Nga Gazeta ‘Si’- Kur Rusia pushtoi Ukrainën në vitin 2022, çmimi i naftës u rrit në mbi 100 dollarë për fuçi. Por pavarësisht kërcënimit të një përshkallëzimi të tensioneve në Lindjen e Mesme dhe sulmeve ndaj anijeve të Detit të Kuq, tregjet e naftës nuk kanë parë ende lëvizje të tilla këtë herë.
Çmimet e naftës u rritën muajin e kaluar pas sulmeve të udhëhequra nga SHBA ndaj objektivave Houthi në Jemen, në përgjigje të sulmeve të përsëritura ndaj anijeve tregtare në Detin e Kuq. Çmimet e naftës së papërpunuar kanë qenë të paqëndrueshme ndërsa Wall Street vlerëson rrugën për normat e interesit, dollarin amerikan dhe grindjet gjeopolitike.
Megjithatë, ata mbeten shumë larg niveleve të tyre më të larta të vitit 2022. Kontratat e së ardhmes së papërpunuar të Teksasit Intermediate, standardi i SHBA-së për naftën, u rritën në 77.59 dollarë për fuçi të enjten, ndërsa çmimet standarde ndërkombëtare të naftës bruto Brent u vendosën në 82.86 dollarë për fuçi.
Një faktor që mund të mbajë kufirin e çmimeve të naftës është rënia e kërkesës. Një raport i ri mujor nga Agjencia Ndërkombëtare e Energjisë parashikon se rritja e kërkesës globale do të ngadalësohet në 1.2 milionë fuçi në ditë në 2024 nga 2.3 milionë fuçi në ditë në 2023. Kjo vjen pasi rritja e kërkesës ra në 1.8 milionë fuçi në ditë gjatë tremujorit të katërt të 2023 nga 2.8 milionë fuçi në ditë në tremujorin e kaluar.
“Rritja globale e kërkesës për naftë po humbet vrullin”, tha agjencia në raportin e saj të shkurtit. “Faza e shtrirë e rritjes pas pandemisë në kërkesën globale për naftë ka ecur kryesisht në rrjedhën e saj.”
Për disa ekonomi, megjithatë, ajo periudhë e rritjes ishte e dobët. Ekonomia e Kinës supozohej të kishte një rimëkëmbje të suksesshme në vitin 2023 pas mbylljes gjatë pandemisë Covid. Në vend të kësaj, një krizë pronash, shpenzime të dobëta dhe papunësia e lartë e të rinjve kanë bërë që ajo të ngecë dhe disa ekonomistë besojnë se vendi mund të përballet me dekada stanjacioni.
Kombet e tjera po përballen me rënie ekonomike. Mbretëria e Bashkuar ka hyrë në recesion pasi produkti i brendshëm bruto i vendit ra me 0.3% gjatë tremujorit të fundit të 2023, pas një rënie prej 0.1% në tremujorin e mëparshëm. Një recesion zakonisht përkufizohet si dy tremujorë të njëpasnjëshëm të tkurrjes së PBB-së, por gjithashtu mund të karakterizohet nga faktorë të tjerë si papunësia e lartë.
Japonia gjithashtu ra në recesion në mënyrë të papritur pasi konsumi i dobët i brendshëm shkaktoi rënien e PBB-së së saj për të dytin tremujor radhazi. Kaq mjaftoi që Japonia të humbiste vendin e saj si ekonomia e tretë më e madhe në botë, duke rënë pas Gjermanisë.
Ndërsa ekonomia amerikane ka qëndruar e fortë përmes ritmit ndëshkues të rritjes së normave të Rezervës Federale, disa investitorë dhe ekonomistë paralajmërojnë se ajo mund të bie në recesion më vonë këtë vit pasi amerikanët shtrydhen nga normat e larta dhe kursimet e tyre pandemike zvogëlohen.
Ndërsa rritja globale e kërkesës për naftë po ngadalësohet, oferta ka qëndruar relativisht e fortë, duke vënë potencialisht presion të mëtejshëm në rënie mbi çmimet e naftës. Shtetet e Bashkuara pritej të kishin prodhuar 13.3 milionë fuci naftë bruto në tremujorin e katërt të 2023, më shumë se çdo vend në histori.
Për më tepër, disa vende kyçe të OPEC+ prodhuan më shumë naftë në janar sesa prodhimi i tyre i synuar. Iraku pompoi 23.000 fuçi më shumë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe prodhuan 300.000 fuçi më shumë, sipas raportit të IEA.
“Furnizimi më i lartë global i naftës këtë vit, i udhëhequr nga Shtetet e Bashkuara, Brazili, Guajana dhe Kanadaja, duhet të eklipsojë më shumë se rritjen e pritshme të kërkesës botërore për naftë”, thuhet në raport.
Burimi: CNN Business/Përshtati Gazeta Si
Copyright © Gazeta “Si”
Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.
