyre mund të gjenden lehtësisht në zona të errëta të internetit që do të përfitojnë prej tyre.
Të kuptuarit më të mirë se ku jemi sot, mund t'i ndihmojë prindërit të punojnë me adoleshentin e tyre drejt zakoneve të shëndetshme me teknologjinë, si dhe mirëqenies së tyre emocionale dhe fizike.
Që nga viti 2010, evolucioni i teknologjisë, telefonave inteligjentë dhe veçanërisht mediave sociale ka pushtuar plotësisht shumë nga jetët tona në mënyra për të cilat shumica prej njerëzve nuk ishin të përgatitur.
3 mënyra për t'u bashkuar me gjeneratat
1. Adoleshentët kanë nevojë për kufij (dhe i duan ato). Nuk ka të bëjë vetëm me një marrëveshje teknologjike. Flisni me ta se si të menaxhojnë kohën e ekranit. Ju gjithashtu duhet të udhëhiqni me shembull.
2. Përzieni të vjetrën me të renë. Sillni diçka nga fëmijëria juaj; vaktet familjare (ndoshta disa herë në javë), darka e së dielës, ecja me biçikletë me miqtë, vizita te të afërmit që mund t'i keni shtyrë.
3. Bëhuni vullnetar ose bëni shërbim në komunitet
Nuk ka mënyrë më të mirë për t'u shkëputur nga telefoni sesa të ktheni mbrapsht në komunitetin ose lagjen tuaj. Ju mund të shkoni në një shtëpi pleqsh dhe t'i mësoni të moshuarit të përdorin teknologjinë për shembull.
Nuk mund të injorojmë faktin se ka shumë anë pozitive në mediat sociale. Ajo e ka bërë jetën më të mirë në shumë mënyra, si lidhja me miqtë dhe familjen, ndërtimi i bizneseve dhe ndjekja e një hobi.
Ashtu si çdo gjë në jetë, ka të bëjë me moderimin, të jesh mjaft i pjekur për të trajtuar përmbajtjen me dhe pa filtra dhe të dish se kur duhet ta çaktivizosh atë.
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
