Plastika në objektet e përditshme mund të prishë gjumin njësoj si kafeina

Kimikatet në plastikën e përditshme mund të prishin ciklin natyror 24-orësh të gjumit dhe zgjimit të trupit dhe ritmin cirkadian në një mënyrë të ngjashme me kafenë, gjë që rrit rrezikun e çrregullimeve të gjumit, diabetit, problemeve imunitare dhe kancerit, tregon një studim i ri.

Studimi tregoi për herë të parë se si kimikatet plastike shkaktojnë kaos në sinjalet qelizore që rregullojnë orën e brendshme të trupit.

“Ora e brendshme është jashtëzakonisht e rëndësishme për fiziologjinë dhe shëndetin e përgjithshëm, megjithëse nevojiten më shumë kërkime për të ditur pasojat e sakta të ekspozimit”, thotë Martin Wagner, studiues i kimikateve.

Ai thotë se ky studim tregon edhe një herë se sa ndikim ka plastika që hasim çdo ditë në jetën tonë.

Ritmi cirkadian është ora që rregullon vigjilencën dhe lodhjen në lidhje me dritën e ditës dhe errësirën. Ritmet e ndryshuara janë të lidhura me rritjen e rrezikut të obezitetit, demencës dhe sëmundjeve kardiovaskulare, ndër të tjera.

Hulumtimi mbi toksicitetin e kimikateve plastike përqendrohet më shpesh në mënyrën se si kimikatet ndikojnë në sistemin endokrin dhe efektet që lidhen me hormonet, të cilat mund të duhen vite për t’u manifestuar. Punimi i ri kërkoi një ndikim përmes një rruge të ndryshme biologjike: qelizave. Ai kontrolloi efektet negative në receptorin e adenozinës, i cili është një komponent kyç në kontrollin qelizor të orës së brendshme që merr pjesë në transmetimin e sinjaleve që rregullojnë ritmin cirkadian.

Procesi biologjik se si kimikatet plastike ndikojnë në trup është i ngjashëm me kafeinën në efektet e saj në ritmin cirkadian dhe receptorin e adenozinës. Kafeina çaktivizon receptorin e adenozinës, duke rritur kështu ritmin cirkadian dhe duke na mbajtur zgjuar. Kimikatet plastike aktivizojnë receptorin e adenozinës, por gjithashtu kanë një efekt të ngjashëm në mbajtjen tonë zgjuar.

Receptori është në tru dhe “dërgon sinjale në trup që thonë ‘dielli po lind, le ta fillojmë ditën'”, tha Wagner. Por kur receptori i adenozinës aktivizohet nga kimikatet, ai mund të mos e transmetojë mesazhin, duke vonuar proceset natyrore fiziologjike të trupit.

Të gjitha të drejtat e këtij materiali janë pronë ekskluzive dhe e patjetërsueshme e Gazetës “Si”, sipas Ligjit Nr.35/2016 “Për të drejtat e autorit dhe të drejtat e tjera të lidhura me to”. Ndalohet kategorikisht kopjimi, publikimi, shpërndarja, tjetërsimi etj, pa autorizimin e Gazetës “Si”, në të kundërt çdo shkelës do mbajë përgjegjësi sipas nenit 179 të Ligjit 35/2016.